Po śmierci ojca (11 sierpnia 1456), który wcześniej był regentem Węgier, wraz z bratemWładysławem i wujemMihálym Szilágyim został uwięziony przez stronnikówWładysława V Pogrobowca i skazany na śmierć (jako karę za zabójstwo przez jego brata hrabiego CeljeUlryka)[2][3]. Wyrok wykonano na jego starszym bracie, Maciej zaś został przewieziony doPragi, gdzie był więziony aż do śmierci Władysława Pogrobowca[2].
24 stycznia 1458 roku w wieku 15 lat został wybrany na królaWęgier[3], co oprócz niezwykłej popularności wśród szlachty jego zmarłego ojca –Jánosa Hunyadyego było zasługą jego wuja,Mihályego Szilágyiego i matki,Elżbiety Szilágyi, którzy osobiście zabiegali o poparcie dla Macieja wśród panów węgierskich[2]. Zgodzili się oni wybrać Macieja, mając nadzieję na odegranie u boku młodego i niedoświadczonego króla decydującej roli. Nowy, husycki król Czech,Jerzy z Podiebradów uwolnił elekta, a Maciej Korwin poślubił w 1461 roku jego córkę –Katarzynę[3]. Mimo tego panowanie Korwina rozpoczęło się w trudnej sytuacji. Północ kraju znajdowała się w rękach zbuntowanej szlachty, a zachód i południowy zachód były opanowane przez cesarzaFryderyka III Habsburga, który rościł sobie prawo do korony węgierskiej po swym habsburskim kuzynie. Młody król nie mógł dokonać uroczystego obrzędu koronacji, ponieważ insygnia królewskie znajdowały się w posiadaniu cesarza. Trudną sytuację Macieja wykorzystywali również możnowładcy, którzy zapewnili sobie obowiązek zwoływania co rok sejmu, stworzenie armii najemnej, finansowanej ze skarbu królewskiego i nienakładania na szlachtę podatków[4].
W pierwszym okresie panowania, do około roku 1465, głównym celem władcy było zapewnienie niepodległości państwa, utrzymanie władzy nad całością terytorium oraz umocnienie podupadłej władzy królewskiej. Próby umocnienia pozycji króla spotkały się jednak z oporem możnowładców, w tym palatynaWładysława Garai, którego zdjął z urzędu. Pozbył się swojego wuja, Mihályego Szilágyiego (podczas wyprawy na Turków podczas której dostał się do niewoli i w wyniku braku uiszczenia okupu został stracony wKonstantynopolu), który wcześniej przeszedł na stronęHabsburgów i uznał Fryderyka III za króla Węgier[2]. Maciej zdołał pokonać magnatów i zmusić wojska habsburskie do wycofania się z kraju przy pomocy wojsk zaciężnych i dawnych stronników ojca oraz dzięki poparciu ze strony miast i średniej szlachty. W 1463 roku zawarł z cesarzem pokój, na mocy którego odzyskał insygnia koronacyjne, jednak za cenę 80 tys. złotych forintów oraz przyrzeczenia Habsburgom następstwa na Węgrzech w wypadku braku męskiego potomka[5]. W 1465 roku zmarła jego żonaKatarzyna z Podiebradów, co przyczyniło się do bardziej agresywnej polityki wobec królestwa Czech. Jego nową żoną została w 1476 rokuBeatrycze Aragońska[2].
Gdy król Maciej Korwin wstąpił na tron węgierskie insygnia koronacyjne (w tymkorona św. Stefana) były w posiadaniu cesarzaFryderyka III. Młody król, w przeciwieństwie do poprzednich władców nieposiadających insygniów (np.Karola Roberta) nie koronował się koroną zastępczą. 20 lutego 1460 roku otrzymał odPiusa II pieniądze na wykup insygniów[3]. Oryginalne insygnia król zdobył jednak dopiero 19 lipca 1463 roku, gdy porozumiał się z cesarzem, który otrzymał 80 tys. florenów, zachował tytuł króla Węgier oraz miał otrzymać po śmierci Macieja jego państwo[2]. 29 maja 1464 roku król koronował się oryginalnymi insygniami na króla Węgier wkatedrze w Białogrodzie Stołecznym[2].
Król Maciej Korwin prowadził (szczególnie w drugim okresie swojego panowania) bardziej agresywną i ambitną politykę zagraniczną, której celem było zdobycie pierwszoplanowej pozycji Węgier w Europie Środkowej.
Na przełomie 1466 i 1467 po apelu papieża do walki zhusytami, król Maciej Korwin rozpoczął wojnę z władcą CzechJerzym z Podiebradów. W trakcie wojny część katolickiej szlachty skonfederowanej wUnii Zielonogórskiej ogłosiła go 3 maja 1469 roku wOłomuńcu królem Czech[6][7]. Mimo początkowych sukcesów, dzięki którym Maciej zająłŚląsk,Łużyce iMorawy nie zdołał jednak ostatecznie pokonać Jerzego, który utrzymał się we właściwych Czechach i wPradze[6].
Po śmierci króla czeskiego w 1471 roku Czesi zaproponowali koronęWładysławowi Jagiellończykowi[6]. Korwin mimo otrzymania od papieżaSykstusa IV potwierdzenia prawa do czeskiej korony nie zdołał porozumieć się zJagiellonami i Habsburgami, co spowodowało ciągnącą się przez kilka lat wojnę polsko-czesko-węgierską, w wyniku której Władysław utrzymał się na tronie Czech, a król Maciej utrzymałMorawy,Śląsk iŁużyce. Pokój między Węgrami i Czechami podpisany został wOłomuńcu dopiero w 1474 roku -– Maciej uznał koronę czeską Władysława Jagiellończyka, który z kolei uznał Macieja za króla na terenie Moraw, Śląska i Łużyc z prawem ich odkupienia przez Władysława w wypadku śmierci Macieja za 400 tys.guldenów[8].
Na początku panowania Macieja Korwina utrzymywał pokojowe relacje z Osmanami (być może zawarł z nimi tajny rozejm w 1458)[3]. W tym czasie Turcy zlikwidowali państwo serbskie, a następnie podbili znaczną część Bośni, zabijając jej władcęStefana Tomaszevića Kotromanića (1463). W 1462 roku na Węgrzech schronił się obalony przez TurkówWład Palownik, który został przez Macieja Korwina uwięziony. Obszar południowych Węgier przez całe rządy króla regularnie był łupiony przez tureckichakindżich. Król kilkukrotnie stawał na czele najazdów odwetowych na ziemie tureckie. Na przełomie 1463 i 1464 armia węgierska zdobyłaJajce, a w 1476 rokuŠabac. Król kontrolował też tymczasowo częśćBośni, ustanawiając na kontrolowanym przez siebie obszarze marionetkowego królaMikołaja Ujlakiego. W latach 1483–1485 obowiązywał rozejm między królem Węgier a sułtanemBajazydem II (który po ataku na Mołdawię w 1484 roku został oskarżony o jego złamanie). Obrona obszaru południowych Węgier została powierzonaPalowi (Pawłowi) Kinizsi.
Król podczas swojego panowania znacznie rozbudował system obrony państwa na granicy zImperium Osmańskim.
W marcu 1460 król wyniósł na tron wołoskiDana III, który został niebawem obalony przezWłada Palownika (który został później obalony przez Turków i uwięziony przez Korwina), a w 1467 roku zaatakował hospodara MołdawiiStefana Wielkiego, poniósł jednak klęskę wbitwie pod Baia[3]. W 1476 roku Maciej Korwin wraz z Stefanem Wielkim przywrócili tron Władowi Palownikowi, który wyszedł z niewoli węgierskiej, został jednak zamordowany dwa miesiące później[2].
Podczas swojego panowania Maciej Korwin kilkukrotnie dostawał apele do wyprawy przeciw Imperium Osmańskiemu oraz obietnice zorganizowania krucjaty, w którą włączyliby się europejscy monarchowie. 20 lutego 1460 roku Maciej otrzymał od papieżaPiusa II 40 tys.dukatów na wykupkorony św. Stefana od cesarza Fryderyka IIIHabsburga[3].Papiestwo iWenecja regularnie wspomagało króla finansowo, pokrywając koszty wypraw przeciw Turkom. W latach 1443–1484 łączne wsparcie przesłane przez te państwa wyniosło około 320 tys.dukatów od państwa papieskiego, a około 280 tys. od Wenecji[2].
Największym wrogiem króla byli Habsburgowie. W 1476 roku król zmusiłcesarza Fryderyka III do wypłaty okupu 100 tys. forintów w zamian za odstąpienie jego wojsk od Wiednia. Nie uchroniło to jednak cesarza od klęski kilka lat później. W 1485 Maciej Korwin zajął całą Dolną Austrię wraz z Wiedniem oraz częśćStyrii iKaryntii. Przeniósł swą siedzibę do Wiednia i zaczął snuć plany stworzenia środkowoeuropejskiego cesarstwa. W roku 1489 obowiązywał rozejm habsbursko-węgierski[3]. 21 listopada 1489 roku cesarz zaoferował Korwinowi wykup Dolnej Austrii, Styrii i Karyntii za kwotę 200 tys.guldenów[3]. Król Maciej zgodził się sprzedać za tę kwotę tylko dwie ostatnie krainy, co spotkało się z odmową cesarza[3]. W 1490 roku miało dojść w Linzu do spotkania Fryderyka III z Maciejem, które nie doszło do skutku[3]. Zawarto jednak rozejm do września 1490[3].
W 1488 roku na wieść o tym, żeJan II Żagański (Szalony), planował oddać swoje księstwo po swojej śmierciPodiebradom, król wyprawił się na ziemie Jana II[3]. Król Węgier zdobył Głogów i pokonał wojska żagańskie w bitwie pod Tomkowicami[3]. Ostatecznie Jan II oddał swoje księstwo Maciejowi za cenę 20 tys. guldenów. Oznaczało to koniecwojny o sukcesję głogowską.
Za panowania króla Macieja Korwina Węgry iPolska-Litwa królaKazimierza IV Jagiellończyka (panował w Polsce w latach 1447–1492) pozostawały w napiętych stosunkach. Po śmierci Jerzego z Podiebradów przez kilka lat król Węgier prowadził wojnę z jagiellońskimi Czechami i Polską-Litwą. W 1471 polski królewicz Kazimierz, popierany przez część zbuntowanych węgierskich możnowładców, nieudanie wyprawił się na Węgry w celu przejęcia tamtejszego tronu. W 1474 roku w odwecie za zniszczenia dokonane naWęgrzech Górnych przezPawła Jasieńskiego, Maciej poprowadził wyprawę na polskąRuś. Prowadzona z przerwami i ze zmiennym szczęściem wojna polsko-węgierska zakończyła się dopiero w 1479 roku. Próby zbliżenia z Polską nie doszły do skutku, gdyż oferowanego przez Macieja sojuszu w zamian za rękęJadwigi Jagiellonki nie akceptowała polska królowaElżbieta Rakuszanka. Maciej podejmował więc różnego rodzaje akcje dyplomatyczne przeciw Polsce, sprzymierzając się zKrzyżakami iMoskwą. Z tą drugą oraz z chanem krymskimMengli I Girejem król rozpoczął od 1489 roku ożywione kontakty[3]. W kwietniu 1489 roku na wieść o sojuszu polskiego króla Kazimierza IV z jego synemWładysławem II Jagiellończykiem, król skierował skargę do papieża i zagroził polskiemu monarsze zawarciem antypolskiego sojuszu węgiersko-tureckiego[3].
W drugim okresie Maciej przeprowadził reformy wojska, spraw wewnętrznych, dworu, prawa i systemu monetarnego celem umocnienia i ustabilizowana władzy centralnej.
Głównym źródłem kosztownej polityki zagranicznej króla były ogromne podatki pobierane ku niezadowoleniu szlachty. Znaczną pomoc finansową Węgry otrzymywały odPaństwa Kościelnego iRepubliki Weneckiej (łącznie ok. 600 tys. dukatów). Królewskie dochody wynosiły rocznie maksymalnie 650 tys.złotych florenów. Głównymi wydatkami państwa Macieja Korwina były liczne wyprawy wojenne oraz utrzymanie twierdz na granicy węgiersko-osmańskiej. Najazdy osmańskie przyczyniły się do wyludnienia południowych Węgier, co przyczyniło się do zmniejszenia liczby podatników.
Na początku swojego panowania mocno ograniczył wpływy możnowładców, dymisjonując potężnego palatynaWładysława Garai oraz pozbawiając znaczenia swojego wujaMihályego Szilágyiego[2]. W roku 1471 wybuchł przeciwko królowi bunt magnatów, którego celem było powołanie na tron węgierski królewicza polskiegoKazimierza. Rozpoczęta 2 października 1471 wyprawa 13-letniego Kazimierza z wojskami polskimi utknęła jednak wNitrze. Król przez całe życie prowadził politykę popierana nowej szlachty przeciw rodom oligarchicznym[1].
Król Maciej Korwin założył zawodową armię zaciężną, tzw.Czarną Armię (węg.fekete sereg). Armia zaciężna stanowiła odtąd trzon sił zbrojnych jego państwa. W wyniku wielu niszczycielskich najazdów tureckichakindżich zwiększył liczbę lekkiej jazdy w szeregach armii węgierskiej[2]. Ocenia się, że suma wojsk Macieja Korwina wynosiła około 28 tys. żołnierzy[2]. Armia króla na wzór innych armii bałkańskich składała się głównie zciężkiej ilekkiej jazdy, w mniejszym stopniupiechoty[2].
Król był człowiekiem wszechstronnie wykształconym, najpierw był uczniemJana Vitéza, późniejGrzegorza z Sanoka. Miał łatwość uczenia się języków, wedle tradycji służył ojcu jako tłumacz. Znał łacinę oraz języki francuski, włoski i niemiecki. Król studiował weWłoszech, zainspirowany ideamirenesansu wprowadzał jego osiągnięcia na Węgrzech, był w kontaktach listownych z pierwszymi uczonymi włoskimi. Znany był jakomecenas sztuki, nauki i kultury[4]. ZałożyłUniversitas Istropolitana (uniwersytet wBratysławie, wówczas Pozsóny, 1465), drukarnię w Budzie (1472) oraz słynną, renesansową bibliotekę zwaną od jego przydomkaCorvinianą.
Problemem Macieja pozostawał brak legalnego następcy tronu. Jego drugie małżeństwo zBeatrycze Aragońską pozostało (podobnie jak pierwsze) bezdzietne i król usiłował zapewnić następstwo swemu nieślubnemu synowiJanowi Korwinowi. Ostatnie lata swojego panowania król poświęcił na zapewnieniu sukcesji swojego syna, nadając mu wiele dóbr ziemskich wSlawonii, jednak bez powodzenia[2].
Ziemie we władaniu Macieja Korwina pod koniec panowania (1490): Korona Węgierska z Siedmiogrodem i Chorwacją, Morawy, Łużyce i Śląsk oraz Dolna Austria ze Styrią i Krainą
Za panowania Macieja Korwina Węgry znalazły się u szczytu potęgi, jako główne królestwo jego państwa, jednak brak legalnego następcy tronu spowodował szybki rozpad imperium Macieja po jego śmierci. Zmarł niespodziewanie 6 kwietnia 1490 roku, po dwudniowej chorobie, pochowany został w królewskiejnekropolii w Białogrodzie (węg.Székesfehérvár) na Węgrzech[1][2][3]. Po śmierci Macieja w 1490 roku jego syn został zmuszony do rezygnacji z praw do tronu, a królem Węgier został konkurent Macieja do tronu Czech,Władysław II Jagiellończyk.
_big.svg)
.png)
.jpg)
