Powiat Lublin

Landkreis Lublin

powiat
1939–1944
Państwo	Generalne Gubernatorstwo
Dystrykt	lubelski
Siedziba	Lublin
Powierzchnia	3282 km²
Populacja (1943) • liczba ludności	262.575
• gęstość	80,0
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin	31 (w tym 3 miasta)
Liczba wsi (gromad)	475
Położenie na mapie GG

Powiat Lublin (niem.Landkreis Lublin,Kreishauptmannschaft Lublin-Land, pol.powiat lubelski) – jednostka podziału administracyjnegoGeneralnego Gubernatorstwa w latach 1939–1944, wchodząca w składdystryktu lubelskiego. Siedziba powiatu znajdowała się wLublinie, który nie wchodził w skład powiatu, stanowiąc odrębnypowiat miejski.

Po wybuchuII wojny światowej iagresji ZSRR na Polskę obszar II Rzeczypospolitej przedzieliłaLinia Mołotowa. Na części terenów II RPokupowanych wojskowo przezIII Rzeszę (a więc tej, która nie zostałaanektowana bezpośrednio przez Niemców), na podstawie dekretuAdolfa Hitlera z 12 października 1939 (z mocą obowiązującą od 26 października 1939), utworzonojednostkę administracyjno-terytorialną o nazwieGeneralne Gubernatorstwo^[1]. Generalne Gubernatorstwo podzielone na cztery dystrykty, a te z kolei były podzielone na powiaty, gminy zbiorowe i wsie (właściwie dawne polskie gromady)^[2].

Jednym z powiatów dystryktu lubelskiego był Landkreis Lublin. Objął on początkowo obszary należące przed wojną do dwóch powiatów wwojewództwie lubelskim^[3][4]:

• powiatu lubelskiego (w całości) – 16 gmin wiejskich:Bełżyce,Brzeziny,Bychawa,Chodel,Jastków,Jaszczów,Konopnica,Krzczonów,Mełgiew,Niedrzwica,Piaski,Piotrków,Piotrowice,Wojciechów,Wólka iZemborzyce;
• powiatu lubartowskiego (częściowo) – miastoŁęczna oraz 3 gminy wiejskie:Niemce,Spiczyn iLudwin – tę ostatnią początkowo nazywanogminą Zezulin z siedzibą wZezulinie^[4].

1 września 1941 zmieniono południowy zasięgLandkreis Radzyn, włączając jego południowe gminy doLandkreis Pulawy i Landkreis Lublin. Do Landkreis Lublin włączono^[5][6]:

• 2 miasta –Lubartów iOstrów,
• 10 gmin wiejskich –Firlej,Kamionka,Luszawa,Łucka,Rudno,Samoklęski,Serniki,Tarło,Tyśmienica iUścimów.

Spośród nowo włączonych jednostek, miastoOstrów oraz gminyTyśmienica iUścimów należały przed wojną dopowiatu włodawskiego, a wszystkie pozostałe jednostki dopowiatu lubartowskiego^[7]. Włączenie do Landkreis Lublin gmin Kamionka, Łucka i Samoklęski umożliwiło wyrównanie skomplikowanej linii granicznej w tym rejonie, głównie z gminą Niemce, gdzie występowały niekorzystneeksklawy, kliny iprzeguby^[2]:

Po zmianie tej Landkreis Lublin stał się największym powiatem dystryktu lubelskiego pod względem ludności. Składał się z trzech miast (Lubartów,Łęczna iOstrów Lubelski) oraz 29 gmin wiejskich, podzielonych na 475 wsi (gromad):Bełżyce,Brzeziny,Bychawa,Chodel,Firlej,Jastków,Jaszczów,Kamionka,Konopnica,Krzczonów,Ludwin,Luszawa,Łucka,Mełgiew,Niedrzwica,Niemce,Piaski,Piotrków,Piotrowice,Rudno,Samoklęski,Serniki,Spiczyn,Tarło,Tyśmienica,Uścimów,Wojciechów,Wólka iZemborzyce^[2].

1 września 1943 z Landkreis Lublin wyłączono położoną w odległym, południowo-zachodnim krańcu powiatugminę Chodel, włączając ją doLandkreis Pulawy^[6], redukując tym samaym liczbę gmin wiejskich do 28^[2].

WLubartowie utworzono komisariat ziemski starostwa Landkreis Lublin:Landeskomissariat Lubartow^[8].

W latach 1941–1944 na terenie Landkreis Lublinnaziści operowaliobóz koncentracyjny na Majdanku pod Lublinem^[9].

Landkreis Lublin funkcjonował do25 lipca1944^[10]. 22 sierpnia 1944 przywrócono powiatylubelski,lubartowski iwłodawski o przedwojennych granicach w nowymwojewództwie lubelskim^[11].

Lista największych miejscowości w Landkreis Lublin w 1943 roku^[2]:

• Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG. 1943. Burgverlag Krakau.
• Czesław Madajczyk,Generalna Gubernia w planach hitlerowskich. Studia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1961.
• Czesław Madajczyk,Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1970.

• Dawne powiaty Generalnego Gubernatorstwa
• Historia Lublina

• Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna
• Strony używające magicznych linków ISBN