Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Klompen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano zKlomp)
Holenderskieklompen z pierwszej połowy XX w.
Przykłady różnych ozdobnychklompen – stanowiących jeden zestereotypowych symboli Holandii[1]

Klompen[a] – tradycyjneholenderskiedrewniaki, wykonane z jednego kawałka drewnatopolowego lubwierzbowego[3].

Użycie

[edytuj |edytuj kod]

Dawniej bardzo popularne, obecnie używane są przez niektórych rybaków i rolników.Klompen są elementem tradycyjnegoholenderskiego stroju ludowego[4]. Męskie były niemalowane lub malowane na czarno, natomiast damskie były białe, żółte, czerwone, często zdobione tradycyjnymi wzorami holenderskimi, takimi jak tulipany czy wiatraki. Czasami miały namalowane dziurki i sznurowadła, aby sprawiały wrażenie skórzanych butów. Zimą używano również drewniaków z metalowymi ostrymi podkuciami, pozwalającymi poruszać się po lodzie. Dzisiaj produkcja holenderskichklompen jest przeznaczona głównie dla turystów. Produkowana jest również odmiana z miękkiego filcu i pluszu służąca jako obuwie domowe. Miniaturyklompen, jako przedmioty pamiątkarskie i kolekcjonerskie, są wykonywane z drewna, metalu, tworzyw sztucznych i innych materiałów w formie bibelotów i breloków. Najbardziej znanymi i cenionymi są wykonane ze słynnej porcelanyDefts Blauw[potrzebny przypis]

Produkcja

[edytuj |edytuj kod]
Ręczne robienieklompen

Kawałek drewna topolowego lub wierzbowego jest formowany ręcznie lub maszynowo. Najpierw jest obrabiany z zewnątrz, a potem wiercony jest wewnętrzny otwór na stopę. Po uzyskaniu odpowiedniego kształtu, szlifuje się go za pomocą piasku lub mączki ze zmielonych muszli morskich. Następnie jest malowany i rysowane są ozdobne wzory. Wykańczany jest poprzez powlekanie lakierem bezbarwnym o wysokiej wytrzymałości[5].

Największa fabrykaklompen w Holandii i na świecie, Klompenfabriek Nijhuis BV, znajduje się wBeltrum (gminaBerkelland) wGeldrii[potrzebny przypis]. W szczytowym roku w Klompenfabriek Nijhuis wyprodukowano 659 000 parklompen do noszenia, w 2016 już tylko 200 000, natomiast w ostatnich latach rocznie produkowanych jest aż 2,5 milionaklompen będących artykułami pamiątkarskimi, chętnie kupowanymi przez turystów[6].

Od roku 1930 na corocznej wystawie producentów wSint-Oedenrode przyznawane są dwie nagrody dla producentów najlepiej wykonanychklompen. Oceniana jest ich jakość i wzornictwo, a także walory użytkowe – rozmiary i wygoda noszenia. Producent najlepszychklompen wykonanych maszynowo otrzymuje nagrodę zwanąZilveren Klomp, a wykonanych ręcznie –Zilveren Effer[7][8].

Każdy producentklompen może starać się o uzyskanie certyfikatu jakości w postacioznaczenia CE. Wyłącznieklompen oznakowane jako CE nadają się do noszenia jako obuwie ochraniające stopy przez osoby zatrudnione w rolnictwie czy przy budowie dróg. Ich dodatkową zaletą jest to, że nie powodująalergii ani pocenia stóp[9].Klompen, ale tylko te, które mają certyfikat CE, zabezpieczają palce stóp przed upadającymi na nie obiektami do 200dżuli (ciężar 10 kg upadający z 2 metrów wysokości), a także przed ostrymi przedmiotami i są wodoszczelne[10].

Atrakcja dla turystów

[edytuj |edytuj kod]

Największy klomp na świecie, wykonany z jednego kawałka drewna, o wymiarach: 403 cm długości, 171 cm szerokości i 169 cm wysokości, można oglądać w miejscowościEnter. Ten holenderski drewniak w 1991 roku został wpisany doKsięgi Rekordów Guinnessa[11].

W wielu miejscowościach Holandii znajdują się muzea, gdzie można zapoznać się z historią i procesem produkcji tego obuwia; między innymi wBest[12],Eelde[13] iZaandam[14].

W turystycznej miejscowościVolendam nad zatokąMarkermeer kelnerki obsługujące gości w restauracjach i kawiarniach, ubrane w tradycyjne stroje ludowe, chodzą wklompen. Także miejscowi rybacy, organizujący dla turystów połów ryb zabytkowymi łodziami, na nogach mają tradycyjne drewniaki.[potrzebny przypis]

Galeria

[edytuj |edytuj kod]
  • Czerwone klompen
    Czerwoneklompen
  • Holenderski drewniak jako turystyczna atrakcja Kinderdijk
    Holenderski drewniak jako turystyczna atrakcjaKinderdijk
  • Etapy produkcji drewniaków klompen
    Etapy produkcji drewniakówklompen
  • Drewniaki klompen w muzeum w Zaandijk
    Drewniakiklompen w muzeum w Zaandijk
  • Klompen z holenderskim pejzażem
    Klompen z holenderskim pejzażem
  • Największy drewniak na świecie w Enter
    Największy drewniak na świecie w Enter
  • Czarne klompen z Drenthe
    Czarneklompen zDrenthe

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]
  1. W języku polskim holenderskie drewniakiklompen są też nazywanesabotami; tak przetłumaczyłklompenPiotr Oczko w swojej książce o Holandii[1]. Wyraz sabot stanowi zapożyczenie z języka francuskiego. Również w słownikach niderlandzko-francuskich odpowiednikiem holenderskiegoklomp jest francuskisabot (l.mn.sabots)[2]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abPiotr Oczko: Holandia. Austeria, 2019. [dostęp 2019-06-14]. (pol.).
  2. Van Dale: Woordenboek. [w:]Klomp [on-line]. Van Dale Uitgevers. [dostęp 2019-06-19]. (niderl.).
  3. Klomp – 10 definities – Encyclo [online], www.encyclo.nl [dostęp 2019-05-30] .
  4. Holenderski fenomen stroju narodowego... [online], pl.swiatzofii.eu [dostęp 2019-05-30] .
  5. Geschiedenis van de klompen [online], IsGeschiedenis, 30 listopada 2018 [dostęp 2019-05-30] (niderl.).
  6. Gidi Pols: Hoe de klompenmaker werd gered door de toerist. Volkskrant, 2017. [dostęp 2019-06-13]. (niderl.).
  7. De Zilveren Klomp – BHIC [online], www.bhic.nl [dostęp 2019-05-30] (niderl.).
  8. Nederlandse Vereniging van Klompenmakers [online], www.nederlandseverenigingvanklompenmakers.nl [dostęp 2019-05-30] .
  9. Klompen zijn veilig en krijgen keurmerk. Trouw, 1997. [dostęp 2019-06-13]. (niderl.).
  10. Houten klompen. Welkoop Retail B.V.. [dostęp 2019-06-13]. (niderl.).
  11. Twente Landgoed van Nederland: De grootste klomp ter wereld!. [w:]Cultuur en Historie [on-line]. wierden-enterinfo.nl, 2018. [dostęp 2019-06-17]. (niderl.).
  12. Klompenmuseum Best [online], klompenmuseumbest.nl [dostęp 2019-05-30] .
  13. Internationaal Klompenmuseum [online], Internationaal Klompenmuseum [dostęp 2019-05-30] (niderl.).
  14. Kooijman Wooden Shoe Workshop – Home [online], Kooijman Wooden Shoe Workshop [dostęp 2019-05-30] (niderl.).


Zobacz multimedia związane z tematem:Klompen
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Klompen&oldid=76103465
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp