Kilonia leży nadZatoką Kilońską w południowo-zachodniej części Morza Bałtyckiego. Jest jednym z większychportów na Bałtyku i jednym z większych w Niemczech. Pod Kilonią znajduje się wejście doKanału Kilońskiego, łączącego Morze Bałtyckie (Zatoka Kilońska) zMorzem Północnym (u ujściaŁaby).
Herb Kilonii w sali plenarnej staromiejskiego ratusza w Gdańsku
Zatokę Kilońską prawdopodobnie jako pierwsi zasiedliliNormanowie lubwikingowie, którzy najeżdżali te tereny i usiłowali bezskutecznie kolonizować. Samo miasto zostało założone w roku 1233 jakoHolstenstadt tom Kyle przez hrabiegoAdolfa IV Holsztyńskiego. Jako stolica hrabstwa (a następnie księstwa) Kilonia należała doŚwiętego Cesarstwa Rzymskiego, a położona była zaledwie kilka kilometrów od granicy z Danią[2]. Od roku 1284 była członkiemLigi Hanzeatyckiej, z której wykluczono ją w 1518 roku za dawanie schronieniapiratom. W roku 1431 po raz pierwszy zorganizowano w mieście targiKieler Umschlag, które były głównym rynkiem towarowo-pieniężnym regionu, ale zaczęły tracić na znaczeniu w połowie XIX wieku (ostatnie odbyły się w roku 1900), lecz ostatnio zostały odtworzone.
Od roku 1773 do 1864 miasto było własnością królów Danii. Jednak, ponieważ król władał Holsztynem jako lennik Świętego Cesarstwa Rzymskiego poprzez unię personalną, miasto nie zostało włączone do państwa duńskiego, a należało do Rzeszy. Nawet po upadku Cesarstwa, co nastąpiło w roku 1806, król duński władał Kilonią jedynie jako książę Holsztynu, który w roku 1815 wszedł w składZwiązku Niemieckiego. W roku 1848, kiedy wSzlezwiku wybuchła antyduńska rebelia (tzw.I wojna o Szlezwik), Kilonia została stolicą Szlezwiku-Holsztynu i była nią do zajęcia przez Duńczyków w roku 1850.
W 1864 roku, podczaswojny duńskiej, Kilonia i reszta ziem księstw Szlezwiku i Holsztynu zostały zagarnięte przez sprzymierzone siły Związku Niemieckiego,Cesarstwa Austriackiego iKrólestwa Prus. Po wojnie Kilonia była przez krótki czas administrowana wspólnie przez Austriaków i Prusaków, alewojna prusko-austriacka w roku 1866 doprowadziła do powstania prowincjiSzlezwik-Holsztyn i tym samym włączenia Kilonii do Prus. 24 marca 1867 królWilhelm I przeniósł bazę pruskiej Floty Bałtyckiej zGdańska do Kilonii. Gdy w roku 1871 Wilhelm I został cesarzem, wyznaczył Kilonię iWilhelmshavenReichskriegshäfen (wojennymi portami Rzeszy) i od tego momentu rozpoczął się dynamiczny rozwój miasta[3]. W roku 1877 założono, pod patronatem księciaHenryka, słynny później Kiloński Jacht Klub. Cesarz Wilhelm II został jegokomodorem w 1891 roku. W związku z nową rolą głównej bazy marynarki, miasto zaczęło się szybko rozwijać. W 1864 miało 18 770 mieszkańców, a w 1910 około 200 000. Większa część centrum starego miasta została wyburzona i zabudowana od nowa. Powstała stocznia, która dała zatrudnienie tysiącom ludzi. Bezpośrednio przy stoczni zostały zbudowane nowe osiedla dla robotników[3]. Uruchomiona w roku 1881 miejska sieć tramwajowa do wybuchuII wojny światowej miała już 10 linii o długości 40 km.
3 listopada 1918 roku w Kilonii doszło do buntu marynarzy, który stał się zarzewiemrewolucji niemieckiej: tuż przed zakończeniem działań I wojny światowej stacjonujące w Kilonii okrętyHochseeflotte otrzymały rozkaz wyjścia w morze i stoczenia ostatniej wielkiej bitwy zRoyal Navy. Marynarze, dla których zadanie to równało się z samobójstwem, uznali, że nie mają nic do stracenia i odmówili wyjścia z portu. Akcja marynarzy i brak zdecydowanej reakcji rządu zaogniły napiętą sytuację, co skutkowało wybuchem rewolucji, która doprowadziła do likwidacji cesarstwa i powstaniaRepubliki Weimarskiej. Po zakończeniu I wojny światowej rozpoczął się upadek gospodarczy Kilonii[3]. Zmniejszenie liczebności Cesarskiej Marynarki Wojennej, brak zamówień na zbrojenia marynarzy i zubożenie społeczeństwa spowodowały kryzys przemysłu stoczniowego[3].
Podczas II wojny światowej Kilonia nadal była wielką bazą marynarki i centrum przemysłu stoczniowegoIII Rzeszy. W okolicach miasta znajdowały się liczneobozy pracy przymusowej, dające miejscowym zakładom przemysłowym darmową siłę roboczą[4]. Ze względu na swój status portowego miasta i ośrodka budowyokrętów podwodnych, Kilonia była celem ciężkich bombardowańalianckich, które doprowadziły do zniszczenia ponad 80% pozostałości starego miasta, 72% śródmiejskich dzielnic mieszkalnych i 83% obszarów przemysłowych[5]. W nocy 23/24 lipca 1944 roku samoloty myśliwskieLuftwaffe próbowały przechwycić grupę samolotówRAFu, która była jedynie przynętą, podczas gdy siły główne zaatakowały miasto[6]; efektem tego nalotu był brak wody przez trzy dni; tramwaje i autobusy nie kursowały przez osiem dni, a gazu do gotowania nie było przez trzy tygodnie[7]. W okresie od 20 lutego do 20 kwietnia 1945 roku kilkakrotnie bombardowany był obszar portu; wyeliminowano wówczas wieleu-bootów i kilka wielkich okrętów (Admiral Hipper,Admiral Scheer iKöln).
Wprawdzie miasto znajdowało się poza linią frontu, jednak mimo to miasto, port i kanał zostały zajęte 5 maja przez Brytyjczyków[8][9]. Ta akcja zapobiegła zajęciu miasta przez Sowietów, których alianci podejrzewali, że po zajęciu wkroczą do Danii naruszając postanowieniaporozumienia z Jałty[10].
Podwójna kartka pocztowa z roku 1902 przedstawiająca panoramę Kilonii widzianej z przeciwległego brzegu Zatoki Kilońskiej
W mieście znajduje się stacja kolejowaKiel Hauptbahnhof. W jej bezpośrednim sąsiedztwie położone są dwa terminalepromowe (Schwedenkai orazNorwegenkai), posiadające regularne codzienne połączenia doGöteborga (liniaStena Line)[11] orazOslo (liniaColor Line)[12].
_COA.svg)
.jpg)
.jpg)
.svg)
