 Konstandinos Kanaris w późnych latach życia jako premier rządu greckiego | |||
| Data i miejsce urodzenia | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |||
| Premier Grecji | |||
| Okres | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Okres | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Okres | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Okres | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Okres | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
 | |||
| Odznaczenia | |||
   | |||
| |||
Konstandinos Kanaris, spolszczoneKonstanty Kanaris (gr. Κωνσταντίνος Κανάρης; ur. ok.1790 naPsarze, zm.2 września1877 wAtenach) – bohaterwalk o niepodległość Grecji, dowódca floty, mąż stanu, pięciokrotnypremier Grecji.
Konstandinos Kanaris urodził się i dorastał na wyspiePsara, niedalekoChios, naMorzu Egejskim. Dokładny rok jego narodzin nie jest znany. Oficjalne zapisygreckiej marynarki wojennej wskazują na rok 1795, jednak współcześni historycy greccy uważają rok 1790 za bardziej prawdopodobny[1].
We wczesnym okresie życia zostałosierocony i wybrał zawódmarynarza, jak większość członków jego rodziny od początku XVIII wieku.
W 1821 roku wybuchło powstanieludności greckiej przeciwkowładzy osmańskiej, które przekształciło się wwojnę o wyzwolenie Grecji. Kanaris zasłynął bohaterskimi akcjami z wykorzystaniembranderów zapalającychokręty floty tureckiej. Największym jego sukcesem byłospalenie okrętu flagowego wroga u wybrzeży wyspyChios w nocy z 6 na 7 czerwca 1822 roku, zabijająckapudana paszęKara Alego, w odpowiedzi napacyfikację tej wyspy dokonaną przez wojska osmańskie kilka tygodni wcześniej[2].
Powstańcze dokonania Kanarisa szeroko znane były wEuropie i przyczyniały się do wzrostu nastrojówfilhelleńskich. Już w 1826 rokuAlexandre Dumas poświęcił mu wydany w Paryżupochwalny utwór poetyckiCanaris[3]. Z autorów polskich pisał o nim późniejJuliusz Słowacki w trzeciej i czwartej pieśnipoematuPodróż do Ziemi Świętej z Neapolu[4][5], a spotkanie z nim w 1874 rokuWładysław Tarnowski opisał w wierszuOdwiedziny u Kanarisa[6]. W swym utworzeAdmirał Miaulis z cykluBohaterowie Grecji, francusko-grecki dyplomata Eugène Yemeniz określił Kanarisa jakoprekursora stosowanej przez Grekówpartyzanckiej metody walki z flotą turecką[7].
Po zakończeniu wojny i uzyskaniu niepodległości przezGrecję, doszedł do stopniaadmirała w nowo utworzonejmarynarce wojennej i stał się zasłużonympolitykiem.
Kanaris rozpoczął swoją karierę polityczną w rządzieJoanisa Kapodistriasa, który w 1827 roku wybrany został pierwszym przywódcąniepodległej Grecji. Po jego śmierci, odszedł z życia publicznego aż do 1832 roku, kiedy proklamowane zostałoKrólestwo Grecji. Za rządówOttona I był dowódcą i ministremmarynarki wojennej, później działał w opozycji wobec króla, aż do jegoabdykacji na rzeczJerzego I[2]. W latach 1844–1877 pięciokrotnie sprawował urządpremiera Grecji.
W maju 1877 roku został po raz ostatniministrem marynarki wojennej ipremierem gabinetu koalicyjnego. Obydwa stanowiska zajmował aż do śmierci, która nastąpiła kilka miesięcy później[2]. Został pochowany naPierwszym cmentarzu w Atenach.
W 1817 roku Konstandinos Kanaris poślubił Despinę Maniatis z historycznej rodziny zPsary. Z małżeństwa tego pochodziło siedmioro dzieci:
Niemiecki admirałWilhelm Canaris spekulował, że mógł być potomkiem Konstandinosa Kanarisa. Oficjalne badanie genealogiczne wykonane w 1938 roku wykazało jednak, że miał pochodzeniewłoskie i nie stwierdzono jakiegokolwiek pokrewieństwa z Kanarisem, pomimo greckiej formy nazwiska[8].
Konstandinos Kanaris jest przezGreków uważany zabohatera narodowego i jednego z najwybitniejszych uczestnikówwojny o niepodległość. Na jego cześć wzniesiono wieleposągów i popiersi w całym kraju. Widniał również na 1-drachmowych monetach i na 100-drachmowych banknotach wyemitowanych przezBank Grecji.
Na cześć Kanarisa jego imieniem nazwanonastępujące okręty greckiej marynarki wojennej:
Order Zbawiciela (Królestwo Grecji): Krzyż Wielki, 1864
Order Gwelfów (Królestwo Hanoweru): Krzyż Wielki
Order Danebroga (Królestwo Danii): Krzyż Wielki