Był synem patrycjusza Carla Albaniego i Eleny Mosca, miał pochodzeniearboreskie[3]. W 1660 Albani rozpoczął naukę w Kolegium Rzymskim, następnie został zaproszony przez byłą królową SzwecjiKrystynę do studiów w ufundowanej przez nią akademii, gdzie obroniłdoktorat utroque iure[3]. Byłkanonikiem kapituły rzymskiej bazyliki S. Lorenzo in Damaso, prałatem papieskim (1677), referendarzemTrybunału Sygnatury Apostolskiej[3]. Pełnił także godności w administracji Państwa Papieskiego, był gubernatorem Rieti, Sabiny i Orvieto. Od 1687 sekretarz ds. Brewe Apostolskich, 1688wikariusz patriarchalnejbazyliki watykańskiej[3].
13 lutego 1690 papieżAleksander VIII wyniósł go do godności kardynalskiej; otrzymał tytuł diakona S. Maria in Aquiro[3]. W 1691 brał udział wkonklawe po śmierci papieża Aleksandra. Pozostał bliskim współpracownikiem kolejnego papieżaInnocentego XII, przyczynił się do ogłoszenia przez InnocentegobulliRomanum decet pontificem (1692), potępiającej i znoszącej praktykinepotyzmu[1]. Był członkiem kilkunastu kongregacji kardynalskich[4]:
Kongregacji Konsystorialnej (od 1690),
Kongregacji ds. Odpustów i Świętych Relikwii (od 1690),
Kongregacji ds. Wód (od 1690),
Kongregacji ds. Kościelnych Immunitetów (od 1690),
Kongregacji Indeksu (od 1690),
Kongregacji ds. Badania Kandydatów na Biskupów (od 1690),
Kongregacji ds. Awinionu (od 1693),
Kongregacji ds. Obrzędów (od 1694),
Kongregacji ds. Wizytacji Apostolskich (od 1694),
Kongregacji ds. Stanu Zakonnego (od 1694 do jej rozwiązania w 1698), a następnie Kongregacji ds. Dyscypliny Zakonnej (od 1698),
23 listopada 1700konklawe po śmierci Innocentego XII, po 46 dniach obrad zadecydowano, by wybrać tzw. kandydatazelanti, czyli kardynała niebędącego politykiem[1]. Kolegium Kardynałów wybrało kardynała Albaniego na papieża, jako kandydata kompromisowego wobec starć frakcji francuskiej i austriackiej[1]. Elekt przez kilka dni wzbraniał się przed przyjęciem wyboru, ostatecznie zgodził się i przyjął imię Klemensa XI[2]. W bazylice watykańskiej został prywatnie konsekrowany na biskupa 30 listopada 1700, a 8 grudnia 1700 koronowany. 10 kwietnia 1701 odbył uroczystyingres dobazyliki laterańskiej.
Na samym początku pontyfikatu papież został wciągnięty whiszpańską wojnę o sukcesję, która ciągnęła się kilkanaście lat[2]. Początkowo wspierał kandydataBurbonówFilipa Andegaweńskiego[1]. Wkrótce potem Klemens został zaatakowany zarówno przez cesarzaLeopolda I jak i królaLudwika XIV, gdzie obaj domagali się nadania im w lennoSycylii iNeapolu[1]. Ponieważ cesarstwo słusznie podejrzewało papieża o profrancuskie sympatie, nowy cesarzJózef I najechał Państwo Kościelne i zajął Neapol[1]. Klemens opowiedział się wówczas (styczeń 1709) za arcyksięciemhabsburskimKarolem, a Hiszpania zerwała z Rzymem stosunki dyplomatyczne[1]. Państwo Papieskie traciło na znaczeniu: bez udziału papieża wyłączono spod jego władzyParmę,Piacenzę,Sardynię iSycylię[1]. Zignorowana zostałabulla papieska, protestująca przeciwko ustanowieniu niezależnej monarchii na Sycylii, gdzie rządziłWiktor Amadeusz II[1].
W polityce wewnętrznej papież kontynuował politykę poprzednika i sprzeciwiał się nepotyzmowi, aleKuria Rzymska w okresie jego pontyfikatu miała opinię mocno skorumpowanej. Papież ustanowił w 1708 świętoNiepokalanego Poczęcia Maryi, obchodzone w całym Kościele katolickim 8 grudnia[1]. Był mecenasem sztuki i nauki, interesował się archeologią, wzbogaciłBibliotekę Watykańską[1].
Papież cieszył się poparciem króla Francji Ludwika XIV i zdecydowanie zwalczałjansenizm – 8 września 1713 wydał bullęUnigenitus, w której potępił 101 tez jansenistycznego pisarzaQuesnela[2]. 28 sierpnia 1718 obłożył jansenistówekskomuniką[1]. Jansenizm we Francji został praktycznie całkiem zlikwidowany, jednak nadal rozwijał się w Niderlandach, gdzie doszło do zerwania z Kościołem Rzymskim w 1723 roku[2].
Papież Klemens aktywnie zajmował się działalnością misyjną[2]. Popierał misje, zakładał w Rzymie kolegia misyjne, jednak wydał także decyzję, która wywołała negatywne skutki[2]. W listopadzie 1704 zatwierdził zakaz Świętego Oficjum, dotyczący używania przezjezuitów tzw. rytu chińskiego (nawiązującego w obrzędach do tradycjikonfucjańskich)[2]. Skutkiem decyzji papieża były prześladowania katolików w Chinach i likwidacja wielu misji, mimo to zakaz utrzymał się aż do XX w. (zniósł go dopieroPius XII w 1939)[1].
Pontyfikat Klemensa XI, zazwyczaj negatywnie oceniany przez historyków, był jednym z dłuższych w historii, trwał ponad 20 lat[2]. Papież zmarł 19 marca 1721 i został pochowany w bazylice watykańskiej (serce złożono w podziemiach kościoła SS. Vincenzo e Anastassio w Rzymie).
KonstytucjaUnigenitus Dei Filius przeciwko naucejansenistyPaschazego Quasnela. Papież potępił 101 tez zawartych w komentarzu Quesnela do Nowego TestamentuLes reflexions morales. Konstytucja ta uznawana jest za dokument wiary Kościoła (BF, s. 339, Poznań, 2000).
_-_MPM_V_IV_022.jpg)
.jpg)
