Libretto – tekst stanowiący podstawę dziełsceniczno-muzycznych, takich jakopera,operetka,kantata,musical czybalet.
W zależności od formy libretto może składać się z partii o różnym przeznaczeniu i charakterze – najczęściej zawiera ono treść partiiwokalnych (arie), a także partii melorecytowanych (recytatywy), ale także ewentualne partiemonologów,dialogów ichórów. Libretto pełni też funkcję zbliżoną doscenariusza. Wiąże się ściśle z muzyką, bez niej traci swój sens – nie może być wystawiane jako samodzielne dzieło dramatyczne. Niezależnie od wartości literackiej i scenicznej, libretto powinno być skonstruowane w sposób przejrzysty, podkreślać węzłowe momenty akcji, bez wchodzenia w szczegóły. Forma i charakter libretta operowego zależą od tendencji stylistycznych epoki. Przeważnie jednak jego forma nawiązuje do formy dramatu typowej dla danego okresu historycznego. Dzieje się tak, ponieważ opera nie jest niczym innym, jak „umuzycznionym” dramatem mówionym.
Za głównego twórcę opery uważa się kompozytora, dlatego nazwisko librecisty wymieniane jest najczęściej jako mniej ważne, a czasem całkowicie pomijane. Kompozytorzy piszący własne libretta należą do zdecydowanych wyjątków. Najbardziej znanym z nich jestRichard Wagner. Z kolei inny kompozytor,Alban Berg, adaptował na potrzeby swoich oper istniejące sztuki sceniczne (dramaty) innych autorów (opery:Lulu iWozzeck).
Pierwsze polskie libretta operowe powstawały w XVII wieku; były to tłumaczenia librett włoskich i francuskich, sporządzane dla publiczności nieznającej języków obcych i rozdawane przed rozpoczęciem widowiska. Twórcą pierwszych polskich, oryginalnych librett operowych byłWojciech Bogusławski (Nędza uszczęśliwiona, 1778, według kantatyFranciszka Bohomolca, z muzykąMacieja Kamieńskiego,Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale, 1794, z muzykąJana Stefaniego). W XIX wieku do znanych polskich librecistów należeli:Jan Chęciński, twórca libretta do operVerbum nobile,Straszny dwór iPariaStanisława Moniuszki, orazWłodzimierz Wolski, twórca libretta doHalki iHrabiny tego samego kompozytora.
Ta sekcja wymaga określenia jasnych kryteriów wyboru. Terminy operowe
| Rodzajeoper | |
|---|
| Rodzajegłosów | |
|---|
| Inne pojęcia związane z operą | |
|---|
| Pojęcia pokrewne | |
|---|
