W Pekinie rozgrywane były nowe konkurencje: bieg kobiet na 3000 m z przeszkodami, zawody kolarskie BMX oraz pływanie na otwartym akwenie na dystansie 10 000 m kobiet i mężczyzn. Wtenisie stołowym gra deblowa mężczyzn i kobiet została zastąpiona turniejem drużynowym. Wstrzelectwie kobiety nie rywalizują już w podwójnym trapie, a także w trafianiu do ruchomej tarczy.
Decyzją Chińskiego Komitetu Olimpijskiego, głównym hasłem pekińskich igrzysk olimpijskich było zawołanie: „jeden świat, jedno marzenie”. Komitet stwierdził, iż na tym samym świecie ludzie posiadają jedno wspólne marzenie o dążeniu do rozkwitu i pokoju.
Igrzyska rozpoczęły się ósmego dnia, ósmego miesiąca, dwa tysiące ósmego roku, o ósmej osiem wieczorem (UTC+8), gdyż w symbolice chińskiej cyfra osiem jest symbolem szczęścia, obfitości, pieniędzy oraz spokoju.
Na Igrzyskach wPekinie wystartowali przedstawiciele 204 z 205 krajowych federacji sportowych (nie zostali zgłoszeni reprezentanciBrunei, cztery lata wcześniej wAtenach wystartowali sportowcy z 202 państw).
11 listopada 2005 roku oficjalnie opublikowanomaskotki igrzysk. Jest ich pięć (po raz pierwszy w historii igrzysk wybrano ich aż tyle), cztery z nich to zwierzęta symbolizujące chińską kulturę:ryba,panda,ogień olimpijski (symbolizujący tradycyjnego Chińskiego Smoka),antylopa tybetańska ijaskółka. Ich imiona to Beibei, Jingjing, Huanhuan, Yingying i Nini, pierwsze sylaby imion maskotek układają się w zdanie „Beijing Huanying Ni”, co razem znaczy „Witamy w Pekinie”. Ich barwy odpowiadają kolorom pięciu kół olimpijskich. Maskotki, które wyrażają charakterystyczne chińskie cechy, reprezentują nie tylko wieloetniczną kulturę Chin, lecz również tradycyjną chińską filozofię harmonijnego współżycia ludzi z naturą. O miano oficjalnej maskotki igrzysk starało się 662 projektów, z czego 611 pochodziło z Chin, 12 z Hongkongu, Makau i Tajwanu, a pozostałych 39 z zagranicy. Wiele regionów starało się, aby na maskotkach umieszczone zostały ich symbole. Razem te pięć maskotek nazywa się Fuwa, co wjęzyku chińskim znaczy „Szczęśliwe maskotki”.
Stadion Narodowy w Pekinie – główna arena igrzyskPływalnia Olimpijska w PekinieWukesong Stadion w Pekinie
Chińskie władze z okazji Igrzysk podjęły decyzję o wzniesieniu w Pekinie serii nowoczesnych budowli, z których wiele zaprojektowali zagraniczni architekci. Należą do nich:
Znicz olimpijski zapaliłLi Ning, który został podniesiony przez liny w powietrze. Następnie liny go przesuwały i zawodnik symulował bieg po koronie stadionu olimpijskiego. Wraz z nim po koronie przesuwał się pomarańczowy obraz z białymi wzorami, który stopniowo zamieniał się w ujęcia z trasy ognia olimpijskiego. Na koniec Li Ning zatrzymał się przy specjalnym urządzeniu, po którym przeszedł ogień i zapalił znicz.
Nowością było to, że poszczególne reprezentacje nie wchodziły na arenę – jak dotychczas – w porządku alfabetycznymalfabetu łacińskiego, lecz pod względem ilości kresek w ideogramachpisma chińskiego.
Wyreżyserowania ceremonii otwierających i kończących igrzyska podjął się znany chiński reżyserZhang Yimou. Jego konsultantem miał być słynny reżyseramerykański –Steven Spielberg[1], który jednak13 lutego zrezygnował z powodów etycznych (był to sprzeciw wobec polityki Chin, dostarczających broń doDarfuru[2]). Obie ceremonie odbyły się naStadionie Narodowym w Pekinie. Była to największa i najdroższa ceremonia otwarcia w dotychczasowej historii igrzysk. Kosztowała 100 mln dolarów i wzięło w niej udział 15 tysięcy aktorów.
Wśród utworów zamówionych przez władze Pekinu na igrzyska znalazło się oratorium, które napisał polski kompozytorKrzysztof Penderecki[3].
Sztafeta olimpijska w2008 roku trwała do8 sierpnia, poprzedzając Letnie Igrzyska Olimpijskie 2008 w Chinach. Plany sztafety zostały ogłoszone26 kwietnia 2007 roku w Pekinie.
Sztafeta, pod nazwą Podróż Harmonii, trwała 130 dni, a jej trasa wynosiła 137 000 km – rekordowa trasa w historii letnich igrzysk.
Znicz olimpijski został zapalony naOlimpii wGrecji, a następnie przeniesiony naStadion Panateński wAtenach, po czym przetransportowany został doPekinu w Chinach, gdzie dotarł31 marca. Stamtąd przemierzył wszystkie 6kontynentówświata. Znicz odwiedził miasta znajdujące się naJedwabnym Szlaku, symbolizując antyczne powiązania z resztą świata. Ogień olimpijski został wzniesiony również naMount Everest. W związku tymChiny zamknęły wejście na górę od strony Tybetu, aby protestującyTybetańczycy nie przeszkodzili w ceremonii niesienia pochodni[4].
Chiński Olimpijski Komitet Organizacyjny z Pekinu wysłał grupę ochroniarzy, którą stanowi 30 specjalnie wyszkolonych chińskich policjantów, abyeskortować ogień podczas jego podróży[5].
Ich głównym zadaniem było pilnowanie, aby pod żadnym pozorem nie doszło do zgaszenia ognia, oraz wspomaganie i asekurowanie przekazywania pochodni pomiędzy członkami sztafety. Interweniowali również w przypadku prób ataku na osobę niosącą pochodnię lub próby wyrwania jej z ręki. Otaczali biegnącego, tworząc pierścień.
Na sobie mieli jednakowe „uniformy” – niebiesko-białe dresy sportowe z logiem igrzysk oraz czapki z daszkiem w tej samej kolorystyce. Ochroniarze towarzyszyli olimpijskiemu ogniowi podczas całej jego trasy. W Chinach zostały przydzielone dwie dodatkowe, 40-osobowe grupy chroniące pochodnię z olimpijskim ogniem[6].
Sztafetę wielokrotnie próbowali zakłócić antychińscy demonstranci i zwolennicy praw człowieka, w związku zzamieszkami w Tybecie[5].
Protest przeciwko uciskowi Chin w Tybecie i milczeniu władz miasta Paryża podczas sztafety z ogniem olimpijskimSzablon graffiti na Starym Mieście w Lublinie, protest przeciwko chińskim Igrzyskom
Decyzja o organizacji igrzysk w Chinach, uważanych za kraj łamiącyprawa człowieka, wzbudziła liczne kontrowersje na świecie. Część osób była jednak zdania, że igrzyska mogą wpłynąć na poprawę sytuacji wChinach, czego dowodzić miało np. złagodzenie przepisów dla zagranicznych korespondentów[7].
Z drugiej jednak strony władze chińskie podjęły przed igrzyskami starania, by zapobiec ewentualnym protestom. Aktywista praw człowieka Ye Guozhu otrzymał czteroletni wyrok za uczestnictwo w organizowaniu demonstracji, skierowanej przeciw przymusowymi eksmisjom w Pekinie[8][9]. Podczas przygotowań do organizacji igrzysk władze chińskie dokonały licznych przesiedleń, mających na celu przygotowania miejsca na przyszłe obiekty olimpijskie[10][11]. Podczas samych Igrzysk władze chińskie również nie dopuszczały do przeprowadzania demonstracji przeciwko łamaniu praw człowieka. Mimo wyznaczenia trzech miejskich parków, w których mogłyby być organizowane demonstracje, władze odrzuciły wszystkie petycje w sprawie zorganizowania tam manifestacji[12].
Największy sprzeciw wobec igrzysk w Pekinie wystąpił wśród osób zabiegających o poprawę sytuacji wTybecie, jednak sami Tybetańczycy byli w tej sprawie podzieleni.Dalajlama XIV, rząd na uchodźstwie w Indiach i tybetańskie organizacje, m.in. Kongres Młodzieży Tybetańskiej uważały, że sprzeciw wobec igrzysk jest bezzasadny, podczas gdy przeciwne zdanie mają najbardziej radykalni emigracyjni działacze[13].
Dyskusję na całym świecie wywołało również zdarzenie z otwarcia igrzysk, gdy okazało się, że Lin Miaoke, dziewczynka śpiewająca podczas ceremonii otwarcia igrzysk, wyłącznie udawała, zaś słyszany przez wszystkich głos należał do siedmioletniej Yang Peiyi, która nie mogła zaśpiewać, gdyż według organizatorów „była za brzydka”[14].
Polska po raz 19. uczestniczyła w Letnich Igrzyskach Olimpijskich. Reprezentacja Polski na XXIX Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie liczyła 263 sportowców (160 mężczyzn i 103 kobiety). Chorążym ekipy podczas ceremonii otwarcia został kajakarzMarek Twardowski, a funkcję szefa Polskiej Misji Olimpijskiej pełniłKajetan Broniewski.
7 kwietnia 2008 roku wParyżu po raz trzeci w 72-letniej historii zgasłznicz olimpijski. Według oficjalnych komunikatów przyczyną zdarzenia były problemy techniczne[17],David Douillet twierdzi jednak, że to ochrona zgasiła znicz olimpijski z obawy przed ekscesami ze strony opozycjitybetańskiej[18].
Po raz pierwszy od 1928 roku na igrzyskach zabrakło reprezentacjiIndii whokeju na trawie, najbardziej utytułowanego zespołu w historii.
Telewizja Polska po raz pierwszy w historii nadawała część relacji w jakościHDTV poprzez kanałTVP HD, który ruszył wraz z rozpoczęciem igrzysk olimpijskich.
Pierwszym sportowcem, który odpadł z igrzysk byłaaustralijskabadmintonistkaErin Carrol, która po 23 minutach gry o godzinie 3.32 9 sierpnia czasu polskiego ostatecznie przegrała z Hiszpanką Yoaną Martinez 21-9. 21-16
Michael Phelps zdobył rekordową liczbę złotych medali podczas jednych zawodów – osiem. Pobił przy tym siedem rekordów świata i jeden rekord olimpijski. Gdyby jego dorobek był oddzielnie uwzględniany w klasyfikacji medalowej igrzysk, zająłby w niej 10. miejsce, wyprzedzając m.in.Francję,Hiszpanię,Brazylię,Kanadę iPolskę.
