Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Koniunkcja (logika)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zobacz też:inne znaczenia słowa „koniunkcja”.

Koniunkcjazdanie złożone mające postaćp i q, gdziep, q są zdaniami. Wrachunku zdań koniunkcję zapisuje się symbolicznie jako:pq.{\displaystyle p\,\land \,q.} Przez koniunkcję rozumie się też zdanie mające postaćp1{\displaystyle p_{1}} i... ipn.{\displaystyle p_{n}.} Koniunkcję można zdefiniować precyzyjniej jako dwuargumentowe działanie określone w zbiorze zdań lubfunkcji zdaniowych, które zdaniomp, q przyporządkowuje zdaniep i q[1][2]. Koniunkcja dwóch zdańp iq jest zdaniem prawdziwym wtedy i tylko wtedy, gdy oba zdaniap, q są zdaniami prawdziwymi[1][2]. Niekiedy słowo koniunkcja odnosi się również do spójnika.

Definicja

[edytuj |edytuj kod]

NiechB{\displaystyle \mathbb {B} } będzie dwuelementowym zbioremwartości logicznych:B={0,1}.{\displaystyle \mathbb {B} =\{0,1\}.} Koniunkcja:B×BB{\displaystyle \land \,:\mathbb {B} \times \mathbb {B} \to \mathbb {B} } jest funkcją dwuargumentową ze zbioruB×B{\displaystyle \mathbb {B} \times \mathbb {B} } w zbiórB{\displaystyle \mathbb {B} }[a], określoną następująco:

pq=min(p,q){\displaystyle p\land q=\min(p,q)}[3]

lub równoważnie

pq=pq{\displaystyle p\land q=p\cdot q}[1][3].

Działanie to pozostaje w ścisłym związku z działaniemiloczynu zbiorów (patrzalgebra zbiorów). Dlatego zdanie utworzone z innych zdań za pomocą koniunkcji jest też nazywaneiloczynem logicznym, a jego zdania składowe nazywane sączynnikami koniunkcji. Koniunkcja dwóch zdańp iq jest zdaniem prawdziwym wtedy i tylko wtedy, gdy oba jej czynnikip, q są zdaniami prawdziwymi[1][2].

Tablica prawdy dla koniunkcji[2]:
p{\displaystyle p}q{\displaystyle q}pq{\displaystyle p\land q}
000
010
100
111

gdzie: 1 – zdanie prawdziwe, 0 – fałszywe

Oznaczenia

[edytuj |edytuj kod]

Zestawienie symboli koniunkcji, stosowanych przez różnych autorów[4][5]:

Schröder
Peirce
Peano
Russell
HilbertŁukasiewicz
Koniunkcjapq{\displaystyle p\cdot q}p.q{\displaystyle p\,.q}p&q{\displaystyle p\,\&\,q}Kpq{\displaystyle Kpq}

Do oznaczenia koniunkcji stosowany jest także angielski spójnikAND (symbolfunkcji boolowskiej).

Własności

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:prawa rachunku zdań.

Koniunkcja jest operacją dwuargumentową i charakteryzuje się następującymi cechami:

pqqp{\displaystyle p\,\land \,q\,\Leftrightarrow \,q\,\land \,p}[6][7]
p(qr)(pq)r{\displaystyle p\,\land \,(q\,\land \,r)\,\Leftrightarrow \,(p\,\land \,q)\,\land \,r}[6][7]
ppp{\displaystyle p\,\land \,p\,\Leftrightarrow \,p}[8]
p(qr)(pq)(pr){\displaystyle p\,\land \,(q\,\lor \,r)\,\Leftrightarrow \,(p\,\land \,q)\,\lor \,(p\,\land \,r)}
p(qr)(pq)(pr){\displaystyle p\,\lor \,(q\,\land \,r)\,\Leftrightarrow \,(p\,\lor \,q)\,\land \,(p\,\lor \,r)}[6][7]
¬(pq)(¬p¬q){\displaystyle \neg \,(p\,\land \,q)\Leftrightarrow (\neg \,p\,\lor \,\neg \,q)}
¬(pq)(¬p¬q){\displaystyle \neg \,(p\,\lor \,q)\Leftrightarrow (\neg \,p\,\land \,\neg \,q)}[9]
Negacja koniunkcji jest równoważna alternatywie negacji, natomiast negacja alternatywy – koniunkcji negacji[10].

Przykłady

[edytuj |edytuj kod]
  • Koniunkcja(2+2=4)(3+1=5){\displaystyle (2+2=4)\wedge (3+1=5)} jest fałszywa, gdyżwartość logiczna zdania drugiego to 0 (fałsz), a jak wynika ztablicy prawdy koniunkcja jest prawdziwa tylko wtedy, gdy oba warunki są spełnione (to znaczy oba zdania składowe posiadają wartość logiczną równą 1, czyli „prawda”).
  • Koniunkcja(2+2=4)(3+1=4){\displaystyle (2+2=4)\wedge (3+1=4)} jest prawdziwa, gdyż oba zdania mają wartość logiczną równą 1 (prawda).
  • Krzyś lubi pomarańcze”; „Krzyś lubi jabłka” – Koniunkcja „Krzyś lubi pomarańczei jabłka” (prawda)
  • KrzyśNIE lubi pomarańczy”; „Krzyś lubi jabłka” – Koniunkcja „Krzyś lubi pomarańczei jabłka” (fałsz)

Koniunkcja binarna

[edytuj |edytuj kod]
Uproszczony schemat bramki logicznej AND.

W informatyce operacjękoniunkcji binarnej (ang.bitwise AND) stosuje się do parliczb naturalnych wykonując operacje na cyfrach zapisów binarnych tych liczb. Wynik zawiera jedynki na tych pozycjach, na których w obydwu ciągach występowała jedynka, na przykład:

14 & 4
=0001110 & 0000100  (liczby w systemie binarnym)
=0000100(efekt operacji na kolejnych cyfrach)
=4(wynik w postaci dziesiętnej)

W fizycznych układach logicznych funkcji koniunkcji odpowiadabramka logiczna AND (iloczyn bitowy).

Koniunkcja a język naturalny

[edytuj |edytuj kod]

Symbol{\displaystyle \land } odpowiada zasadniczo spójnikowii (a także jego synonimom:oraz itudzież). Słowoi może jednak posiadać dodatkowe odcienie znaczeniowe, których koniunkcja logiczna nie uwzględnia.

Spójniki może sugerować wzajemność:Alicja i Bob rozmawiali przez telefon nie oznacza dokładnie tego samego, coAlicja rozmawiała przez telefon iBob rozmawiał przez telefon[11].

Słowoi może także oznaczać następstwo czasowe (i następnie) lub związek przyczynowo-skutkowy (i w wyniku tego). ZdanieMary wyszła za mąż i urodziła dziecko opisuje inną sytuację, niżMary urodziła dziecko i wyszła za mąż[12]. Podobnie różnią się znaczeniem zdaniaTom wziął się do roboty i znalazł wreszcie pracę orazTom znalazł wreszcie pracę i wziął się do roboty[11].

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]
Zobacz podręcznik w Wikibooks:Matematyka dla liceumLogika
Zobacz podręcznik w Wikibooks:Logika dla prawnikówKoniunkcja
Zobacz hasłoAND w Wikisłowniku

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]
  1. Jest to jedna ze stosowanych definicji. Częściej jednak przyjmuje się, że koniunkcja jest działaniem w zbiorzezdań lubfunkcji zdaniowych (stąd nazwa:funktor zdaniotwórczy).

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abcdMostowski 1948 ↓, s. 8.
  2. abcdRasiowa 1975 ↓, s. 163.
  3. abRoss i Wright 1996 ↓, s. 588.
  4. Mostowski 1948 ↓, s. 13.
  5. Rasiowa 1975 ↓, s. 170.
  6. abcMostowski 1948 ↓, s. 28.
  7. abcRasiowa 1975 ↓, s. 196.
  8. Mostowski 1948 ↓, s. 29.
  9. Rasiowa 1975 ↓, s. 195.
  10. Mostowski 1948 ↓, s. 27.
  11. abStrawson 1952 ↓, s. 80.
  12. Kleene 1967 ↓, s. 64.

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
Klasyczny rachunek zdań
pojęcia
podstawowe
funktory
zdaniotwórcze
jednoargumentowe
dwuargumentowe
prawa
rachunku
zdań
– jego
tautologie
z jedną zmienną
i bez przeczenia
z jedną zmienną
i przeczeniem
z dwoma
zmiennymi
i bez przeczenia
z dwoma
zmiennymi
i przeczeniem
z trzema
zmiennymi
i bez przeczenia
powiązane
pojęcia



Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koniunkcja_(logika)&oldid=75413034
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp