Ksyleny –organiczne związki chemiczne z grupywęglowodorów aromatycznych, dimetylowe pochodnebenzenu. Stosowane są głównie jako wysokowrzącerozpuszczalniki organiczne.
Ksylen występuje jako trzyizomery strukturalne o wzorze sumarycznymC
8H
10, różniące się pozycją dwóchgrup metylowych w stosunku do siebie, w pierścieniubenzenowym: 1,2 (orto), 1,3 (meta) i 1,4 (para). Własności wszystkich trzech izomerów są do siebie dość zbliżone, choć różnią się one nieco reaktywnością wreakcji Friedla-Craftsa, oraz temperaturą topnienia i wrzenia.
Głównie z lekkich frakcjismoły węglowej, skąd oddestylowuje się mieszaninę wszystkich izomerów (temperatura wrzenia 138–142 °C). W mieszaninie przeważam-ksylen (ok. 60%).
Jako rozpuszczalnik i rozcieńczalnik farb i lakierów.o-Ksylen stosowany jest do syntezybezwodnika ftalowego,m-ksylen do otrzymywaniatworzyw sztucznych i barwników, ap-ksylen do syntezykwasu tereftalowego.
Jako rozpuszczalnik stosowana jest zwykle mieszanina wszystkich trzech izomerów, ich rozdzielenie jest bardzo trudne.