Klasycyzm (złac.classicus „doskonały, pierwszorzędny, wzorowy, wyuczony”) – nurt wmuzyce,sztuce,literaturze orazarchitekturze odwołujący się do kulturstarożytnych Rzymian i Greków. Styl ten nawiązywał głównie doantyku. WEuropie tzw. „powrót do źródeł” (klasycznych) pojawił się już wrenesansie – jako odrodzenie kultury starożytnego Rzymu. Jako styl dominujący epoki wpływał na kształt innych nurtów kulturowych okresu, jakmanieryzm,barok,rokoko. Trwał do końca wieku XVIII, w niektórych krajach do lat 30. następnego stulecia, a nawet dłużej. Zmodyfikowany klasycyzm przeradzał się czasem weklektyzm końca XIX wieku. Klasycyzm jako styl panował w epoceoświecenia. Najpełniejszy rozkwit klasycyzmu nastąpił w I poł. XVIII wieku. W dziedzinie literatury swoisty kres klasycyzmu przyniosła walka klasyków z romantykami.
Zauroczenie klasyczną harmonią pojawiało się wielokrotnie, także w XX wieku, pod postaciąneoklasycyzmu (w literaturze, w architekturze), a następnie wśród artystów awangardowych, np. uPicassa.Klasycyzm w Polsce bywa też zwany stylem stanisławowskim (od królaStanisława Augusta Poniatowskiego).
wzorowanie się na starożytnych budowlach greckich i rzymskich oraz na niektórych budowlach odrodzenia;
kopiowanie elementów architektury starożytnej;
budowle wznoszone na planie zwartym, koła lub prostokąta;
stosowanie kolumnad i kolumnowychportyków ze zwieńczeniem w kształcietympanonu;pilastrów, dużych okien; tympanon przeważnie dekorowany płaskorzeźbą;
kolor przyporządkowany rysunkowi;
dążenie do uzyskania efektu harmonii, zrównoważonej kompozycji, stosowanie symetrii;
w opozycji do baroku przeważająfasady o liniach prostych bez wygięć i skrętów;
oszczędne stosowanie zdobnictwa; jeżeli się pojawiało, były nim: uskrzydlone postacie lwów z ludzkimi głowami, orły, wieńce, wazony, girlandy z róż, kokardy, hełmy, tarcze, skrzyżowane sztandary nawiązujące do tradycji cesarstwa rzymskiego;
rozwój budownictwa użyteczności publicznej, takiego jak: urzędy, teatry, szpitale, szkoły, zakładane wówczas muzea;
pałace – duże, niskie, wydłużone, na planie prostokąta, z wysuniętą częścią środkową ozdobioną portykiem;
we wnętrzach wielkie, podłużne, jasne sale, chętnie malowane na biało, płaskie sufity, okna duże, kwadratowe;
kościoły – często na planie koła, przykrytekopułą;
dwory wraz z ogrodami i parkami wzbogacone: alejami z drzewami, stawami rybnymi; w obrębie dworu były: młyn oraz browar;
wnętrza dworów ozdabiano portretami rodzinnymi, trofeami myśliwskimi, a na ścianach wieszano tkaniny ozdobne zwanearrasami.
Antonio Canova – rzeźbił głównie posągi i grupy mitologiczne („Dedal i Ikar”, „Trzy Gracje”); rzeźbił także postacie współczesne, przedstawiając je jednak jako postacie mitologiczne (Henryka Lubomirskiego przedstawił jakoAmora);
