Klompen[a] – tradycyjneholenderskiedrewniaki, wykonane z jednego kawałka drewnatopolowego lubwierzbowego[3].
Dawniej bardzo popularne, obecnie używane są przez niektórych rybaków i rolników.Klompen są elementem tradycyjnegoholenderskiego stroju ludowego[4]. Męskie były niemalowane lub malowane na czarno, natomiast damskie były białe, żółte, czerwone, często zdobione tradycyjnymi wzorami holenderskimi, takimi jak tulipany czy wiatraki. Czasami miały namalowane dziurki i sznurowadła, aby sprawiały wrażenie skórzanych butów. Zimą używano również drewniaków z metalowymi ostrymi podkuciami, pozwalającymi poruszać się po lodzie. Dzisiaj produkcja holenderskichklompen jest przeznaczona głównie dla turystów. Produkowana jest również odmiana z miękkiego filcu i pluszu służąca jako obuwie domowe. Miniaturyklompen, jako przedmioty pamiątkarskie i kolekcjonerskie, są wykonywane z drewna, metalu, tworzyw sztucznych i innych materiałów w formie bibelotów i breloków. Najbardziej znanymi i cenionymi są wykonane ze słynnej porcelanyDefts Blauw[potrzebny przypis]
Kawałek drewna topolowego lub wierzbowego jest formowany ręcznie lub maszynowo. Najpierw jest obrabiany z zewnątrz, a potem wiercony jest wewnętrzny otwór na stopę. Po uzyskaniu odpowiedniego kształtu, szlifuje się go za pomocą piasku lub mączki ze zmielonych muszli morskich. Następnie jest malowany i rysowane są ozdobne wzory. Wykańczany jest poprzez powlekanie lakierem bezbarwnym o wysokiej wytrzymałości[5].
Największa fabrykaklompen w Holandii i na świecie, Klompenfabriek Nijhuis BV, znajduje się wBeltrum (gminaBerkelland) wGeldrii[potrzebny przypis]. W szczytowym roku w Klompenfabriek Nijhuis wyprodukowano 659 000 parklompen do noszenia, w 2016 już tylko 200 000, natomiast w ostatnich latach rocznie produkowanych jest aż 2,5 milionaklompen będących artykułami pamiątkarskimi, chętnie kupowanymi przez turystów[6].
Od roku 1930 na corocznej wystawie producentów wSint-Oedenrode przyznawane są dwie nagrody dla producentów najlepiej wykonanychklompen. Oceniana jest ich jakość i wzornictwo, a także walory użytkowe – rozmiary i wygoda noszenia. Producent najlepszychklompen wykonanych maszynowo otrzymuje nagrodę zwanąZilveren Klomp, a wykonanych ręcznie –Zilveren Effer[7][8].
Każdy producentklompen może starać się o uzyskanie certyfikatu jakości w postacioznaczenia CE. Wyłącznieklompen oznakowane jako CE nadają się do noszenia jako obuwie ochraniające stopy przez osoby zatrudnione w rolnictwie czy przy budowie dróg. Ich dodatkową zaletą jest to, że nie powodująalergii ani pocenia stóp[9].Klompen, ale tylko te, które mają certyfikat CE, zabezpieczają palce stóp przed upadającymi na nie obiektami do 200dżuli (ciężar 10 kg upadający z 2 metrów wysokości), a także przed ostrymi przedmiotami i są wodoszczelne[10].
Największy klomp na świecie, wykonany z jednego kawałka drewna, o wymiarach: 403 cm długości, 171 cm szerokości i 169 cm wysokości, można oglądać w miejscowościEnter. Ten holenderski drewniak w 1991 roku został wpisany doKsięgi Rekordów Guinnessa[11].
W wielu miejscowościach Holandii znajdują się muzea, gdzie można zapoznać się z historią i procesem produkcji tego obuwia; między innymi wBest[12],Eelde[13] iZaandam[14].
W turystycznej miejscowościVolendam nad zatokąMarkermeer kelnerki obsługujące gości w restauracjach i kawiarniach, ubrane w tradycyjne stroje ludowe, chodzą wklompen. Także miejscowi rybacy, organizujący dla turystów połów ryb zabytkowymi łodziami, na nogach mają tradycyjne drewniaki.[potrzebny przypis]
![]() | Zobacz multimedia związane z tematem:Klompen |