Klirens (współczynnik oczyszczania) – objętośćosocza całkowicie oczyszczonego z danej substancji w jednostce czasu. Wyraża sprawność, z jaką osocze zostaje oczyszczone z danej substancji. Klirens danej substancji obliczamy ze wzoru:
gdzie:
Stosuje się najczęściej do diagnozowania pracy nerek (klirens kreatyniny,klirens inuliny), rzadziej szybkości eliminacji substancji przezwątrobę lubnerki.
Przykładowo, obliczając klirens kreatyniny w mililitrach na minutę, przyjmijmy:
Wówczas:
Wprowadzając pozostałą zmienną:
i podstawiając do ogólnego wzoru, otrzymamy:
gdzie:
Najczęściej stosowanymi substancjami do określania klirensu nerkowego są:inulina,kwas paraaminohipurowy,mocznik,kreatynina,mannitol,sorbitol,witamina B12 znakowana kobaltem radioaktywnym.
Do oznaczaniaszybkości przesączania kłębuszkowego najlepszym narzędziem jest klirens inuliny; w praktyce zwykle wystarczający jestklirens kreatyniny.
Do oznaczanianerkowego przepływu osocza używa się kwasu paraaminohipurowego, który ulega stuprocentowej sekrecji wkanaliku nerkowym.
Do oznaczania skuteczności dializ stosuje się tygodniowyklirens mocznika.