 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 20 czerwca 1867 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1 grudnia 1942 | ||
| Profesor nauk medycznych | |||
| Specjalność: medycyna sądowa | |||
| Alma Mater | |||
| Doktorat | |||
| Habilitacja | |||
| Profesura | |||
| Uczelnia | |||
| Odznaczenia | |||
  | |||
| |||
| |||
Leon Jan Wachholz (ur.20 czerwca1867 wKrakowie, zm.1 grudnia1942 tamże) – polski lekarzmedycyny sądowej, jeden z najwybitniejszych polskich przedstawicieli tej dziedziny w XX wieku, autor pierwszych nowoczesnych podręczników medycyny sądowej (już w pierwszym wydaniu w 1899 zamieszczono informacje dotyczącedaktyloskopii i jej znaczenia w identyfikacji osób), jak również dotyczących psychopatologii sądowej i techniki sekcyjnej, które przez lata służyły studentom, lekarzom i prawnikom.
Był synem profesora historii powszechnej UJAntoniego Wachholza i Joanny z Zagórskich. Ukończył w 1885Gimnazjum św. Jacka w Krakowie i rozpoczął studia medyczne naUniwersytecie Jagiellońskim, które ukończył, uzyskując tytuł doktora wszech nauk lekarskich w 1890. Następnie odbył studia uzupełniające na uniwersytetach wKopenhadze,Berlinie,Paryżu iWiedniu. Po powrocie do Krakowa habilitował się w 1894 z zakresu medycyny sądowej na Wydziale Lekarskim UJ. Przez wiele lat kierował Katedrą oraz Zakładem Medycyny Sądowej Uniwersytetu Jagiellońskiego, będąc profesorem tej uczelni. Od 1913 członek Towarzystwa Sądowo-Lekarskiego w Wiedniu.
Pionier metod eksperymentalnych w medycynie sądowej m.in. był współtwórcą metody oznaczania hemoglobiny tlenkowo-węglowej (próba Wachholza-Sieradzkiego). Prowadził także badania doświadczalne nad oznaczeniem wieku na zwłokach (na podstawie procesu kostnienia główki kości ramiennej) i nad utonięciem (częściowo wspólnie ze Stefanem Horoszkiewiczem), które zdaniem wielu zapewniły polskiej medycynie sądowej poważne miejsce w piśmiennictwie światowym. Ze szkoły Wachholza wyszli profesorowie medycyny sądowej:Włodzimierz Sieradzki,Stefan Horoszkiewicz iJan Olbrycht.
Od 1930 członekPolskiej Akademii Umiejętności[1]. Członek korespondencyjny Niemieckiego Towarzystwa Medycyny Sądowej. W 1938 wBonn został wybrany na Wiceprezesa Międzynarodowej Akademii Medycyny Sądowej. W 1933 Leon Wachholz przeszedł na emeryturę z powodu likwidacji jednej z katedr na UJ na Wydziale Lekarskim. Z tego tytułu Wydział Lekarski nadał mu tytuł profesora honorowego. Wykładał jako profesor honorowy na Wydziale Prawa UJ do 1939. Autor około 200 prac z medycyny sądowej i ogólnej oraz z historii medycyny[2]. Był jednocześnie wielkim humanistą, tłumaczem niemieckiej poezji na język polski (Friedrich Schiller,Johann Wolfgang von Goethe)[3].
W dniu 6 listopada 1939 aresztowany w ramachSonderaktion Krakau razem z innymi pracownikami naukowymi przez hitlerowców w gmachuCollegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego i przewieziony do obozu koncentracyjnegoSachsenhausen pobyt w obozie szczególnie źle odbił się na zdrowiu profesora, a zwłaszcza kilkugodzinny apel na 30-stopniowym mrozie, który miał miejsce 18 stycznia 1940. W czasie jego trwania profesor zemdlał i znalazł się w obozowym lazarecie. Zwolniony z obozu 8 lutego 1940 razem z grupą 100 profesorów powrócił do Krakowa. Nigdy już nie odzyskał zdrowia. Na skutek zapalenia płuc i przewlekłego odmrożenia nóg wiele miesięcy spędził w łóżku. Czując się lepiej, z powodu trudnych warunków materialnych, podjął pracę tłumacza i eksperta sądowego. Zmarł w Krakowie w 1942 z powodu ogólnego wycieńczenia organizmu[4]. Pochowany w grobowcu rodzinnym nacmentarzu Rakowickim (kwatera IX-płd-po pr.Gostomskich)[5].
Od 1892 był żonaty z Józefą Sariusz-Jelita Małecką. Syn profesoraWilhelm Szczęsny (1897–1957) był profesorem prawa administracyjnego na UJ, a córka Józefa docentem filologii romańskiej też na UJ.
Jest patronem ulicy w Krakowie wDzielnicy X Swoszowice (Opatkowice)[8]
