To jest wersja przejrzana tej strony
 Leon Feldhendler na fotografii z 1933 | |||
| Imię i nazwisko | Lejb Feldhendler | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |||
| Data i miejsce śmierci | prawdopodobnie2 kwietnia1945 | ||
| Odznaczenia | |||
  | |||
| |||
Leon Feldhendler, właściwieLejb Feldhendler[1] (ur.1 czerwca1910 wTurobinie, zm. prawdopodobnie2 kwietnia1945 wLublinie) –polskiŻyd, jeden z organizatorów i przywódcówpowstania w obozie zagłady w Sobiborze.
Urodził się w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej[2]. Był synemrabina zŻółkiewki, gdzie przed wojną pracował jako młynarz. Jego rodzicami byli Symcha Felhendler i Gitla z domu Fersztendik[2]. Miał pięcioro rodzeństwa. Podczasokupacji niemieckiej pełnił funkcję prezesa tamtejszegoJudenratu. Deportowany doobozu zagłady w Sobiborze, był jednym z inicjatorów tamtejszej konspiracji i pomysłodawcą ucieczki, która ostatecznie przerodziła się w jedyne udane powstanie w historii niemieckich obozów zagłady. 14 października 1943 roku pokierował wraz z oficeremArmii CzerwonejAleksandrem „Saszą” Peczerskim buntem więźniów, w wyniku którego udało mu się zbiec do lasu.
Osobny artykuł:Powstanie w Sobiborze.Końca wojny doczekał w wyzwolonym przez wojska sowieckie Lublinie, gdzie w październiku 1944 roku złożył swą relację wCentralnej Żydowskiej Komisji Historycznej. W Lublinie mieszkał przy ul. Kowalskiej 4 z pięcioma innymi uczestnikami buntu: Jankielem i Herszem Blankami,Towiem Blattem, Szlomem Podchlebnikiem iSzlomem Szmajsnerem[3]. Prowadził firmę, w której zatrudniał byłych więźniów obozów zagłady, w tym Sobiboru.
Został zastrzelony w swoim mieszkaniu prawdopodobnie jako przypadkowa ofiara egzekucji dokonanej na Herszu Blanku, wówczas oficerzeMBP iNKWD, przez żołnierzyantykomunistycznego podziemia na polecenie majoraStanisława Piotrowskiego ps. „Jar”, byłego komendanta obwodu AK Lublin. Sprawcy zamachu: podporucznikCzesław Rossiński ps. „Jemioła”, Romuald Szydelski ps. „Pawełek”, Franciszek Bujalski ps. „Sosna” i Eugeniusz Jaroszyński ps. „Ojciec” przyznali się do winy i zostali skazani na karę śmierci; wyrok wykonano 12 kwietnia 1945 r. nalubelskim zamku. Feldhendler nie został wymieniony w dokumentach procesowych, a o okolicznościach jego śmierci wiadomo jedynie z relacji Towiego Blatta[3].
W filmieUcieczka z Sobiboru z 1987 roku w postać Feldhendlera wcielił sięAlan Arkin.
.jpg)
