Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Maciejowice

Na mapach:Ziemia51°41′32″N 21°33′17″E/51,692222 21,554722
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też:inne znaczenia.
Maciejowice
miasto wgminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Maciejowicki ratusz
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

garwoliński

Gmina

Maciejowice

Prawa miejskie

1507–1870, od 2024

Burmistrz

Tomasz Kwiatkowski

Powierzchnia

10,8761[1] km²

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


1439[2]
132,3 os./km²

Strefa numeracyjna

25

Kod pocztowy

08-480[3]

Tablice rejestracyjne

WG

Położenie na mapie gminy Maciejowice
Mapa konturowa gminy Maciejowice, w centrum znajduje się punkt z opisem „Maciejowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Maciejowice”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Maciejowice”
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego
Mapa konturowa powiatu garwolińskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Maciejowice”
Ziemia51°41′32″N 21°33′17″E/51,692222 21,554722
TERC (TERYT)

1403074

SIMC

0680503[4]

Urząd miejski
Rynek 7
08-480 Maciejowice
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Maciejowicemiasto wPolsce, położone wwojewództwie mazowieckim, wpowiecie garwolińskim, wmiejsko-wiejskiej gminie Maciejowice[4][5]. Siedzibagminy orazrzymskokatolickiej parafiiWniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Maciejowice uzyskałylokację miejską w 1507 roku[6]. Zostałypozbawione praw miejskich 13 października 1870 i włączone dogminy Maciejowice wpowiecie garwolińskim[7]. W latach 1867–1954 siedziba wiejskiej gminy Maciejowice, 1954–1972gromady Maciejowice[8], a od 1973 reaktywowanej gminy Maciejowice[9].W latach 1975–1998 należały administracyjnie dowojewództwa siedleckiego. 1 stycznia 2024odzyskały status miasta[1].

Integralne części miasta Maciejowice[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0680510Podjaminyczęść miasta

Położenie

[edytuj |edytuj kod]

Maciejowice leżą 80 km odWarszawy nadOkrzejką, dopływemWisły, na południowym krańcuwojewództwa mazowieckiego i wchodzą w składpowiatu garwolińskiego. Przez miejscowość przechodzidroga wojewódzka nr 801 zWarszawy doPuław. Historycznie Maciejowice położone są naziemi stężyckiej w dawnymwojewództwie sandomierskim wMałopolsce.

Rys historyczny

[edytuj |edytuj kod]
  • epoka brązu – pierwsze osadnictwokultury łużyckiej;
  • 1155 – nadanie przywileju na miasto Kochów (1 km na południe od Maciejowic – przywilej lokacyjnyKazimierz II Sprawiedliwy) dla klasztorukanoników regularnych zCzerwińska przezHenryka Sandomierskiego;
  • XII w. – powstanie parafii w Kochowie, przebiega tutaj szlak do przeprawy zMazowsza naRuś;
  • koniec XV w. – właścicielem zostaje stolnik sandomierski Kacper Maciejowski (odgałęzienie rodu Ciołków);
  • 1507 – lokacja miasta Maciejowice na gruntach wsi Ostrów na mocy przywileju królaZygmunta I Starego;
  • 1525 – sprzedaż Kochowa przez zakonników;
  • 1557 – nadanie przywilejów przez królaZygmunta Augusta za zasługi dla kasztelana sandomierskiegoStanisława Maciejowskiego na: prawa miejskie magdeburskie, jarmarki w maju, targi we wtorek i budowęfortalicjum (zamku obronnego);
  • XVI w. – przeniesienie parafii z Kochowa, miasto w rękach Maciejowskich;
  • XVII w. – kolejni właściciele to kolejno Szyszkowscy, Oleśniccy, Zbąsscy i Tarłowie, powstaje w mieście szpital;
  • od 1705 – własność Potockich;
  • 1792 – własność roduZamoyskich, założenie Szkoły Rolniczej wPodzamczu;
  • 10 października 1794 –bitwa pod Maciejowicami;
  • 1800 – ordynatem zamoyskim zostajeStanisław Kostka hrabia Zamoyski, założył park w Podzamczu, buduje pałac w miejscu zburzonego w czasie bitwy maciejowickiej zamku, cegielnię, garkarnię, fabryczkę tkacką, gorzelnię i browar;
  • 1803 – zwolnienie mieszczan maciejowickich z pańszczyzny;
  • 28 stycznia 1863 – sformowana w Maciejowicach partia powstańcza dowodzona przez pułkownikaWalentego Lewandowskiego bez powodzenia zaatakowała stacjonujący wŁaskarzewiebatalion saperów rosyjskich;
  • 1870 – utrata praw miejskich;
  • lipiec–sierpień 1915 zacięta obrona Rosjan przed Niemcami
  • 13 sierpnia 1920 – do Kobylnicy dotarły wojska bolszewickie zGrupy Mozyrskiej;
  • wrzesień 1939 – ewakuacja13 Dywizji Piechoty iWileńskiej Brygady Kawalerii zArmii „Prusy” przez drewniany most w Przewozie, 9 września most wysadzony w powietrze, tutaj Wisłę przekroczył oddział „Hubala”;
  • 1963 – otwarcie szkoły tysiąclatki;
  • 1988 – otwarcieMuzeum Tadeusza Kościuszki;
  • 1990 – przejęcie znacjonalizowanego majątku Podzamcze przez Agencję Rolną Skarbu Państwa i Gminy.
  • 2024 – odzyskanie praw miejskich

10 października 1794 roku w pobliżu miasta miała miejsce bitwa pomiędzy wojskami polskimi dowodzonymi przez gen.Tadeusza Kościuszkę a wojskami rosyjskimi, zwana późniejbitwą pod Maciejowicami.

W czasieokupacji niemieckiej mieszkająca we wsi rodzina Sadłów udzieliła pomocy Meirowi, Lejbowi Leonowi Felhender oraz Mojżeszowi, Józefowi i Racheli Honig. W 1993 rokuInstytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu Piotrowi i Stefanii Sadło tytułuSprawiedliwych wśród Narodów Świata[10].

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]
  • brukowany rynek w Maciejowicach zratuszem z halami targowymi, mieszczący muzeum oraz dawny szpital z 1796 r. w pierzei zachodniej rynku kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP 1772–1780 fundacjiIgnacego Potockiego, w miejscu drewnianego przeniesionego z Kochowa w 1681 r., przebudowany w latach 1880–1881 według projektuLeonarda Marconiego
  • grobowiec Zamoyskich z 1908 r. na tyłach kościoła według projektuKsawerego Makowskiego
  • pomnik Tadeuszowi Kościuszce przy szkole z dwiema armatami odsłonięty w 1984 r. projektu Stanisława Strzyżewskiego
  • pomnik Tadeuszowi Kościuszce na rynku odsłonięty w 1976 r. projektu Mieczysława Weltera
  • pomnik z kosami na sztorc przy drodze do Podzamcza projektu Macieja Krysiaka
  • zespół pałacowy w Podzamczu w miejscu zamku z XVI w. z ciekawymi stajniami w parku pałacowym
  • cmentarz żydowski

Galeria

[edytuj |edytuj kod]
  • Kościół Wniebowzięcia NMP.
    Kościół Wniebowzięcia NMP.
  • Rynek i ratusz po rewitalizacji
    Rynek iratusz po rewitalizacji
  • Dawny szpital
    Dawny szpital
  • Plebania
    Plebania

Ludzie związani z Maciejowicami‎

[edytuj |edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani z Maciejowicami‎.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abDz.U. z 2023 r. poz. 1472.
  2. Raport o stanie gminy Maciejowice w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 5
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych,Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 755 [zarchiwizowane zadresu 2014-02-22] .
  4. abcGUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. abRozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 48-49.
  7. Postanowienie z 12 (24) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 461)
  8. Uchwała Nr VI/10/2/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu garwolińskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
  9. Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 1972, Nr 20, Poz. 407).
  10. Relacja Henryka Sadło | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-11-24] .

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Miastawojewództwa mazowieckiego
Na prawach powiatu
Powiatowe
Gminne

Gmina Maciejowice
Powiat garwoliński
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Herb powiatu garwolińskiego

Powiat garwoliński (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
Gromady (1954–72)
Miasta zdegradowanereformą carską z 1869–1870

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).

Kontrola autorytatywna (miasteczko):
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maciejowice&oldid=75038631
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp