Kościół Wyznający (niem. Bekennende Kirche) – nazwa ruchu wniemieckimKościele ewangelickim sprzeciwiającego sięnarodowemu socjalizmowi, a działającego w okresie 1934–1945.
ZamiaremAdolfa Hitlera było włączenie wszystkich Kościołów w Niemczech do współpracy z nazizmem. Większe trudności sprawiło podporządkowanieprotestantyzmu, ze względu na brak jednolitej struktury zarządzania. Tym niemniej działania Hitlera doprowadziły do powstania tak zwanychNiemieckich Chrześcijan (Deutsche Christen) – wywodzących się głównie zluteranizmu i głoszących pochwałęrasizmu iantysemityzmu. Hitler mianował również „biskupa Rzeszy” (Reichsbischof) w osobieLudwiga Müllera, który miał reprezentować trzy główne Kościoły protestanckie w Niemczech.
Działania te były sprzeczne z historią i tradycjami ewangelików, wśród których pojawiły się protesty przeciwko uzależnianiu religii od nazistowskiego państwa, kuriozalnej „teologii” Niemieckich Chrześcijan (którzy „oczyszczali”chrześcijaństwo z „naleciałości”żydowskich) i przeciwko tak zwanymparagrafom aryjskim, wykluczającym osoby pochodzenia żydowskiego z Kościołów.
Konflikt (nazwany „walką Kościołów” –Kirchenkampf) z pronazistowskimi tendencjami stworzyłRuch Młodoreformacyjny (Jungreformatorische Bewegung), któremu przewodzili teolodzy luterańscy: biskupiHans Lilje iWilhelm Stählin oraz księżaMartin Niemöller iDietrich Bonhoeffer. Z tym ruchem współpracował teolog reformowany ksiądzKarl Barth, który przede wszystkim wspólnie z księdzem Bonhoefferem napisał i w dniu 30 maja 1934 roku opublikował tekstDeklaracji z Barmen. Odrzuca on podporządkowanie kościoła państwu, neguje łączenie chrześcijaństwa z innymi doktrynami i polityką oraz odmawia zaakceptowania Hitlera jako przywódcy narodu.
We wrześniu 1933 roku ksiądz Niemöller utworzył „Pogotowie pastorów” (Pfarrernotbund), które udzielało pomocy ofiarom nazistowskiego państwa. Podczassynodu wWuppertal-Barmen w dniach 29–31 maja 1934 roku powołano Kościół Wyznający jako opozycję wobec prohitlerowskiego protestanckiego Kościoła Rzeszy. Deklaracja z Barmen stała się podstawą doktrynalną nowej organizacji pod kierownictwem księdza Niemöllera i powołanej rady. Kościół Wyznający odrzucił jakąkolwiek współpracę z popieranymi przez Hitlera duchownymi, których uznał za „odstępców od wiary”.
Kościół Wyznający miał duże poparcie ludności: na zjeździe weFrankfurcie nad Menem w 1934 roku wzięło udział ponad 12 000 osób. WHesji-Nassau ponad połowa duchownych ewangelickich odmówiła podporządkowania się Hitlerowi. Dużym poparciem cieszył się Kościół Wyznający także naŚląsku. Całe Niemcy podzieliły się na zwolenników i przeciwników nowego Kościoła. Pronazistowscy duchowni ogłosili go organizacją nielegalną i antypaństwową, zakazali niepodporządkowanym duchownym odprawiania nabożeństw w kościołach. Kościół Wyznający zaczął działać w ukryciu; zebrania odbywały się na przykład w halach fabrycznych i stodołach. Coraz więcej ludzi, obawiając się szykan i represji odchodziło z Kościoła.
Podczas kolejnego synodu wBad Oeynhausen w lutym 1936 roku Kościół Wyznający podzielił się na dwie frakcje: większość zgodziła się na podporządkowanie hitlerowskiemu państwu, radykalna mniejszość kontynuowała działalność w konspiracji i nie miała już żadnego wpływu na politykę Niemiec. Czołową postacią Kościoła Wyznającego był pastorKurt Scharf.
Po zakończeniuII wojny światowej działacze ci współtworzyli nową doktrynę protestantyzmu niemieckiego, w tym uznanie winy współpracy większości duchownych z hitleryzmem. Stanowisko Kościołów ewangelickich wRepublice Federalnej Niemiec wobec Kościoła Wyznającego jest niejasne: z jednej strony nieoficjalnie uznały działalność jego pastorów za legalną, z drugiej strony odmówiły zapłacenia im zaległych za ten okres wynagrodzeń.
 | Zobacz multimedia związane z tematem:Kościół Wyznający |