Kopalina, kopalina użyteczna –minerał lubskała wydobywana z ziemi i wykorzystywana praktycznie, np.węgiel,ropa naftowa,sól,rudy metali.
Wyróżnia siękopaliny główne,towarzyszące iwspółwystępujące.
Kopaliny główne są przedmiotem samodzielnej eksploatacjigórniczej.
Ze względu nastan skupienia kopaliny użyteczne dzieli się na:
Według ustawyPrawo geologiczne i górniczezłożem kopaliny jest takie naturalne nagromadzenieminerałów iskał oraz innych substancji stałych, gazowych i ciekłych, których wydobywanie może przynieść korzyść gospodarczą.
Do 31 XII 2011 r., kopaliny dzielono napodstawowe ipospolite.Od wejścia w życie nowegoPrawa geologicznego i górniczego, tj. od 1 stycznia 2012 r., kopaliny dzielą się na:
- kopaliny, których złoża objęte sąwłasnością górniczą; należą do nich:węglowodory (ropa naftowa,gaz ziemny oraz ich naturalne pochodne,metan występujący jakokopalina towarzysząca) np. w złożachwęgla kamiennego,węgiel kamienny,węgiel brunatny, rudy metali (z wyjątkiem darniowych rud żelaza) i metale w stanie rodzimym, łącznie z rudamipierwiastków promieniotwórczych,siarka rodzima,sól kamienna,sól potasowa,sól potasowo-magnezowa,pierwiastki ziem rzadkich,gazy szlachetne,gips,anhydryt,kamienie szlachetne,wody lecznicze,wody termalne,solanki;
- kopaliny, których złoża objęte są własnością gruntu – należą do nich wszystkie pozostałe kopaliny.
Podział ten normuje art. 10Prawa geologicznego i górniczego.
 | Zobacz w indeksieSłownika geograficznego Królestwa Polskiego hasłoKopalina |
- A. Bolewski, H. Gruszczyk - "Geologia gospodarcza". Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1989
- A. Lipiński, R. Mikosz –Ustawa Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz, Warszawa 2003
- H. Schwarz –Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz. Tom I. Art. 1-103, Wrocław 2012, 2013
- H. Schwarz –Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz. Tom II. Art. 104-227, Wrocław 2019