Kwestia pochodzenia Karelów nie jest dokładnie zbadana i istnieje na ten temat kilkahipotez. Według jednej z nich narodowość karelska uformowała się na substracie złożonym z rdzennychplemion południowej Karelii i południowo-wschodniej Finlandii, skąd rozprzestrzeniła się w kierunkuMorza Białego i na wschód od jezioraOnega. Inna hipoteza zakłada, iż Karelowie są potomkamiplemionugrofińskich, które przybyły na te tereny w pierwszej połowie I tysiąclecia n.e. i zasymilowały lub wyparły żyjące tu wcześniej ludy.
Odrębność Karelów zaznacza się na przełomie I i II tysiąclecia n.e., kiedy stworzyli własny organizm państwowy.
Uważa się, iż współcześni Karelowie także stanowią rezultat etnicznego zmieszania sięśredniowiecznych Karelów z innymi, mniej licznymiugrofińskimi ludami (m.in.Weś, częśćWepsów i in.), którezasymilowali, przyjmując dużo z ich języka i kultury.
Wśród Karelów wyróżnia się kilkagrup etnicznych, różniących się używanymdialektem oraz pewnymi elementami kultury.
Karelów właściwych – stanowiących największą część populacji, zamieszkujących większą część Karelii; wśród nich pewną odrębność posiadają:
Karelowie Twerscy (karel.tiverin karielaizet) – zamieszkujący w okolicachTweru; wykształcili się oni z Karelów właściwych po 1617 r. w wyniku masowegoexodusu Karelów opuszczających przekazywanySzwecjiPrzesmyk Karelski i ich osadnictwa w rejonie Tweru
Lappi – zamieszkujący w rejonieSiegoziera, są oni potomkami ugrofińskiego ludu, który został całkowicie zasymilowany przez Karelów
Zachodni Karelowie – kulturowo i językowo najbliżsiFinom, obecnie praktycznie całkowicie przez nich zasymilowani
Karelowie zamieszkują głównie w Rosji, zwłaszcza w należącej do tego państwaautonomicznejKarelii, gdzie są ludnością rdzenną, a także wobwodzie twerskim (23,2 tys.), oraz w obwodach:leningradzkim,murmańskim,archangielskim i in. Ogółem na terenie Federacji Rosyjskiej w 2002 r. żyło 93 344 osób tej narodowości. Karelowie zamieszkują też wFinlandii (kilkadziesiąt tysięcy) oraz naUkrainie (ok. 2 tys.),Białorusi i wEstonii (po ok. 1 tys.).
Liczba Karelów systematycznie spada. Jeszcze przedII wojną światową żyło ok. 300–350 tys. osób tej narodowości (ok. 250 tys. w ZSRR i 50–100 tys. w Finlandii), zaś obecnie – tylko ok. 110–150 tys. Główną przyczyną spadku liczebności tego narodu są procesy asymilacyjne oraz liczne małżeństwa mieszane, z których potomkowie deklarują się nie jako Karelowie, a jako Rosjanie lub Finowie. Właśnie w wyniku tych procesów liczba Karelów w rejonie Tweru spadła z ponad 140 tys. w 1926 r. do 23 tys. w 2002.
Dokładna liczba Karelów w Finlandii nie jest znana, szacunki są bardzo rozbieżne – od 30 do 200 tys., niemniej jednak populacja ta, niezależnie od jej liczebności, jest w znacznym stopniu zasymilowana i praktycznie niczym nie wyróżnia się odFinów. Ponadto określenie liczebności fińskich Karelów jest trudne, gdyż Finowie za Karelów uznają osoby wywodzące się z historycznej Karelii, w tym także Finów osiadłych na obszarze Przesmyku Karelskiego po tym, jak opuściła go ludność karelska. Na tej zasadzie według Finów za Karela uchodzi m.in. byłyprezydent FinlandiiMartti Ahtisaari.
Pierwsi Słowianie zaczęli osiedlać się w Karelii w XIII wieku, do końca średniowiecza napływ ten nie był zbyt duży. W XVII-XVIII wieku zamieszkiwali wschodnie tereny obecnej republiki, na wschód od jeziora Onega (obszar wcześniej zamieszkiwany przez Wepsów). Założenie Petroskoi (Pietrozawodska) w 1703 roku przyspieszyło napływ Rosjan.
Od 2. połowy XIX w. Karelowie zamieszkujący obszar Karelii stanowią mniejszość narodową, a ich udział w populacji kraju systematycznie spada. Według rosyjskiego spisu ludności z 1897 roku udział Karelów w ogólnej populacji wynosił 42,3%, a według badań fińskich etnografów z 1907 roku 47%. Rosyjskie dane zaniżały ten wskaźnik, ponieważ jako Karelów klasyfikowali jedynie osoby posługujące się wyłącznie językiem karelskim. Osoby dwujęzyczne uznawano za Rosjan, a niektórzy Karelowie mieszkający w miastach sami deklarowali narodowość rosyjską.
Za czasówZwiązku Radzieckiego szybki spadek odsetka mieszkańców Karelii deklarujących narodowość karelską wynikał z intensywnego osadnictwa rosyjskiego w Karelii, a także procesów asymilacyjnych i zawierania małżeństw mieszanych, które doprowadziły nie tylko do spadku udziału procentowego Karelów w populacji, ale wręcz do zmniejszenia się liczby osób tej narodowości z ponad 100 tys. w latach 40. do niespełna 80 tys. w końcu lat 80.). Po rozpadzieZSRR główną przyczyną dalszego zmniejszania się liczby Karelów jest niskiprzyrost naturalny, a także większy niż w przypadku innych narodów poziom emigracji, zwłaszcza wśród ludzi młodych, którzy wyjeżdżają głównie doFinlandii, gdzie szybko asymilują się wśród Finów.
Jakkolwiek udział w populacji na poziomie 10% sugeruje, iż Karelowie stanowią niewielką mniejszość narodową w Karelii, faktycznie sytuacja jest bardziej złożona. W południowo-wschodniej Karelii Karelów pozostało bardzo niewielu. Także w ośrodkach miejskich w całej Karelii liczba Karelów jest niewielka, natomiast dominują oni liczebnie na prowincji (poza południowym wschodem kraju): na wsiach zwykle stanowią większość ludności, także w małych miasteczkach iosadach typu miejskiego udział Karelów w populacji wynosi ok. 25–50%. Aunus (Ołoniec) jest jedynym miastem, w którym przeważa ludność karelska i stanowi ona 61% mieszkańców.
Pierwsza pisemna wzmianka o Karelach pochodzi z VI w. n.e. i znajduje się w księdzeJordanesaO pochodzeniu i historiiGotów. Opisując i wymieniając narody pokonane przez wodza gockiegoGermanaricha wymienił on także lud o nazwie «Thiudos in Aunxis», które to miano obecnie rozszyfrowuje się jakoCzudowieOłonieccy (wjęzyku karelskim miastoOłoniec nosi nazwęAnus, a wfińskim –Aunus). Zdaniem badaczy wyliczenie narodów znajdujące się w tej księdze jest jeszcze starsze i zostało przez Jordanesa przepisane z dokumentu, który nie dotrwał do naszych czasów.
Inna, relatywnie wczesna pisemna wzmianka o Karelach pochodzi z końca VII w. i dotyczy władcyduńskiego (lubgockiego) –Ivara Vidfamne, który poniósł klęskę i zginął w bitwie w niezidentyfikowanej miejscowości nazywanejKarelskie Zalewy (prawdopodobnie nazwa ta nawiązuje do rozpowszechnionego naPrzesmyku Karelskim typuwybrzeża). Zdarzenie to zostało opisane wGesta Danorum oraz wSadze o Inglingach.
Natomiast pierwsze pisemne wzmianki o Karelach – Ludynkach pochodzą z napisanej w latach 921–922 księgimuzułmańskiego podróżnikaAhmeda ibn Fadlana, w której opisuje m.in. lud o nazwieLuud-aana, pod którą to nazwą kryje się południowy odłam dzisiejszych Karelów – Ludynkowie. Charakterystyczne jest, iż pochodzące z nieco późniejszego okresu kronikiruskie traktują Ludynków i Karelów jako odrębne ludy.
Niezależnie od kontrowersji, jakie w nauce wywołuje kwestia pochodzenia Karelów, pewne jest, iż podstawą do wykształcenia się odrębnej odFinów narodowości było przyjęcieprawosławia i wpływy kultury słowiańskiej, zwłaszcza rosyjskiej.
W VIII–XI w. Karelowie utrzymywali ożywione kontakty handlowe zeSłowianami, a także zNormanami iBułgarami Nadwołżańskimi. W okresie tym znaleźli się oni w sferze wpływówRusi Kijowskiej, a po jej rozpadzie w XII w. – w zależności odRepubliki Nowogrodzkiej. Początkowo, do lat 70. XIII w. była to zależność o charakterze lennym, a w latach następnychKarelia bezpośrednio weszła w skład państwa nowogrodzkiego. W owym czasie główną dzielnicę kraju, o największym zaludnieniu i najbardziej rozwiniętą gospodarczo stanowiła południowo-zachodnia częśćKarelii, zwłaszczaPrzesmyk Karelski, który skupiał prawdopodobnie blisko połowę całej karelskiej populacji. Ówczesnym centrum plemiennym (a potem administracyjnym) byłgród Koriela (obecniePrioziorsk).
Monastyr Wałaamski – od średniowiecza centrum prawosławnego życia religijnego KarelówZabytkowe zabudowaniacerkiewne na wyspieKiży
W wiekach następnychprawosławni Karelowie walczyli wspólnie z Nowogrodzianami przeciw niemieckim i szwedzkim próbom ekspansji w rejonieMorza Bałtyckiego.
W okresie zależności Karelów odNowogrodu społeczeństwo przeszło od opisywanej we wspólnym dlaFinów i KarelóweposieKalevala wspólnoty plemiennej o charakterze rodowym, dofeudalizmu. Wraz z rozpadem wspólnotyrodowej w XII–XIV w. rozpoczął się proces konsolidacji plemion karelskich i wytworzenia się karelskiej wspólnotykulturowej. W tym czasie także uformowała się ostatecznienarodowość karelska.
W 1478 r.Karelia wraz z innymi ziemiami dotychczas wchodzącymi w skład Nowogrodu weszła w skład państwa rosyjskiego.
W okresie następnym karelscychłopi popadli w zależnośćpańszczyźnianą. Pewnym ewenementem było, iż najczęściej panem feudalnym byli nie rosyjscy możni, leczklasztory prawosławne.
W końcu XVI w. ponownie rozpoczęła się szwedzka ekspansja na ziemie Karelii. W 1581Szwedzi zdobyli Korielę i zajęli całyPrzesmyk Karelski, a także pewne inne obszary, na których pozostawali do 1595 roku, kiedy to ziemie te odzyskałaRosja. Jednak już po 16 latach, w 1611 r. po sześciomiesięcznym oblężeniu twierdzaKoriela padła ponownie. W traktacie pokojowym z 1617 r. zwanympokojem stołbowskimRosja zmuszona była odstąpićSzwecji całość ziemPrzesmyku Karelskiego, a także pewne inne obszary. W wyniku tej cesji terytorialnej miał miejsce masowyexodusprawosławnych Karelów, którzy po opuszczeniu ojczystych ziem osiedlili się w innych częściach Karelii oraz w centralnej Rosji, zwłaszcza w rejonieTweru, i pobliskich miasteczekLichosławl,Bieżeck,Maksaticha iWiesiegonsk, gdzie osiadło ok. 25-30 tys. osób. Nie jest znana dokładna liczba wszystkich uchodźców, jest jednak pewne, iż swoje domy opuściła ponad połowa Karelów; powstała w wyniku karelskiego osadnictwa w pobliżu Tweru populacja tzw. Karelów Tweskich (która jako jedyna spośród wygnańców zachowała świadomość narodową) w 1926 r. była blisko połowę liczniejsza od populacji Karelów na ojczystych ziemiach (140,6 tys. wobec 99,7 tys.), co świadczy o skali migracji z początku XVII wieku).W latach 1937–1939 na terenach tych, w ramach ówczesnegoobwodu kalinińskiego funkcjonowałKarelski Okręg Narodowościowy.
W połowie XIX w. w wyniku osadnictwa rosyjskiego w Karelii Karelowie zaczęli stanowić mniejszość na swych ziemiach.
W czasie zamętu i wojny domowej w Rosji, jakie nastały po wybuchurewolucji październikowej Karelowie spróbowali uzyskać niepodległość. W 1918 r. w północnej częściKarelii, w Uchcie (dzisiejszaKalewała), proklamowane zostało niepodległe państwo karelskie. W wyniku intensywnych walk do 1920 r.Armia Czerwona odzyskała większość obszaru republiki, a do 1922 r. Rosjanie ostatecznie pokonali powstańców i udzielających im pomocy Finów i zlikwidowali Republikę w Uchcie.
W październiku 1921 r. w północno-zachodniej części Karelii Karelowie ponownie wszczęli powstanie, tym razem o charakterze chłopskim, a spowodowane było ono brakiem żywności i zmuszaniem chłopów do pracy. Mimo pomocy ze stronyFinlandii także to powstanie zostało stłumione przezArmię Czerwoną.
Jeszcze ok. tysiąca lat temu przodkowie dzisiejszych Karelów i przodkowie dzisiejszychFinów wchodzili w skład jednej grupyplemionbałtycko-fińskich, posiadającej wspólną kulturę, język i religię. Prawdopodobnie plemiona te dałyby początek jednemunarodowi, gdyby nie czynniki zewnętrzne. Na fakt, iż mniejsza część owej grupy dała początek narodowi karelskiemu, a większość – Finom, wpływ miał głównie czynnik religijny i związana z nim kwestia kulturowo-polityczna. Wschodnia część plemion karelo-fińskich znalazła się bowiem pod politycznym i kulturowym wpływem prawosławnej Rusi, zaś zachodnia część – pod władzą katolickiej (a następnie luterańskiej) Szwecji. Spowodowało to powstanie różnic kulturowych pomiędzy oboma pokrewnymi grupami ludów i wytworzenie się wzajemnej niechęci, czy wręcz wrogości, wyrazem której było m.in. to, iż po zajęciu Przesmyku Karelskiego przez Szwecję (władającą wówczas ziemiami Finlandii), zdecydowana większość karelskich mieszkańców tych terenów zdecydowała się na opuszczenie ojczystej ziemi i osiedlenie się w głębi Rosji, byle tylko nie zostać pod władzą szwedzką (co odróżniało ich od luterańskich Finów, którzy w zasadzie nie mieli nic przeciwko szwedzkim rządom). Sytuację tę porównać można do stosunków obecnie panujących pomiędzySerbami iChorwatami – dwa posiadające wspólne korzenie ludy, używającedialektu jednegojęzyka (serbskochorwackiego), na skutek znalezienia się w sferze oddziaływań dwu różnych kultur, wytworzyły odrębną narodowość, kulturę i wzajemną niechęć, która w ostatnich latach XX wieku zaowocowałaczystkami etnicznymi i mordami na tle narodowościowym. Analogiczna sytuacja do początku XX wieku łączyła/dzieliła Karelów i Finów.
Sytuacja zmieniła się po uzyskaniu przez Finlandię niepodległości (1917/18). Karelowie, którzy wspólnie z Finami od ponad stu lat znajdowali się w jednym państwie (Imperium Rosyjskim) nie żywili już ku nim specjalnej wrogości, i ci spośród Karelów, którzy znaleźli się na terenach nowo powstałego państwa (Finlandii) szybko uleglifennicyzacji (finizacji). Karelska kultura bowiem, pod względem rozwoju materialnego, stała niżej od kultury fińskiej – była typową kulturą chłopską, w której nie wykształciła się dotąd warstwa inteligencji, stąd pozostawanie pod jej wpływem było postrzegane jako wyraz zacofania. W tym samym czasie w ZSRR wśród Karelów zaczęła wykształcać się warstwa inteligencji narodowej; rozwój ten był jednak dość powolny – często wywodzący się spośród Karelów ludzie wykształceni, z powoduoportunizmu często przyjmowali rosyjską świadomość narodową.
W ostatnich latach istnienia ZSRR, a zwłaszcza po jego rozpadzie, liczni Karelowie z powodów ekonomicznych wyemigrowali do Finlandii, gdzie szybko ulegli fennicyzacji (spowodowało to szybki i znaczący spadek udziału Karelów w populacji Republiki Karelii). Głównym bowiem czynnikiem dzielącym dotąd Karelów i Finów był czynnik religijny, i gdy z powodu polityki planowejateizacji w ZSRR, oraz procesów sekularyzacyjnych (w praktyce owocujących słabnięciem, czy wręcz zanikiem postaw religijnych) w Finlandii czynnik ten stracił swe znaczenie, zmiana poczucia przynależności narodowej stała się sposobem na, z jednej strony – wyrwanie się ze wciąż postrzeganej jako gorsza kultury karelskiej, a z drugiej – na niepozostawanie mniejszością narodową w kraju, który z racji lepszych perspektyw życiowych wybrało się na nową ojczyznę. Zmiana ta stała się tym łatwiejsza, im bardziej zanikła w społecznej świadomości pamięć o wzajemnej wrogości obu grup (zaistniała tutaj analogiczna sytuacja jak w przypadku wielupolskich mieszkańcówŚląska – podczas gdy jeszcze dwa-trzy pokolenia wcześniej ich przodkowie zbrojnie walczyli o oderwanie się od Niemiec, w latach 70. i 80. potomkowiepowstańców śląskich dość masowo przyjmowaliobywatelstwo niemieckie iemigrowali doRFN).
W XX w. rodzime tradycje karelskie zostały praktycznie wyparte przez rosyjską (i radziecką) wersję kultury popularnej. Obecnie władze rosyjskiej Karelii oraz wschodnich prowincji Finlandii oraz organizacje pozarządowe czynią starania o zachowanie i rozpowszechnianie wśród młodego pokolenia wiedzy o tradycjach i kulturze karelskiej. Aktualnie centrum kulturalnym Karelów jest miastoPietrozawodsk.
Folklor karelski obejmuje stare pieśniepickie (tzw.runy), których wykonywaniu towarzyszyłakompaniament w postaci gry na lokalnym szarpanym instrumencie. Oparty na tradycyjnych, wspólnych dla Finów i Karelów runach, fińsko-karelskieposKalevala został w znacznej części spisany właśnie wśród Karelów, zamieszkujących okolice osadyUchta (obecnie Kalewała) w północnej Karelii.
Poza runami szeroko rozpowszechnione były także inne rodzaje twórczości: pieśni liryczne, obrzędowe (np.ślubne) i in., a także zawodzenia, zaklęcia, bajki (zwykle o zwierzętach), przysłowia, zagadki itp. W XIX w. pojawiły się rymowane piosenki i utwory nawiązujące formą do rosyjskichczastuszek. W Karelii środkowej od dawna wykonywano też fińskie pieśnichóralne, zwykle ożartobliwej treści oraz pieśni o treści miłosnej.
Wcześnie wśród Karelów rozpowszechnił się wyróbsmoły idziegciu. Od średniowiecza rozwijało się prymitywnehutnictwo, którego podstawą byłydymarki.
Tradycyjnymi rodzajamirzemiosła byłykowalstwo,bednarstwo, wyrób broni,tkactwo,ceramika, obróbka drewna imetali oraz rzeźbienie w drewnie. Od XIX w. głównym źródłem dochodów był wyręb lasu i wstępna obróbka drewna przed wysłaniem go do innych częściRosji.
Obecnie nadal dla większości Karelów żyjących na terenach ojczystych ziem głównym źródłem utrzymania jest praca w zawodach związanych z szeroko pojętą eksploatacjąlasów (przemysł drzewny,celulozowo-papierniczy i in.), a takżerolnictwo.
Wśród Karelów bardzo długo funkcjonował tradycyjny typrodziny. Do końca XIX w. wśród Karelów funkcjonowały wielkie 3–4 pokoleniowe rodziny, liczące nawet do 30 i więcej osób. W jej obrębie prowadzono gospodarkę i to rodzina była właścicielem majątku – domu, sprzętów, ziemi itd.
W XX w. Karelowie przyjęli wzorce obyczajowo-społeczne typowe dla współczesnych społeczeństw europejskich i nastąpił rozpad wielkiej rodziny. Obecnie przeciętne gospodarstwo domowe liczy 3 członków.
Tradycyjna odzież Karelów przypomina ubiór stosowany przez Rosjan zamieszkujących północną część kraju.
Podstawą odzieży kobiet stanowiły różne rodzajekoszul, od XVI w. teżsarafany (długiesuknie bezrękawów), bluzy ispódnice. Na głowach noszono chusty. Odzież męska składała się zkoszuli ze skośnymkołnierzem oraz spodni z niskim krokiem. Charakterystycznym elementem męskiego ubioru była chustka wiązana u szyi oraz pasek z dzianiny. W okolicach jezioraOnega noszony był także inny, rdzennie karelski typ spódnicy (hurstut), będący niezszytym płatem tkaniny; u Karelówołonieckich noszono kilka warstw spódnic, jedna na drugiej. U północnych Karelów kobiety nosiły charakterystyczny typ koszul zapinanych (lub zawiązywanych) na plecach.
Typowe karelskie obuwie wykonywane było z brzozy, skóry lub futra. Znane były takżewalonki.
Odzież i obuwie były zwykle bogato zdobione różnego rodzaju motywami antropomorficznymi, roślinnymi igeometrycznymi.
Podstawę tradycyjnej kuchni karelskiej stanowiłyryby słodkowodne w różnej postaci: solone, suszone iwędzone, a także pozyskiwane z lasów produkty roślinne i zwierzęce. Potrawę narodową stanowi zupa rybna (ucha) na północy zagęszczanamąką, a na południu – podawana zziemniakami lubkaszą. Rozpowszechniony jest pewien rodzaj klusek z nadzieniem ziemniaczanym lub z kaszy, a takżeowsabliny. Wypiekany był także gatunek kwaśnego,chleba, a na północy i w środkowej Karelii – przaśny chleb w formie placka z dziurą w środku. Niektóre dania (np.pierogi) przyjęte od Rosjan uważających je jako pożywienie codzienne, u Karelów stanowiły żywność odświętną. Narodowym napojem od XIX w. pod wpływem rosyjskim stała sięherbata, a na północy –kawa, które zastąpiły powszechny niegdyś kwaskowy napój wyrabiany na bazierzepy.
Karelowie posługują sięjęzykiem karelskim, a także – coraz częściej –językiem rosyjskim ifińskim. Ten ostatni praktycznie wyparł ojczystą mowę wśród Karelów zamieszkałych wFinlandii, gdzie jedynie ok. 5–10 tys. osób, głównie starszych, posługuje się karelskim.
dialekty i zasięg języka karelskiego ok. 1930 r. (od tego czasu obszar zamieszkany przez ludność karelojęzyczną skurczył się) Legenda: 1 i2 – dialekt karelski właściwy 3 – dialekt ludycki 4 – dialekt ołoniecki 5 – wywodzące się z karelskiego właściwego dialekty Karelów którzy popokoju stołbowskim (1617 r.) osiedlili się w różnych częściachRosji właściwej, zwłaszcza w rejonieTweru.
Język karelski nie ma w żadnym kraju charakteru urzędowego (tzn. akty prawne nie są publikowane w tym języku), jednak w rosyjskiejKarelii cieszy się pewnymi przywilejami, m.in. w systemie oświatowym.
Język karelski posiada silnie zróżnicowanedialekty, zwykle grupowane w 3 zespoły:
karelski właściwy – używany przez najliczniejszą grupę Karelów (ok. 50–80 tys. osób), najbliższyjęzykowi fińskiemu; odmiana tegodialektu używana jest także przez tzw. Karelów twerskich;
ludycki – używany przez ok. 3–5 tys. osób zamieszkujących między jezioramiŁadoga iOnega. Dialekt ten charakteryzuje się słabszą niż w pozostałych dialektachharmonią samogłosek, ponadto wydaje się bliższyjęzykowi wepskiemu niżfińskiemu.
Najstarszy znaleziony zabytek piśmiennictwa w języku karelskim pochodzi z XIII w., a do jego zapisu zastosowanocyrylicę. W latach następnych zapisy w tym języku pojawiały się sporadycznie. Język karelski, jako mowa niższych warstw społeczeństwa, był w twórczości literackiej zastępowany językami rosyjskim i fińskim.
Największym zabytkiem literatury karelskiej jest pochodzący z I tys. n.e. eposKalevala, który został spisany w XIX w. w języku fińskim.
W latach 30. XX w. pojawiło się piśmiennictwo walfabecie opartym nacyrylicy, jednak od lat 40. do zapisu stosowanoalfabet łaciński, przy czym zasady pisowni oraz dodatkowe litery zapożyczone zostały z ortografii fińskiej.
W latach 30. i 40. wydano języku karelskim ok. 50 książek.
Piśmiennictwo karelskie było prowadzone w kilku dialektach, dopiero w latach 80. XX w. wypracowana została jedna forma literacka języka karelskiego. Od tej pory powoli rozwija się piśmiennictwo karelskie, jednak jest to proces powolny, który ostatnio został jeszcze wyhamowany poprzez postępujący spadek osób posługujących się tym językiem.
