| 1814–1815 | |||||
| |||||
| Ustrój polityczny | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Władca | |||||
| Waluta | |||||
| Język urzędowy | |||||
| Religia dominująca | |||||
Położenie na mapie | |||||
Księstwo Elby (wł.Principato d’Elba) – niedziedzicznamonarchia utworzona na śródziemnomorskiej wyspieElbie na mocytraktatu zFontainebleau podpisanego 11 kwietnia 1814 roku. Księstwo istniało niecały rok, a jego jedynym władcą byłNapoleon Bonaparte, którypowrócił do rządów weFrancji przed upadkiem księstwa.
Suwerenność nad wyspą, która do tej pory była częścią francuskiego departamentuMéditerranée, została przekazana Napoleonowi, po jego abdykacji po wojnie zVI koalicją. Artykuł 3 traktatu stanowił, że Elba miała być „niezależnym księstwem posiadanym przez niego z całkowitą suwerennością i własnością osobistą”. Rządy Napoleona miały trwać aż do jego śmierci, kiedy to kontrola nad księstwem miała przejść w ręceToskanii. Były cesarz Francuzów otrzymał także stypendium w wysokości dwóch milionówfranków rocznie, które miała wypłacać Francja[1].
Zgodnie z postanowieniami traktatu z Fontainebleau Napoleon przywiózł na wyspę 870 ludzi z Francji. Armia składała się z 566 żołnierzy z elitarnejGwardii Cesarskiej (zarówno piechoty, jak i kawalerii w tym polskiegoSzwadronu Elby), a pozostałych 300 żołnierzy stanowiło niewielki bataliongrenadierów. Armia była pod nadzorem generałaDrouota i dowodzona przez generałaCambronne’a oraz kwaterę główną sztabu[1]. Marynarka wojenna składała się z 66 ludzi i jednego okrętu: dwumasztowego, 18-działowegobrygu „Inconstant”, któremu towarzyszyła także mała flotylla złożona z dwóch innychslupów. Pierwszym dowódcą marynarki był porucznik Taillade; jednak po tym, jak prawie stracił „Inconstant” podczas sztormu, Taillade został zastąpiony przez porucznika Chautarda, który później przetransportował Napoleona z Elby w 1815 roku. Paoli Filidoro został mianowany kapitanemżandarmerii i działał pod dowództwem Giuseppe Balbianiego jako inspektor generalny. Do 1815 roku połączone siły zbrojne na Elbie liczyły około 1000 ludzi, co kosztowało ponad połowę skarbu wyspy na opłacenie, wyposażenie i wyżywienie armii[1].
W ciągu dziesięciu miesięcy spędzonych na Elbie, poza utworzeniem małej marynarki wojennej i armii, Napoleon rozwinął znajdujące się na wyspie kopalnie żelaza, nadzorował budowę nowych dróg, wydał dekrety w sprawie nowoczesnych metod rolnictwa oraz zreformował wyspiarski system prawny i edukacyjny[2][3].
Villa Napoleonica (lub Villa San Martino) to jedna z dwóch rezydencji zajmowanych wPortoferraio przez Napoleona podczas jego wygnania na wyspie[4]. Druga, Palazzina dei Mulini, znajduje się w historycznym centrum miasta Portoferraio, 3,5 kilometra na północny wschód od Villi San Martino[5]. W 1839 rokuAnatoli Demidow di San Donato, rosyjski przemysłowiec i mecenas, wielki wielbiciel Napoleona i mąż siostrzenicy cesarza, księżniczkiMatyldy Bonaparte, zlecił florenckiemu architektowiNiccolò Matasowi zbudowanie Galerii Demidoff u podnóża pierwotnego budynku[6].
26 lutego 1815 roku, po prawie 10 miesiącach rządów na Elbie, Napoleon uciekł z wyspy i wylądował w południowej Francji, aby odzyskać władzę. Po porażce wbitwie podWaterloo Napoleon został przetransportowany przez Brytyjczyków naWyspę Świętej Heleny, gdzie pozostał w niewoli aż do swojejśmierci w maju 1821 roku. Nakongresie wiedeńskim suwerenność wyspy została przekazanaWielkiemu Księstwu Toskanii.
