 | |||
| Historia | |||
| Położenie stępki | 27 października1665 | ||
|---|---|---|---|
| Wodowanie | |||
 Svenska marinen | |||
| Wejście do służby | |||
| Zatonął | 1 czerwca1676 | ||
| Dane taktyczno-techniczne | |||
| Wyporność | 2200 t | ||
| Długość | 54 m | ||
| Szerokość | 12,9 m | ||
| Zanurzenie | 6,2 m | ||
| Uzbrojenie | |||
| 126 działa różnychwagomiarów wbaterii burtowej: 12 dział 36-funtowych 16 dział 30-funtowych 40 działa 24-funtowych 36 dział 12-funtowych | |||
| Załoga | 800 | ||
| |||
Kronan (korona) –szwedzkiokręt liniowy z XVII wieku, zbudowany za panowania królaKarola XI. Należał do największych okrętów swoich czasów. Zatonął 1 czerwca 1676 w trakciebitwy morskiej pod Olandią w wyniku eksplozji komór amunicyjnych spowodowanej gwałtownym przechyłem podczas wykonywania zwrotu.
Budowa "Kronana" rozpoczęła się 27 października 1665 w królewskiejstoczni marynarki wojennej wSztokholmie. Okręt był budowany pod nadzoremangielskiego budowniczego okrętów Francisa Sheldona. Wodowanie miało miejsce w 1668. Z powodu braku środków prace wyposażeniowe przeciągnęły się do 1672, kiedy to okręt wszedł do służby.
"Kronana", będącego największym i najlepiej uzbrojonym szwedzkim okrętem, wykorzystano wwojnie duńsko-szwedzkiej, która rozpoczęła się w1675. Biorąc udział wbitwie morskiej pod Olandią, "Kronan" rozpoczął gwałtowny manewr zwrotu, do którego nie był w pełni przygotowany. Przez otwarte furty działowe zaczęła do wnętrza okrętu dostawać się woda, która dodatkowo zwiększała przechył. W wyniku przechyłu doszło do przypadkowego odpalenia ładunkówprochowych i eksplozji magazynu z prochem. W wyniku eksplozji zginęła prawie cała załoga, uratowano 42 osoby, ok. 800 zginęło.
W 1680 i 1686, korzystając z doświadczeń w użyciudzwonu nurkowego do eksploracjiwraku okrętu "Vasa", wydobyto z dna 60 dział "Kronana".
W 1980 wrak okrętu został odnaleziony przezarcheologa amatoraAndersa Franzéna, który wcześniej kierował pracami nad wydobyciem "Vasy". Szczątki "Kronana" spoczywały na głębokości 26 metrów, sześć kilometrów od wyspyOlandia. Przystąpiono do systematycznego wydobywania znaleziska na powierzchnię. W latach 1982–1983 wydobyto m.in. 250złotych monet, w 2005 skarb składający się z ponad 6500srebrnych monet, w sumie – ponad 25 000 zabytkowych przedmiotów.
Wiele z obiektów odnalezionych we wraku "Kronana" znajduje się obecnie w Muzeum Regionu Kalmar w porcieKalmaru.
