Sugerowane pola (wstaw w kodzie):| liga2 = | trener2 = | asystent trenera2 = | forma prawna = | liczba członków = | płeć = | obiekt sportowy2 = | dyrektor sportowy =
Za czasów treneraDona Reviego – w latach 60. i 70. Leeds zdobywało wiele krajowych oraz europejskich trofeów. Był to najlepszy okres w historii klubu. Po odejściu Reviego, który objął funkcję trenerareprezentacji Anglii, Leeds w 1982 spadło dodrugiej ligi, z której donajwyższej klasy rozgrywek w kraju powróciło w 1990 roku, kiedy to trenerem zespołu byłHoward Wilkinson. Szkoleniowiec ten w 1992 roku doprowadził Leeds do mistrzostwa Anglii.
Na ekipę Leeds mawia się często „United” albo „The Whites”. Inny przydomek tej angielskiej drużyny to „The Peacocks” – „Pawie”. Nazwa ta pochodzi od dawnej nazwy stadionuElland Road, który swojego czasu nosił nazwę „The Old Peacock Ground”. Pub znajdujący się naprzeciwko stadionu Leeds do dziś nosi nazwę „Old Peacock”[8].
Właścicielem klubu jestDenise DeBartolo York(inne języki) (ang.), która wraz z mężem Johnem Yorkiem i synem Jedem Yorkiem jest jedną z trzech dyrektorów rodziny. Inni inwestorzy mniejszościowi to zawodowi koszykarze T. J. McConnell i Larry Nance Jr., a także zawodowi golfiści Jordan Spieth i Justin Thomas[9].
KlubLeeds United A.F.C. powstał jako następca założonego w 1904 rokuLeeds City F.C., która została przymusowo zawieszona w 1919 roku z powodu podejrzenia o wypłacanie dla piłkarzy nielegalnych na owe czasy wynagrodzeń podczas I wojny światowej. Miasto nie udzieliło wsparcia zespołowi, dlatego ten został wystawiony na licytację. Klub za kwotę tysiąca funtów został kupiony przez Salema Halla. Nowa drużyna – Leeds United przyjęła zaproszenie wstąpienia do rozgrywek Midland Football League, do których dołączyła 31 października 1919 roku zastępując wykluczone z rozgrywek rezerwy Leeds City F.C.. Klub Yorkshire Amateur A.F.C. okupujący wówczas stadionElland Road dostał propozycję dołączenia do nowo powstałego zespołu prowadzonego przezDicka Raya. Ówczesny menedżer zespołuHuddersfield Town –Hilton Crowther pożyczył Leeds 35 tysięcy funtów, które miały zostać zwrócone gdy „The Peacocks” awansują do Division One. To również on sprowadził do Leeds zBarnsley utalentowanego szkoleniowca –Arthura Fairclougha, który 26 lutego 1920 roku zastąpiłDicka Raya na stanowisku szkoleniowca Leeds. W 1924 roku „The Whites” zwyciężyli w rozgrywkach Second Division i awansowali do najwyższej wówczas klasy rozgrywek w Anglii – First Division. W sezonie1926/1927 Leeds spadło do drugiej ligi, trener angielskiej drużyny Arthur Fairclough został zwolniony, a na jego miejsce powrócił Dick Ray. W czasach II wojny światowej Leeds jeszcze dwukrotnie spadało do drugiej ligi, jednak za każdym razem w krótkim czasie powracało do First Division. 5 marca 1935 roku Ray zrezygnował z funkcji prowadzenia zespołu, co ogromnie zdziwiło kibiców. Niektóre źródła podają, że powodem tej decyzji był konflikt Raya z władzami klubu. Nowym trenerem klubu został były zawodnik Leeds City –Billy Hampson, który na stanowisku szkoleniowca Leeds pozostał przez kolejne dwanaście lat. Po wojnie, w sezonie1946/1947, Leeds ponownie spadło do Secondo Division, a Hampson odszedł z klubu. Zastąpił goWillis Edwards, który w angielskiej drużynie przebywał jednak tylko przez rok, ponieważ jak sam przyznał, nie był w stanie spełnić oczekiwań fanów oraz włodarzy „The Peacocks”. Kolejnym szkoleniowcem Leeds zostałMajor Frank Buckley, który sprowadził do zespołu wielu perspektywicznych piłkarzy. Kolejny szkoleniowiec –Raich Carter w sezonie1955/1956 awansował z Leeds do pierwszej ligi. Do tego sukcesu w największym stopniu przyczynił sięJohn Charles. Walijczyk był jednak głodny sukcesów i gry na najwyższym poziomie. Carter nie był w stanie przekonać Charlesa, że ten może osiągać dalsze sukcesy grając w Leeds. Piłkarz ostatecznie przeniósł się doJuventusu Turyn za rekordową wówczas sumę 65 tysięcy funtów. Strata kluczowego zawodnika spowodowała spadek Leeds do drugiej ligi. Pieniądze z jego sprzedaży w dużym stopniu wydano na naprawę zniszczonej przez pożar trybuny stadionu.
Pomnik Billy’ego Bremnera – zawodnika Leeds w latach 1959–1976
W marcu 1961 roku szkoleniowcem Leeds zostałDon Revie. Jego zarządzanie rozpoczęło się w niesprzyjających okolicznościach, bowiem klub znajdował się w niezbyt korzystnej sytuacji finansowej[10]. W ostatnim meczu sezonu1961/1962 Leeds utrzymało się w drugiej lidze dzięki zwycięstwu w ostatnim meczu rozgrywek. Revie dokonał wielu zmian w zespole, a w sezonie1963/1964 awansował z nim do First Division. W latach 1964–1974 Leeds spisywało się bardzo dobrze i ani razu nie kończyło ligowych rozgrywek na gorszym miejscu niż czwarte. Podopieczni Dona Reviego dwukrotnie zdobyli mistrzostwo Anglii – w sezonie1968/1969 i1973/1974. Oprócz tego zwyciężyli wPucharze Anglii1971/1972,Pucharze Ligi1967/1968 oraz dwa razy w Pucharze Miast Targowych – w sezonach 1967/1968 i 1970/1971. Następnie Leeds trzykrotnie z rzędu zdobywało wicemistrzostwo kraju, trzykrotnie przegrywało w finale Pucharu Anglii oraz przegrało wPucharze Miast Targowych. W 1973 Leeds niespodziewanie dotarło do finałuPucharu Zdobywców Pucharów przegrywając dopiero w decydującym pojedynku przeciwkoAC Milan. W 1974 Revie opuścił Elland Road, by zostać szkoleniowcem reprezentacji Anglii. W kartach historii Leeds zapisał się jako twórca wielu sukcesów i najwybitniejszy trener w historii klubu. Za kadencji trenera wśród najlepszych piłkarzy jego drużyny wymieniało się takich zawodników jakBilly Bremner,Jack Charlton,Eddie Gray,Norman Hunter iPeter Lorimer.
Następcą Dona Reviego zostałBrian Clough, który otwarcie skrytykował swojego poprzednika oraz taktykę zespołu[11]. Jego przygoda z Leeds z powodu fatalnych wyników zespołu trwała jednak zaledwie 44 dni[12]. Na stanowisku trenera zastąpił goJimmy Armfield, który swojego czasu był kapitanem reprezentacji Anglii. W sezonie1974/1975 Leeds awansowało do finałuPucharu Europy, w którym przegrało zBayernem Monachium[13]. W czasie gdy klub nie radził sobie zbyt dobrze w lidze angielskiej, Armfield zaczął przebudowywać zespół sprzedając między innymi kilku czołowych piłkarzy. W 1978 roku nowym trenerem Leeds zostałJock Stein, który po krótkim okresie przyjął ofertę szkockiej federacji i został treneremtamtejszej reprezentacji. Jego następcą zostałJimmy Adamsom, którego zastąpiła była gwiazda zespołu „The Peacocks” –Allan Clarke. W sezonie1980/1981 doprowadził on Leeds do spadku do Second Division. Clarke został zastąpiony przez jedną z największych gwiazd w historii Leeds –Eddiego Graya, który najpierw był grającym szkoleniowcem, a później poświęcił się już wyłącznie karierze trenerskiej. Sytuacja finansowa w angielskim zespole była zła[13], więc Gray skoncentrował się na szkoleniu młodzieży. Włodarze Leeds byli jednak wciąż niezadowoleni z sytuacji panującej w klubie i zdecydowali się zwolnić szkoleniowca. Jego miejsce zająłBilly Bremner, który jako piłkarz dla Leeds rozegrał prawie 600 spotkań. W 1987 roku klub stanął przed szansą powrotu do pierwszej ligi, jednak podopieczni Bremnera przegrali w finałowym meczu barażowym po dogrywce zCharltonem Athletic.
W październiku 1988 roku, kiedy Leeds zajmowało 21. miejsce w drugiej lidze, Bremner ustąpił miejscaHowardowi Wilkinsonowi, którego praca przyniosła awans do pierwszej ligi w sezonie1989/1990. Pod rządami Wilkinsona klub jako beniaminek zajął czwarte miejsce w sezonie1990/1991, a rok później zdobył mistrzostwo kraju. Kibice zespołu zaczęli porównywać Howarda do słynnego Dona Reviego. Następny sezon był jednak słabszy – Leeds bardzo szybko odpadło z rozgrywek Ligi Mistrzów, w lidze zajęło siedemnastą lokatę z trudem unikając spadku. Za kadencji Wilkinsona drużyna nie potrafiła utrzymać stabilnej formy umożliwiającej ubieganie się o trofea. Nieudany występ w finalePuchar Ligi w 1996 roku, gdzie Leeds przegrało zAston Villą, oraz trzynasta pozycja w ligowej tabeli w sezonie1995/1996 mocno nadszarpnęły pozycję menedżera. Po porażce na własnym boisku zManchesterem United na początku sezonu1996/1997, kontrakt Wilkinsona został rozwiązany. Jego następcą został wybranyGeorge Graham. Wybór ten był mocno kontrowersyjny[14], ponieważ Graham był uprzednio zawieszony na rok przez angielską federację, z powodu otrzymywania nielegalnych wypłat od piłkarskiego agenta. Graham dokonał kilku błyskotliwych transferów i na mecie sezonu 1996/1997 Leeds zakwalifikowało się do rozgrywekPucharu UEFA. W październiku 1998 roku Graham objął posadę menedżera drużynyTottenhamu Hotspur, a jego stanowisko w Leeds przejął dotychczasowy asystent –David O’Leary. Irlandczyk wprowadził do pierwszej drużyny kilku obiecujących nastolatków, a zespół, mający w sztabie szkoleniowym Eddiego Graya, zajął trzecie miejsce w lidze i zakwalifikował się do Ligi Mistrzów. W tym samym czasie reputacja klubu została nadszarpnięta, ponieważ dwóch piłkarzy –Jonathan Woodgate iLee Bowyer uwikłało się w bójkę. Na jej skutek student z Azji znalazł się w szpitalu z poważnymi uszkodzeniami ciała. Sprawa ta miała swój epilog w sądzie – po procesie, który trwał blisko dwa lata, Bowyer został oczyszczony z zarzutów, zaś Woodgate został skazany na prace społeczne. W Pucharze UEFA klub po raz pierwszy od 25 lat dotarł do półfinału, w którym miał zmierzyć się zmistrzem Turcji –Galatasaray SK. Mecz w Stambule angielski zespół przegrał, a na spotkanie ponurym cieniem położyła się śmierć dwóch kibiców Leeds – Christophera Loftusa i Kevina Speighta, którzy przed rozpoczęciem spotkania zostali zaatakowani nożami przez fanów tureckiej drużyny[15][16]. W rewanżu podopieczni O’Leary’ego zremisowali i odpadli z rozgrywek. Każdego roku przed meczem, którego termin jest najbliższy rocznicy wydarzeń w Turcji, pamięć zamordowanych kibiców Leeds jest uczczona minutą ciszy[17].
Alan Smith – do tej pory jest jednym z ulubieńców kibiców LeedsHarry Kewell – na Elland Road grał nieprzerwanie przez 9 lat
Za kadencji O’Leary’ego Leeds nigdy nie kończyło rozgrywek ligowych na słabszym miejscu niż piąte. Po porażce w półfinale Ligi Mistrzów zValencią zespół wziął olbrzymią pożyczkę, by mieć szanse na część zysków z transmisji telewizyjnych oraz spore zarobki dzięki dobrym występom na arenie międzynarodowej[18]. Leeds nie zakwalifikowało się jednak do Ligi Mistrzów, w konsekwencji czego straciło szanse na dochody płynące z tych rozgrywek, a zarazem na spłacenie zaciągniętych wcześniej kredytów. Pierwszym sygnałem problemów finansowych klubu z Elland Road była sprzedaż podstawowego obrońcy –Rio Ferdinanda, który za 30 milionów funtów trafił do Manchesteru United. Prezes Peter Ridsdale i trener David O’Leary publicznie zaprzeczyli pogłoskom, że klub zostanie sprzedany. Następnie szkoleniowiec „Pawi” został zwolniony, a jego następcą wybranoTerry’ego Venablesa. Pod jego dowodzeniem angielski klub spisywał się jednak jeszcze gorzej. Następnie działacze klubu musieli sprzedać wielu zawodników, by spłacić część długów. Wśród nich był między innymi Jonathan Woodgate, którego sprzedaż rozpoczęła konflikt między Ridsdalem a Venablesem. Powodem był fakt, iż Ridsdale obiecał szkoleniowcowi Leeds pozostanie Woodgate'a na Elland Road. Ostatecznie Venables został zwolniony z funkcji trenera, a jego zastępcą zostałPeter Reid. Leeds grało jednak coraz gorzej, jednak Readowi udało się uchronić zespół przed spadkiem do drugiej ligi w przedostatniej kolejce sezonu. W tym czasie Peter Ridsdale zrezygnował z funkcji prezesa klubu, a na stanowisku zastąpił go profesor John McKenzie – ekspert ekonomii. Długi drużyny sięgały wówczas ponad 100 milionów euro[19]. W październiku 2003 roku poinformowano o długach klubu wynoszących 127,5 miliona euro[20][21]. Nieudany początek sezonu2003/2004 doprowadził do kolejny zmian w klubie – Peter Read podał się do dymisji, a drużynę do końca rozgrywek prowadził Eddie Gray. Następnie ugandyjski potentat – Michael Ezra zaoferował kupno klubu, spłacenie 60 milionów funtów długu i dołożenie 30 milionów na wzmocnienia zespołu[22], jednak Leeds zostało ostatecznie przejęte przez konsorcjum miejscowych inwestorów[23]. Na jego czele stanąłGerald Krasner, który został prezesem klubu. Leeds w końcowej tabeli zajęło przedostatnie miejsce i spadło doThe Championship. W drugiej lidze zespół radził sobie przeciętnie zajmując czternaste miejsce w gronie 24 zespołów. Wnastępnym sezonie, zajmując piąte miejsce w tabeli, Leeds stanęło przed szansą na powrót do Premiership poprzez baraże. W półfinale wyeliminowaliPreston North End, ale w finale musieli uznać wyższośćWatfordu, który wygrał 3:0 i awansował do najwyższej klasy rozgrywek w Anglii. Na stanowisku szkoleniowcaKevina Blackwella zastąpiłDennis Wise, którego asystentem zostałGustavo Poyet. W sezonie2006/2007 Leeds wciąż borykało się z olbrzymimi problemami finansowymi. Z tego też powodu, pod koniec rozgrywek federacja podjęła decyzję o ukaraniu „Pawi” odebraniem dziesięciu punktów[24][25]. Angielski zespół zajął ostatnie miejsce w drugiej lidze i po raz pierwszy od osiemnastu lat spadł dotrzeciej ligi. Na starcie sezonu2007/2008 drużyna została ukarana odjęciem piętnastu punktów[26], które odrobiła już w pierwszych pięciu kolejkach. 28 stycznia 2008 roku trener Leeds –Dennis Wise odszedł z klubu i został dyrektorem sportowymNewcastle United[27]. Jego następcą został wybranyGary McAllister[28], który jako piłkarz na Elland Road spędził siedem lat, rozegrał 231 meczów i strzelił 31 goli. O rolę szkoleniowca klubu ubiegali się takżeDave Bassett,Tony Adams,Steve McClaren,Paul Ince,Paul Newell,Graeme Souness,Alan Shearer,Glen Hoddle iGianluca Vialli. W sezonie2007/2008 Leeds mimo znakomitego początku rozgrywek w końcowej tabeli uplasowało się dopiero na piątym miejscu, co dało mu prawo startu w barażach. Po pokonaniu w dwumeczu półfinałowymCarlisle United 3:2, Leeds przegrało 0:1 zDoncaster Rovers i zaprzepaściło szansę na powrót do drugiej ligi. Napastnik Leeds –Jermaine Beckford z 20 trafieniami na koncie zajął drugie miejsce w klasyfikacji najlepszych strzelców sezonu. 21 grudnia 2008 roku z powodu słabych wyników ze stanowiska szkoleniowca klubu został zwolniony Gary McAllister[29], a jego następcą 23 grudnia wybranoSimona Graysona[30]. W sezonie2008/2009 zespół ponownie wystąpił w barażach o awans do The Championship, jednak przegrał w nich zMillwall.
Rozgrywki pisanepogrubioną czcionką oznaczają sezon po awansie lub spadku. Najlepsi strzelcy pisanipogrubioną czcionką oznaczają, że dany zawodnik został królem strzelców ligowych rozgrywek.
↑Liczone są gole zdobyte we wszystkich rozgrywkach: lidze, Pucharze Anglii, Pucharze Ligi Angielskiej, rozgrywkach europejskich oraz innych meczach organizowanych przez Football Association.
↑Średnia liczba publiczności na meczach we wszystkich rozgrywkach: lidze, Pucharze Anglii, Pucharze Ligi Angielskiej, rozgrywkach europejskich oraz innych meczach organizowanych przez Football Association.Leeds United Results. leeds-fans.org.uk. [dostęp 2009-06-10]. (ang.).
↑abNie istnieje zapis mówiący o strzelcach goli w sezonie 1919/1920
↑Leeds miało wystąpić w rundzie wstępnej, jednak wycofało się z udziału w eliminacjach.Leeds United. footballsite.co.uk. [dostęp 2009-06-10]. (ang.).
↑W sezonie 1945/1946 rozgrywki nie były organizowane.
↑Liczono wyłącznie gole zdobyte w Pucharze Anglii.
↑Od sezonu 1981/1982 za zwycięstwo otrzymywało się 3 punkty.
↑W pierwszym półfinałowym meczu barażowym Leeds przegrało na wyjeździe 1:2 z Charltonem Athletic, a w rewanżu na własnym boisku wygrało 1:0 i awansowało do finału baraży dzięki większej liczbie bramek zdobytych na wyjeździe.
↑W wyniku zmiany systemu rozgrywek 22 najlepsze kluby sezonu zostały przeniesione z Football League do FA Premier League.
↑Po tym jak sponsorem rozgrywek została Coca-Cola zmianie uległo nazewnictwo lig. Division One zostało zastąpione przez The Championship, Division Two przez League One, a Division Three przez League Two.
↑Przegrana w finale baraży o awans do Premier League z Watfordem 0:3.
