Gabriel Narutowicz – pierwszy prezydent Polski | |
| Obecny prezydent | |
Karol Nawrocki | |
| Stanowisko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | 11 grudnia 1922[a] |
| Pierwszy prezydent | |
| Obecny prezydent | |
| Obecny od | 6 sierpnia 2025 |
| Siedziba | |
| Strona internetowa | |


Prezydenci Polski – chronologiczna listaprezydentów Polski i innych osób sprawujących urządgłowy państwa polskiego od 1918 roku.
Odprzewrotu majowego w 1926 do śmierci w maju 1935 faktycznie najwyższą władzę w państwie sprawowałJózef Piłsudski, który piastował urzędyGeneralnego Inspektora Sił Zbrojnych,Ministra Spraw Wojskowych i – przez krótki czas –Prezesa Rady Ministrów.
| Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Okres sprawowania | Przynależność partyjna lub partia popierająca | Elekcja | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| od | do | |||||
| 1. | Gabriel Narutowicz | 11 grudnia 1922[a] | 16 grudnia 1922[b] | bezpartyjny, zgłoszony przezPolskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie” | 1922 (I) | |
| – | Maciej Rataj | 16 grudnia 1922[c] | 20 grudnia 1922 | Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” | ||
| 2. | Stanisław Wojciechowski | 20 grudnia 1922 | 14 maja 1926[d] | 1922 (II) | ||
| – | Maciej Rataj | 15 maja 1926[c] | 4 czerwca 1926[e] | |||
| – | Józef Piłsudski | wybrany, odmówił objęcia urzędu | bezpartyjny, popierany i związany z obozem PPS[f] | 1926 (I) | ||
| 3. | Ignacy Mościcki | 4 czerwca 1926 | 30 września 1939[g] | bezpartyjny, związany zsanacją | 1926 (II) 1933 | |
30 września 1939 r. prezydentIgnacy Mościcki zrezygnował ze sprawowania urzędu, wyznaczając uprzednio na swego następcę (zgodnie z przepisamiKonstytucji kwietniowej z 1935 r.)Władysława Raczkiewicza, który tym samym stał się pierwszym prezydentem na uchodźstwie. Urząd ten stanowił kontynuację prezydentury II RP. Do 5 lipca 1945 r. Rząd RP na uchodźstwie miał pełne uznanie międzynarodowe (z wyjątkiemZSRR,III Rzeszy i jej sojuszników), w tym samym dniu poparcie na świecie zyskałTymczasowy Rząd Jedności Narodowej. Większość krajów świata niemal od razu zaakceptowała ten stan rzeczy i podpisała umowy międzynarodowe z nowym rządem polskim. Formalnie rząd na uchodźstwie, wobec braku uznania społeczności międzynarodowej, nie mógł prowadzić dalszej działalności; w praktyce funkcjonował aż dopierwszych powszechnych wyborów prezydenckich w Polsce w 1990 r., nie uznając znacznej części postanowieńkonferencji jałtańskiej i wypracowanego poII wojnie światowej ładu. Przez kilkanaście (do kilkudziesięciu) lat uznawany był przez niewielką liczbę państw (Irlandia,Hiszpania,Kolumbia,Kuba,Liban,Watykan,Wenezuela,Australia).
| Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Okres sprawowania | Przynależność partyjna lub partia popierająca | |
|---|---|---|---|---|---|
| od | do | ||||
| – | Edward Śmigły-Rydz | 1 września 1939[h][1] | 25 września 1939[i][2] | Obóz Zjednoczenia Narodowego | |
| – | Bolesław Wieniawa-Długoszowski | 25 września 1939[j][2] | 29 września 1939[k][3] | związany z Obozem Zjednoczenia Narodowego | |
| 1. (4.) | Władysław Raczkiewicz | 30 września 1939 | 6 czerwca 1947[l] | związany z Obozem Zjednoczenia Narodowego | |
| 2. | August Zaleski | 9 czerwca 1947 | 7 kwietnia 1972[m] | bezpartyjny, związany zsanacją | |
| – | Rada Trzech[n] W skład Rady wchodzili:
| 3 sierpnia 1954 | 7 kwietnia 1972 | Polska Partia Socjalistyczna (Arciszewski i Urbański),Stronnictwo Narodowe (Mglej), bezpartyjni, związani zsanacją (Anders, Raczyński, Bór-Komorowski, Odzierzyński, Kopański) | |
| 3. | Stanisław Ostrowski | 9 kwietnia 1972 | 8 kwietnia 1979 | bezpartyjni, związani zsanacją | |
| 4. | Edward Raczyński | 8 kwietnia 1979 | 8 kwietnia 1986 | ||
| 5. | Kazimierz Sabbat | 8 kwietnia 1986 | 19 lipca 1989 | ||
| 6. | Ryszard Kaczorowski | 19 lipca 1989 | 22 grudnia 1990[t] | ||
| Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Okres sprawowania | Przynależność partyjna lub partia popierająca | Elekcja | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| od | do | |||||
| – | Bolesław Bierut – sprawował urząd głowy państwa jako: | 20 września 1944 | 4 lutego 1947 | bezpartyjny, popierany przezPolską Partię Robotniczą[w] | ||
| – | Franciszek Trąbalski[x] | 4 lutego 1947 | 4 lutego 1947[y] | Polska Partia Socjalistyczna (tzw. lubelska) | ||
| – | Władysław Kowalski[z] | 4 lutego 1947 | 5 lutego 1947 | Stronnictwo Ludowe (tzw. lubelskie) | ||
| 1. | Bolesław Bierut | 5 lutego 1947[aa] | 20 listopada 1952[5] | bezpartyjny, popierany przezPolską Partię Robotniczą (do sierpnia 1948)[w] Polska Partia Robotnicza (od sierpnia do 15 grudnia 1948) Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (od 15 grudnia 1948) | 1947 | |
Konstytucja PRL z 22 lipca 1952 r. znosiła urząd prezydenta. Jego rolę przejęła Rada Państwa (urząd istniejący już pod rządamiMałej Konstytucji z 1947 r.) – konstytucyjna kolegialna głowa państwa, na czele z Przewodniczącym Rady Państwa. Najważniejszą osobą w PRL był jednakde factoI Sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Kolejnymi I sekretarzami byli:Bolesław Bierut (1948–1956),Edward Ochab (1956),Władysław Gomułka (1956–1970),Edward Gierek (1970–1980),Stanisław Kania (1980–1981),Wojciech Jaruzelski (1981–1989) iMieczysław Rakowski (1989–1990).
| Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Okres sprawowania | Przynależność partyjna lub partia popierająca | |
|---|---|---|---|---|---|
| od | do | ||||
| 1. | Bolesław Bierut (jako prezydent Polski) | 1947-02-2020 lutego 1947(dts)[ab] | 1952-11-2020 listopada 1952(dts) | bezpartyjny, popierany przezPolską Partię Robotniczą (do sierpnia 1948)[w] Polska Partia Robotnicza (od sierpnia do 15 grudnia 1948) | |
| Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (od 15 grudnia 1948) | |||||
| 2. | Aleksander Zawadzki | 1952-11-2020 listopada 1952(dts) | 1964-08-077 sierpnia 1964(dts) | Polska Zjednoczona Partia Robotnicza | |
| - | Oskar Lange (p.o.) | 1964-08-077 sierpnia 1964(dts) | 1964-08-1212 sierpnia 1964(dts) | Polska Zjednoczona Partia Robotnicza | |
| - | Edward Ochab (p.o.) | ||||
| - | Bolesław Podedworny (p.o.) | Zjednoczone Stronnictwo Ludowe | |||
| - | Stanisław Kulczyński (p.o.) | Stronnictwo Demokratyczne | |||
| 3. | Edward Ochab | 1964-08-1212 sierpnia 1964(dts) | 1968-04-1111 kwietnia 1968(dts) | Polska Zjednoczona Partia Robotnicza | |
| 4. | Marian Spychalski | 1968-04-1111 kwietnia 1968(dts) | 1970-12-2323 grudnia 1970(dts) | ||
| 5. | Józef Cyrankiewicz | 1970-12-2323 grudnia 1970(dts) | 1972-03-2828 marca 1972(dts) | ||
| 6. | Henryk Jabłoński | 1972-03-2828 marca 1972(dts) | 1985-11-066 listopada 1985(dts) | ||
| 7. | Wojciech Jaruzelski | 1985-11-066 listopada 1985(dts) | 1989-07-1919 lipca 1989(dts)[6] | ||
W 1989 r. Rada Państwa zastąpiona została urzędemprezydenta PRL, działając do wyboru w dniu 19 lipca 1989 r. pierwszego i jedynego Prezydenta PRL. 31 grudnia 1989 roku weszła w życieustawa konstytucyjna o zmianie nazwy państwa naRzeczpospolita Polska.
| Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Okres sprawowania | Przynależność partyjna lub partia popierająca | Elekcja | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| od | do | |||||
| 1. | Wojciech Jaruzelski | 19 lipca 1989 | 30 grudnia 1989 | Polska Zjednoczona Partia Robotnicza | 1989 | |
Jako pierwszy urząd ten sprawowałWojciech Jaruzelski (wcześniejPrezydent PRL), począwszy od 31 grudnia 1989 roku, kiedy weszła w życieustawa konstytucyjna o zmianie nazwy państwa naRzeczpospolita Polska, do czasu zaprzysiężenia na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej PolskiejLecha Wałęsy.
* – obowiązki wykonywane tymczasowo
Najdłużej urzędującym prezydentem Polski był prezydent na uchodźstwieAugust Zaleski, pełniący tę funkcję przez 9069[11] dni. W okresie międzywojennym najdłużej urzędującym prezydentem byłIgnacy Mościcki (4866[12] dni), wśród głów państwa Polski LudowejHenryk Jabłoński (4823[13] dni), a w III RPAleksander Kwaśniewski orazAndrzej Duda (3653[14] dni).
Osobą pełniącą najkrócej tymczasowo obowiązki prezydenta Polski był Bogdan Borusewicz (1 dzień). Najkrócej urzędującym prezydentem Polski byłGabriel Narutowicz, sprawujący urząd przez 2 dni. Wśród prezydentów na uchodźstwie najkrócej urzędującym prezydentem byłRyszard Kaczorowski (521[15] dni), wśród głów państwa Polski LudowejJózef Cyrankiewicz (461[16] dni), a w III RPWojciech Jaruzelski (356[17] dni).
Najmłodszym prezydentem Polski byłAleksander Kwaśniewski. Kiedy zaczynał pełnić tę funkcję miał 41 lat. W okresie międzywojennym najmłodszy byłStanisław Wojciechowski (53 l.), wśród prezydentów na uchodźstwieWładysław Raczkiewicz (54 l.), a wśród głów państwa Polski LudowejBolesław Bierut (51 l.).
Najstarszym prezydentem Polski był prezydent na uchodźstwieEdward Raczyński. Kiedy kończył pełnić tę funkcję miał 95 lat. W okresie międzywojennym najstarszy byłIgnacy Mościcki (71 l.), wśród głów państwa Polski LudowejHenryk Jabłoński (75 l.), a w III RPWojciech Jaruzelski (67 l.).
Najmłodszym prezydentem Polski w ostatnim dniu urzędowania byłAleksander Kwaśniewski. Kiedy kończył pełnić tę funkcję miał 51 lat. W okresie międzywojennym najmłodszy byłGabriel Narutowicz (57 l.), wśród prezydentów na uchodźstwieRyszard Kaczorowski (71 l.), a wśród głów państwa Polski LudowejBolesław Bierut (60 l.).
Najstarszym prezydentem Polski w pierwszym dniu urzędowania był prezydent na uchodźstwieEdward Raczyński. Kiedy zaczynał pełnić tę funkcję miał 87 lat. W okresie międzywojennym najstarszy byłIgnacy Mościcki (58 l.), wśród głów państwa Polski LudowejWojciech Jaruzelski (62 l.), a w III RPBronisław Komorowski (58 l.).
Żyjący byli prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej:
Ponadto żyją trzy osoby pełniące w przeszłości tymczasowo obowiązki prezydenta RP: Bronisław Komorowski,Bogdan Borusewicz iGrzegorz Schetyna.
Opróżnienia urzędu wskutek zgonu:
Opróżnienia urzędu wskutek zrzeczenia się funkcji przed upływem kadencji:
Skrócenia kadencji:
Żadnej z osób sprawujących po 1918 roku funkcję głowy państwa nie skrócono kadencji wskutek wyroku skazującegoTrybunału Stanu ani uznania jej za niezdolną do sprawowania urzędu. Miały miejsce natomiast 4 przypadki skrócenia kadencji wskutek zniesienia albo zastąpienia urzędu lub zmiany sposobu jego obsadzania:
| Zobacz multimedia związane z tematem:Lista prezydentów Polski |
Przedłużenia kadencji: