Na tę stronę wskazujeprzekierowanie z „Linia Hutnicza Szerokotorowa”. Zobacz też:PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa.
Linia kolejowa nr 65Most na rzece Bug –Sławków Południowy LHS[1],Linia Hutnicza Szerokotorowa, dawniej znana pod nazwąLinia Hutniczo-Siarkowa (LHS) – niezelektryfikowana, jednotorowalinia kolejowa przebiegająca odkolejowego przejścia granicznego wHrubieszowie do stacji kolejowejSławków Południowy LHS.
Linia kolejowa nr 65 jest najdłuższąszerokotorową linią kolejową w Polsce. Jej długość od granicy państwa do stacji towarowej w Sławkowie wynosi 394,650 kilometrów. Łączna długość torów na linii wynosi 524,339 kilometrów. Jest powszechnie uważana za najdalej wysuniętą na zachód Europy linię o rozstawie toru 1520 mm.
Od 2001 roku linia kolejowa LHS ma charakter wyłącznie towarowy i obsługuje tylko przewozy międzynarodowe. Na końcu linii i wzdłuż jej przebiegu znajdują się terminale przeładunkowe wykorzystywane do rozładunku różnego rodzaju towarów przywożonych do Polski z Ukrainy, z innych państw byłego Związku Radzieckiego, a także z Chin[2].
ObokCentralnej Magistrali Kolejowej, linia kolejowa nr 65 była największym jednorazowym przedsięwzięciem kolejowymPolskich Kolei Państwowych w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Koncepcja budowy linii Łazy – Kiwerce powstała wlatach 20. XX wieku. Jej celem było dostarczanie węgla kamiennego wewnątrz terytoriumRzeczypospolitej Polskiej – z polskiej części Górnego Śląska na Wołyń oraz zwiększenie gęstości linii kolejowych w południowej części dawnej tzw.Kongresówki, na której przed I wojną światową obowiązywał zakaz budowy linii kolejowych. Inwestycja ta nie została jednak wówczas zrealizowana[3]. Dopiero w latach 1976–1979 zbudowano ww. linię do obsługi importurudyżelaza zKrzywego Rogu doHuty Katowice oraz eksportu polskiejsiarki iwęgla doZwiązku Socjalistycznych Republik Radzieckich.
Linia wybudowana została przez terenRoztoczańskiego Parku Narodowego pomimo negatywnego stanowiskaPaństwowej Rady Ochrony Przyrody. Została oddana do użytku 30 listopada 1979 r.
Po przemianach polityczno-ekonomicznych w 1989 r. irozpadzie Związku Radzieckiego linia przeżywała kryzys przewozowy. W 2001 r. została przekazana pod zarząd spółkiPKP LHS.
Od kilkunastu lat planowane jest szersze wykorzystanie linii dla perspektywicznego połączenia kolejowegoEuropa–Azja. W 2017 r. były minister infrastrukturyJerzy Polaczek w związku z tym wystąpił z interpelacją ws. wydłużenia linii LHS do portów rzecznych w Gliwicach i Kędzierzynie-Koźlu, co miałoby ułatwić przeładunek towarów transportowanych z Azji i podnieść atrakcyjność linii LHS[4].
Od 2017 do końca 2019 rokuPKP Linia Hutnicza Szerokotorowa analizowała możliwość elektryfikacji linii na całej długości z wykorzystaniem napięcia prądu stałego lub przemiennego[5][6].
W kwietniu 2017 rokuPKP LHS wspólnie z kolejami ukraińskimi podpisały list intencyjny dotyczący współpracy w celu elektryfikacji na prąd przemienny odcinka Kowel - Izow - Hrubieszów[7][8]. Na początku maja 2021 roku rozpoczęto prace przygotowawcze[9], a w sierpniu rozpoczęto pierwsze stawianie słupów[10]. PKP LHS zrezygnowało jednak z tych planów[11].
W latach 1990–2000 linia LHS była wykorzystywana do przewozów pasażerskich. Jeździły nią pociągi dalekobieżne do Rosji i na Ukrainę. Początkowo była to jedna parapociągów pospiesznych relacjiMoskwa –Olkusz – Moskwa, kursująca co drugi dzień. W 1993 r. ofertę rozszerzono o parę pociągów relacjiLwów –Zamość Północny i Moskwa – Zamość Północny. W 1994 r. pociągi pasażerskie na linii LHS kursowały jedynie raz w tygodniu w relacji Olkusz –Charków – Olkusz. Od połowy lat 90. XX wieku pociągi jeździły sporadycznie na zarządzenie jako specjalne.
Do obsługi przewozu osób na linii kolejowej nr 65 wybudowanoperony na stacjach Hrubieszów i Olkusz orazprzystanki osobowe: Zamość Północny, Wola Baranowska i Sędziszów Północny. Odprawa celna i paszportowa pasażerów odbywała się na stacji granicznej w Hrubieszowie.
WSieciowym Rozkładzie Jazdy Pociągów pociągi pasażerskie kursujące po linii LHS uwzględnione były w tabeli nr 104. 28 lutego 2022 roku po torach LHS przejechał dostacji Olkusz specjalny pociąg pasażerski zuchodźcami uciekającym z terenów Ukrainy w wynikuinwazji Rosji[12][13]. Pociągi pasażerskie z Ukrainy kursowały w pierwszym tygodniu marca 2022 roku[14].
| Nr na mapie | Miejscowość | Rodzaj posterunku ruchu |
|---|---|---|
| 1 | Most na rzeceBug niedalekoGródka (powiat hrubieszowski) | Kolejowe przejście graniczne Polski z Ukrainą |
| 2 | Hrubieszów LHS | stacja, posterunek graniczny połączony z kontrolą celną |
| – | Werbkowice LHS | mijanka |
| – | Miączyn LHS | mijanka |
| – | Jarosławiec | posterunek osłonny |
| – | Zamość Północ LHS | mijanka |
| 3 | Zamość Bortatycze LHS | stacja, zakład taboru (na terenie miejscowościWysokie) |
| – | Zawada | posterunek osłonny |
| – | Szczebrzeszyn LHS | stacja |
| – | Zwierzyniec Towarowy | stacja |
| 4 | Biłgoraj LHS | stacja |
| – | Huta Deręgowska LHS | mijanka |
| 5 | Nowosielec kołoNiska n.Sanem | punkt na mapce obok |
| – | Puszcza LHS | mijanka – odbudowana, 26 października 2010 przekazana do próbnej eksploatacji[15] |
| – | Drozdów LHS | mijanka |
| 6 | Wola Baranowska LHS | stacja |
| – | Niekrasów LHS | mijanka – odbudowana, 4 grudnia 2006 przekazana do próbnej eksploatacji |
| 7 | Staszów LHS | stacja |
| 8 | Grzybów LHS | obecnie mijanka – stacja w czasach, kiedy ładowano tu siarkę na eksport doZSRR |
| – | Raczyce LHS | mijanka |
| – | Gołuchów LHS | stacja (na terenie miejscowościWola Żydowska) |
| – | Łączyn LHS | mijanka |
| 9 | Sędziszów LHS | stacja, stanowisko przestawcze z toru 1435 mm na 1520 mm |
| – | Sędziszów | dawny przystanek osobowy mieszczący się na ostatnim peronie dworcaPKP |
| 10 | Kępie LHS | mijanka |
| – | Jaroszowiec Olkuski | posterunek osłonny |
| 11 | Zarzecze LHS | mijanka |
| – | Olkusz | dawny przystanek osobowy na peronie nr 2 (międzynarodowym)stacji Olkusz |
| – | Bukowno LHS | mijanka |
| 12 | Sławków LHS | stacja końcowa |
