![]() | |||
![]() | |||
Data i miejsce urodzenia | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | |||
Przebieg służby | |||
Lata służby | 1937–1945 | ||
Formacja | |||
Stanowiska | |||
Główne wojny i bitwy | |||
Odznaczenia | |||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |||
|
Karl Hermann Frank (ur.24 stycznia1898 wKarlowych Warach, zm.22 maja1946 wPradze) –zbrodniarz hitlerowski, jedna z najważniejszych postaci wśródNiemców sudeckich orazWyższy Dowódca SS i Policji wProtektoracie Czech i Moraw. W SS miał stopień SS-Obergruppenführera.
Urodzony w Karlowych Warach (brat pisarzaErnsta Franka[2]), od dzieciństwa uczony był przez ojca nienawiści doCzechów,Słowaków iŻydów. Po nieudanej przygodzie ze studiami prawniczymi na niemieckim Uniwersytecie wPradze, wstąpił doaustro-węgierskiej armii i walczył w niej pod koniecI wojny światowej. Po wojnie należał do różnych prawicowych ugrupowań i organizacji.
W 1919 r. Frank wstąpił do Niemieckiej Narodowosocjalistycznej Partii Robotników (niem.Deutsche Nationalsozialistiche Arbeiterpartei –DNSAP) i zajmował się dystrybucją książek propagującychnazizm. Gdy partia ta została zlikwidowana przez władze czechosłowackie, pomagał on w tworzeniu w 1933 r. Sudeckoniemieckiego Frontu Ojczyźnianego (niem. Sudetendeutsche Heimatsfront – SHF; jako pierwszy doprowadził do powstania struktur SHF w terenie), który w 1935 r. zaczął oficjalnie występować jakoPartia Sudeckoniemiecka (niem.Sudetendeutsche Partei, skrót SdP) i miał charakter odpowiednikaNSDAP. W 1935 Frank został zastępcą lidera partii i wybrano go do czechosłowackiegoparlamentu. Reprezentował on najbardziej skrajne skrzydło SdP, dzięki czemu po aneksjiKraju Sudetów (niem.Sudetenland) przezIII Rzeszę (październik 1938) otrzymał stanowisko zastępcygauleiteraOkręgu Rzeszy Kraju Sudetów (niem.Reichsgau Sudetenland) –Konrada Henleina.Heinrich Himmler doceniał radykalizm Franka, mianując go w listopadzie 1938 SS-Brigadeführerem.
W marcu 1939 r., po zajęciu przez III Rzeszę reszty Czech, Frank został powołany na stanowisko wyższego dowódcy SS i Policji oraz sekretarza stanu w nowo powstałymProtektoracie Czech i Moraw (jednocześnie awansował naSS-Gruppenführera). Nominalnie podlegał protektorowiKonstantinowi von Neurathowi, lecz umiejętnie rozszerzał swoją władzę dzięki znakomitej znajomości realiów czeskich i poparciu Himmlera (wykorzystywał to do osłabienia pozycji von Neuratha). Frank stosował terror wobec czeskich opozycjonistów występujących przeciw władzy niemieckiej, aresztując m.in. premiera Czech i MorawAloisa Eliáša. Gdy von Neurath został odwołany ze stanowiska we wrześniu 1941, na stanowisko protektoraAdolf Hitler mianowałReinharda Heydricha. Heydrich i Frank stworzyli system terroru.
Po śmierci Heydricha w zamachu przeprowadzonym przez czeskich komandosów w czerwcu 1942, Frank sam oczekiwał stanowiska protektora. Stało się inaczej i na stanowisko to powołany zostałKurt Daluege. Daluege i Frank kierowali represjami wobec ludności cywilnej Czech w odwecie za zamach na Heydricha. Miało wówczas miejscezniszczenie wsi Lidice i innych miejscowości, co stało się symbolem hitlerowskiego terroru. Oprócz tego tysiące Czechów zamknięto wobozach koncentracyjnych. Władza Franka stale się rozszerzała i mimo powołania na stanowisko protektora Czech i MorawWilhelma Fricka (1943) faktycznym władcą Czech był Frank. Jeszcze w sierpniu 1942 został Ministrem Stanu jako Minister Rzeszy do spraw Czech i Moraw, a w lipcu 1943 awansował na SS-Obergruppenführera i generałaWaffen-SS. Od 1943 terror kierowany przez Franka jeszcze się nasilił, uderzając zwłaszcza w czeskich Żydów.
Po śmierci Hitlera Frank próbował uniknąć odpowiedzialności, wyciągając ze swoich więzień polityków nie splamionych współpracą z Niemcami, aby utworzyć z nich rząd projektowanej Republiki Czeskomorawskiej, któremu planował (za zgodą prezydenta RzeszyDönitza) przekazanie władzy. Jednocześnie jednak rozkazał rozstrzelanie 51 więźniów obozu w Terezinie, których powrót na wolność był jego zdaniem niewskazany[3].
9 maja 1945 r. Frank poddał się żołnierzomamerykańskim, a następnie został ekstradowany do Czech. W marcu i kwietniu 1946 toczył się jego proces przed Trybunałem Ludowym w Pradze, jego obrońcą z urzędu byłKamill Resler[4]. Za zbrodnie wojenne i przeciw ludzkości został on skazany nakarę śmierci przezpowieszenie. Wyrok wykonano publicznie na terenie praskiegowięzienia Pankrac w obecności 5 tysięcy ludzi 22 maja 1946.[5]
W dniu powstania |
|
---|---|
Późniejsi członkowie rządu |
|