| Zapornia monasa[1] | |||
| (Kittlitz, 1858) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | kureczka mikronezyjska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| |||
Kureczka mikronezyjska[3], kureczka wyspowa[4] (Zapornia monasa) – gatunek małego ptaka z rodzinychruścieli (Rallidae). Znany wyłącznie z dwóch okazów pozyskanych na wyspieKosrae (dawniej Kosiae) należącej doMikronezji. Ostatni raz odnotowany w 1828, uznany za wymarły.
Gatunek po raz pierwszy opisałHeinrich von Kittlitz w 1858. Nowemu gatunkowi nadałnazwęRallus monasa[5]. Obecnie umieszcza się kureczkę mikronezyjską w rodzajuZapornia[3][6][7], wcześniej często zaliczano ją doPorzana[8]. Dawniej niektórzy systematycy wydzielali gatunek domonotypowego rodzajuAphanolimnas[6].
Długość ciała wynosiła około 18 cm. Upierzenie było głównie czarne, miejscami z niebieskoszarym połyskiem. Broda biaława, na środku gardła kolor przechodzi w brązowy.Lotki isterówki bardziej brązowe.Pokrywy podogonowe pokrywają białawe plamki. Wewnętrzne pokrywy skrzydłowe brązowawe, pokryte białymi plamkami.Tęczówka i nogi czerwone. Dziób czarny na końcu, jaśniejszy u nasady[9].
Kureczki mikronezyjskie zamieszkiwały wilgotne, zacienione miejsca w lasach oraz na bagnach blisko poziomu morza. Były to ptakinielotne, prowadziły samotniczy tryb życia. Kittlitz opisał ich głos jakopowabny idonośny. Poza tym nic nie wiadomo o życiu tych ptaków[9].
IUCN uznaje kureczkę mikronezyjską za gatunek wymarły (EX,Extinct)[10].Holotyp pozyskano między grudniem 1827 a styczniem 1828. Dwa znane okazy przechowywane są w zbiorach wPetersburgu[10][9]. Kittlitz odnotował, że rdzenni mieszkańcy uważali kureczki mikronezyjskie za święte ptaki. Ich tradycji nie uszanowali jednak chrześcijańscy misjonarze i ptaki zaczęły ginąć. Poszukiwania tych ptaków w 1880 zakończyły się fiaskiem. Coultas, który uczestniczył wWhitney South Sea Expedition, prowadził poszukiwania tych ptaków od stycznia do czerwca 1931. Odnotował, że na wyspie niemal nikt nie pamiętał już tych ptaków, jedynie jeden starszy diakon miał widzieć jednego około 20 lat wstecz. Gatunek był rzadki już w momencie odkrycia w 1828. Przez kolejne 50 lat do wyspy regularnie przybijały statki, przez które dostały się na niąszczury[9].
