To jest wersja przejrzana tej strony
.jpg) Lucjan Brychczy (2014) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pełne imię i nazwisko | Lucjan Antoni Brychczy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce śmierci | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzrost | 166 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
_en_trainer_Zientara%2c_Bestanddeelnr_923-4329_(Brychczy_cropped_2).jpg) Lucjan Brychczy (1970) | |||
 pułkownik | |||
| Pełne imię i nazwisko | Lucjan Antoni Brychczy | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |||
| Data i miejsce śmierci | |||
| Przebieg służby | |||
| Lata służby | od 1954 | ||
| Siły zbrojne | |||
| Jednostki | |||
| Późniejsza praca | trener piłkarski | ||
| |||
Lucjan Antoni Brychczy (ur.13 czerwca1934 wNowym Bytomiu, zm.2 grudnia2024 wWarszawie) –polskipiłkarz itrener piłkarski,pułkownikWojska Polskiego.
W latach 1954–1969reprezentant Polski w piłce nożnej, w latach 1960–1969 kapitan drużyny narodowej, uczestnikLetnich Igrzysk Olimpijskich 1960 w Rzymie. CzłonekKlubu Wybitnego Reprezentanta[1], honorowy członekPolskiego Związku Piłki Nożnej[2].
Przez 70 lat (1954–2024) związany zLegią Warszawa jako zawodnik, trener, asystent i honorowy prezes[3]. W latach 1954–1972 rozegrał w barwach stołecznej drużyny 452 mecze i zdobył 226 bramek, będąc rekordzistą klubu pod względem występów i jego najlepszym strzelcem w historii. Jako zawodnik czterokrotnie sięgnął pomistrzostwo Polski (1955, 1956, 1969, 1970), czterokrotnie poPuchar Polski (1955, 1956, 1964, 1966), a także trzykrotnie zostawałligowym królem strzelców (1957, 1964, 1965). CzłonekKlubu 100 – drugi najlepszy strzelec w historiinajwyższych ligowych rozgrywek w Polsce, w których strzelił łącznie 182 bramki, a takżeKlubu 300 – z dorobkiem 368 występów na najwyższym poziomie ligowym w kraju. W 1972 (po zakończeniu kariery zawodniczej) pozostał w klubie, będąc członkiem sztabu szkoleniowego pierwszej drużyny, w roli asystenta trenera. W latach 1972–1973, 1979–1980, 1987, 1990 oraz 2004 pełnił funkcję pierwszego trenera, trzykrotnie sięgając po Puchar Polski (1973, 1980, 1990). W 2014 został honorowym prezesem Legii Warszawa[3].
Urodził się w rodzinie Stanisława (1899–1992; uczestnika trzechpowstań śląskich, odznaczonegoMedalem Niepodległości[4]) i Marii (1903–1986). Pochodził ze Śląska i pierwsze kroki piłkarskie stawiał w klubie Pogoń Nowy Bytom, następnie przeniósł się do klubówgliwickich – ŁTS Łabędy (1948–1953) iPiasta. W 1954 – w związku ze służbą wojskową – przeniósł się do warszawskiej Legii i pozostał wierny klubowi do końca kariery zawodniczej, a także przez kolejne dziesięciolecia. Występował w Legii przez 19 sezonów; należał do niego (poprawiony przezArtura Jędrzejczyka klubowy rekord długowieczności - jego pierwszy i ostatni mecz dzieliło 17 lat i 170 dni; pozostaje piłkarzem, który najdłużej nieprzerwanie występował w Legii. Jest także najstarszym w historii Legii graczem ligowym (wyłączając bramkarzy) - w dniu ostatniego meczu miał 37 lat i 161 dni, a do 10 sierpnia 2025 był też najstarszym strzelcem bramki w najwyższej klasie rozgrywek ligowych (37 lat i 88 dni)[5].
W narodowej kadrze zadebiutował w sierpniu 1954 meczem zBułgarią, już jako zawodnik Legii (chociaż ze względu na trwającą wówczas letnią przerwę w rozgrywkach jeszcze przed ligowym debiutem w barwach warszawskiego klubu). Jednym z najbardziej pamiętnych spotkań z jego udziałem był mecz zZSRR w 1957, w którym dwie zwycięskie bramki zdobyłGerard Cieślik, właśnie z podań Brychczego. Wystąpił łącznie w 58 meczach oficjalnych oraz dwóch nieoficjalnych (w 1959 z Niemcami przedIgrzyskami w Rzymie oraz na igrzyskach z Argentyną). W 1960 wystąpił na Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie, ale bez większego sukcesu – reprezentacja pokonała wysoko Tunezję, ale po porażkach z Danią i Argentyną została wyeliminowana jeszcze na etapie spotkań grupowych. W 11 meczach Brychczy był kapitanem reprezentacji. Ostatni mecz w kadrze narodowej rozegrał27 sierpnia 1969 zNorwegią, w którym zdobył osiemnastego gola w historii swoich reprezentacyjnych występów.
Jako zawodowy oficer (w 1988 awansowany do stopnia podpułkownika) nie mógł przejść w ciągu kariery do klubu zagranicznego. Wśród klubów, które starały się o Brychczego był m.in.Real Madryt czyAC Milan. Na początku występów w Legii Brychczy zamierzał powrócić na Śląsk, jednak ze względu na konieczność odbycia służby wojskowej i wpływy działaczy Legii (także pozasportowe) nie udało mu się zrealizować tych planów. W tej sytuacji po kilkunastu latach występów na boisku pozostał w Legii także jako trener. Zajmował w sztabie trenerskim różne stanowiska, w tym kilkakrotnie pierwszego trenera. Mówił, że jest dumny z powodu tak długiego czasu jaki spędził w Legii, z roku na rok ten klub był mu coraz bliższy, a gdyby mógł cofnąć czas, postąpiłby tak samo. W październiku 2004, w pięćdziesiątym roku współpracy z Legią, został na miesiąc członkiem tercetu trenerskiego (zJackiem Zielińskim iKrzysztofem Gawarą) stworzonego po odwołaniuDariusza Kubickiego; następnie został jednym z trzech asystentów trenera J. Zielińskiego. Przez lata pracy trenerskiej wielokrotnie był asystentem pierwszego szkoleniowca, m.in.Andrzeja Strejlaua,Jerzego Engela,Franciszka Smudy,Dragomira Okuki,Dariusza Kubickiego,Macieja Skorży,Jana Urbana,Henninga Berga,Stanisława Czerczesowa,Jacka Magiery,Aleksandara Vukovicia,Czesława Michniewicza czyKosty Runjaicia[6].
Jako piłkarz cieszył się opinią jednego z lepszych techników i taktyków w Europie. Skuteczności w ataku nie sprzyjały warunki fizyczne (166 cm, 60–66 kg), które nadrabiał umiejętnościami technicznymi i niekonwencjonalnymi zagraniami. Przez lata był znany pod przydomkiem boiskowym „Kici” (węg. kicsi – mały), nadanym przez węgierskiego treneraJánosa Steinera.
Przez niemal całą karierę był związany z warszawską Legią, dzięki temu jest w środowisku jej kibiców uznawany za postać legendarną[7][8][9][10][11].
Zmarł 2 grudnia 2024 (w wieku 90 lat) w Warszawie[12][13][14], wskutek zapalenia płuc[15]. Spoczął nacmentarzu Wojskowym na Powązkach.PrezydentAndrzej Duda pośmiertnie odznaczył Lucjana Brychczego Krzyżem KomandorskimOrderu Odrodzenia Polski[16][17]. Po jego śmierci wszystkie mecze centralnych rozgrywek piłkarskich w Polsce poprzedziła minuta ciszy[18][19]. Jego pamięć minutą ciszy uczcił równieżSejm RPX kadencji[20].
| Data | Miejsce | Mecz | Wynik | Gole | Rodzaj |
|---|---|---|---|---|---|
| 26.06.1955 | Sofia |  Bułgaria – Polska | 1–1 (0–1) |  | T |
| 4.11.1956 | Kraków | Polska –Finlandia  | 5–0 (2–0) | | T |
| 29.09.1957 | Sofia | Bułgaria – Polska | 1–1 (0–1) | | T |
| 3.11.1957 | Warszawa | Polska – Finlandia | 4–0 (2–0) | | EMŚ |
| 28.06.1959 | Chorzów | Polska –Hiszpania  | 2–4 (1–2) | | EME |
| 4.05.1960 | Glasgow |  Szkocja – Polska | 2–3 (1–2) | | T |
| 4.06.1961 | Belgrad |  Jugosławia – Polska | 2–1 (1–0) | | EMŚ |
| 11.04.1962 | Paryż |  Francja – Polska | 1–3 (1–2) | | T |
| 15.04.1962 | Casablanca |  Maroko – Polska | 1–3 (1–0) | | T |
| 23.05.1962 | Warszawa | Polska –Belgia  | 2–0 (1–0) | | T |
| 15.05.1963 | Oslo |  Norwegia – Polska | 2–5 (1–2) | | T |
| 22.05.1963 | Warszawa | Polska –Grecja | 4–0 (3–0) | | T |
| 17.09.1967 | Warszawa | Polska – Francja | 1–4 (1–2) | | EME |
| 8.10.1967 | Bruksela | Belgia – Polska | 2–4 (2–2) | | EME |
| 27.08.1969 | Łódź | Polska – Norwegia | 6–1 (5–1) | | T |
|
