 Lublin R.IX (na pierwszym planie) | |||
| Dane podstawowe | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Producent | |||
| Konstruktor | |||
| Typ | |||
| Konstrukcja | dwupłat o konstrukcji mieszanej | ||
| Załoga | 2 | ||
| Historia | |||
| Data oblotu | 18 kwietnia 1929 | ||
| Liczba egz. | 1 | ||
| Dane techniczne | |||
| Napęd | |||
| Moc | |||
| Wymiary | |||
| Rozpiętość | 17m | ||
| Długość | 12,1 m | ||
| Wysokość | 4,5 m | ||
| Powierzchnia nośna | 76m² | ||
| Masa | |||
| Własna | 1814kg | ||
| Użyteczna | 1286 kg | ||
| Startowa | 3100 kg | ||
| Zapas paliwa | 600l | ||
| Osiągi | |||
| Prędkość maks. | 175km/h | ||
| Prędkość przelotowa | 145 km/h | ||
| Prędkość minimalna | 85 km/h | ||
| Prędkość wznoszenia | 3,5m/s | ||
| Pułap | 4000 m | ||
| Zasięg | 700 km | ||
| Rozbieg | 100 m | ||
| Współczynnik obciążenia konstrukcji | 8,5 | ||
| Dane operacyjne | |||
| Liczba miejsc | |||
| 6 | |||
| |||
Lublin R.IX –polski ośmiomiejscowysamolot pasażerski w układziedwupłatu z końca lat 20. XX wieku konstrukcji inż.Jerzego Rudlickiego, zbudowany wZakładach Mechanicznych Plage i Laśkiewicz wLublinie. Stanowił cywilną adaptację samolotu liniowegoLublin R.VIII.Prototyp zostałoblatany w kwietniu 1929 roku, jednak z powodu niskich osiągów nie został przyjęty do eksploatacji wPLL LOT i nie podjęto jegoprodukcji seryjnej.
W drugiej połowie 1927 rokuMinisterstwo Komunikacji ogłosiło konkurs na projekt ośmiomiejscowego samolotu pasażerskiego dla sześciu pasażerów i dwóch członków załogi, przeznaczonego do przewozu osób i towarów w krajowej komunikacji lotniczej[1][2]. Do rywalizacji zgłoszono osiem projektów, wśród których znajdowały się cztery sygnowane przezPZL (T.200, T.400, T.600 i Y), jedenPodlaskiej Wytwórni Samolotów (PWS-20) i jeden zWWS Samolot (MN-2)[3][4]. Do konkursu przystąpiły też lubelskieZakłady Mechaniczne Plage i Laśkiewicz z powstałym na przełomie 1927 i 1928 roku projektem inż.Jerzego Rudlickiego o oznaczeniu Lublin R.IX, będącym cywilną adaptacją samolotu liniowegoLublin R.VIII[2][5]. Najlepsze miejsce w rozstrzygniętym 10 grudnia 1928 roku konkursie – II – przypadło konstrukcji inż.Zbysława Ciołkosza PWS-20[1][6]. Mimo słabej oceny przez komisję konkursową, w 1928 roku rozpoczęła się budowaprototypu Lublina R.IX na zamówienieLigi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, dzięki subwencji Ministerstwa Komunikacji w wysokości 100 000złotych[7][a]. Dokumentacja została opracowana przez inż. Rudlickiego we współpracy z inżynierami: Stanisławem Glińskim, Januszem Langem, Witoldem Grabowskim, Marianem Bartolewskim i Jerzym Teisseyre[7]. Samolot otrzymał niemal identyczneskrzydła iusterzenie jak R.VIII, nowy był natomiastspawany z rurstalowychkadłub i napęd[5][7]. Prototyp zostałoblatany 18 kwietnia 1929 roku na fabrycznym lotnisku w Lublinie[5][7].
Od 16 maja do 30 września 1929 roku prototyp był prezentowany publiczności naPowszechnej Wystawie Krajowej wPoznaniu wraz z dwoma innymi samolotamiLublin –R.X iR.XI[7][8]. W lipcu i sierpniu 1930 roku samolot eksponowano także naMiędzynarodowej Wystawie Komunikacji i Turystyki w tym samym mieście (m.in. wraz z Lublinem R.XI, PWS-20T iFokkerem F.VIIb/3m)[9]. Lublin R.IX nie został jednak przyjęty do eksploatacji wPLL LOT z powodu niższych osiągów niż używane przez LOT Fokkery F.VII/1m orazJunkersy F.13 (szczególnie małejprędkości przelotowej), wymagając też bardziej czasochłonnej obsługi[5][10]. Z tego względu nie podjęto jegoprodukcji seryjnej, a jedyny zbudowany egzemplarz trafił dohangaru sterowcowego w Poznaniu, gdzie po kilku latach został skasowany[5].
Lublin R.IX był jednosilnikowym, ośmiomiejscowymdwupłatem pasażerskim o konstrukcji mieszanej[5].Kadłub tworzyłakratownica zespawanych rurstalowych,pokrytapłótnem[5][10].Kabina załogi dwumiejscowa, odkryta, umieszczona powyżej i za znajdującą się w kadłubie ogrzewaną i wentylowanąkabiną pasażerską, wyposażoną w sześć foteli w dwóch szeregach wzdłuż okien[5][11]. Drzwi do kabiny pasażerskiej usytuowane były z lewej strony kadłuba[5].
Płaty prostokątne,dwudźwigarowe, trójdzielne, konstrukcji drewnianej z żebrami zesklejki; do przedniego dźwigara kryte sklejką, dalej płótnem[12]. Płat górny orozpiętości 17 metrów połączony był z dolnym (o rozpiętości 14 metrów) słupkami z kroplowych rurduralowych i stalowymi cięgnami o przekroju soczewkowym[12]. Środkowa część dolnego płata podparta była do kadłuba przy pomocyzastrzałów, zaśbaldachim górnego płata wsparty był na kadłubie na zbudowanej z rur piramidce[13].Cięciwa płatów wynosiła 2,6 metra[14].Powierzchnia nośna skrzydeł wynosiła 76 m²[5].Lotki na górnym płacie, ze skrzydełkami odciążającymiAvro[14].Obciążenie powierzchni wynosiło 40,8 kg/m², zaś współczynnik obciążenia niszczącego miał wartość 8,5[5].
Długość samolotu wynosiła 12,1 metra, a wysokość 4,5 metra[5][11].Masa własna wynosiła 1814 kg, masa użyteczna 1286 kg, zaś masa całkowita (startowa) 3100 kg[5][11].Usterzenie klasyczne, drewniane, kryte płótnem, zestatecznikiem pionowym przestawialnym w locie, usztywnionym cięgnami oraz zastrzałami; stery otrzymały wyważenie aerodynamiczne[5].Podwozie klasyczne – podwozie główne trójgoleniowe z rur stalowych, zamortyzatorami olejowo-powietrznymi firmy Aerol, a z tyłu drewnianapłoza ogonowa,amortyzowana sznurem gumowym[5].
Napęd stanowiłchłodzony powietrzem 9-cylindrowysilnik gwiazdowyGnome-Rhône Jupiter o mocy nominalnej 336 kW (450 KM) przy 1900obr./min, mocy startowej 353 kW (480 KM) i masie 380 kg, napędzający stałe, drewniane, dwułopatoweśmigło ciągnące o średnicy 4,2 metra[15]. Łoże silnika wykonane zostało z rur stalowych, osłona przodu kadłuba z blachyaluminiowej[15].Obciążenie mocy wynosiło 6,4 kg/KM[5].Zbiornik paliwa o pojemności 600litrów umieszczony był w przodzie kadłuba za ścianą ogniową, z możliwością jego awaryjnego zrzutu[16].Prędkość maksymalna napoziomie morza wynosiła 175 km/h,prędkość przelotowa 145 km/h, zaśprędkość minimalna 85 km/h[5][11]. Przelotowezużycie paliwa wynosiło 120 litrów/h[16]. Maszyna osiągałapułap 4000 metrów zprędkością wznoszenia wynoszącą 3,5 m/s[5]. Samolot charakteryzował sięrozbiegiem wynoszącym 100 metrów, zaśzasięg wynosił 700 km[5][11].
Prototyp samolotu Lublin R.IX pomalowany był na kolor kremowy[16].
