.jpg) 12,7 mm karabin maszynowy DSzK wz. 38 | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Rodzaj | |||
| Historia | |||
| Prototypy | 1938 | ||
| Produkcja | 1938 – ?? | ||
| Dane techniczne | |||
| Kaliber | 12,7 mm | ||
| Nabój | |||
| Taśma nabojowa | metalowa taśma mieszcząca 50 nab.[1] | ||
| Wymiary | |||
| Długość | 1586 mm[1] | ||
| Długość lufy | 1066 mm[1] | ||
| Długość linii celowniczej | 1100 mm | ||
| Masa | |||
| broni | 157 kg (karabin na podstawie)[2] | ||
| karabinu właściwego | 35,5 kg[1] | ||
| wyposażenia dodatkowego | 9 kg (załadowana taśma 50-nab.) | ||
| Inne | |||
| Prędkość pocz. pocisku | 850 m/s[1] | ||
| Szybkostrzelność teoretyczna | 550 strz./min[1] | ||
| Szybkostrzelność praktyczna | 80 strz./min | ||
| Zasięg skuteczny | 1500–2000 m (do celów naziemnych) | ||
| |||
DSzK wz. 1938 (ros. Дегтярёв – Шпагин – Колесников – крупнокалиберный, ДШК[2]) –wielkokalibrowy karabin maszynowy kalibru12,7 × 108 mm, konstrukcjiradzieckiej, z okresu przedII wojną światową[2].
W 1930Wasilij Diegtiariow opracował wkm DK. Jego układ konstrukcyjny, zasada działania, ryglowanie oparte były na innym dziele tego konstruktora –ręcznym karabinie maszynowym DP. Nie była to zbyt udana konstrukcja. Mimo przyjęcia broni w 1934 do uzbrojeniaArmii Czerwonej, wyprodukowano niewielką jej liczbę. Ostatecznie karabin został wycofany z uzbrojenia w 1939. Równocześnie trwały prace modernizacyjne podjęte przezG. Szpagina i Kolesnikowa[2]. Pierwszy z nich opracował mechanizm zasilania taśmowego typu bębnowego, a drugi – uniwersalną podstawę kołowo-trójnożną[2]. Broń ta została przyjęta do uzbrojenia w 1938, pod oznaczeniemDSzK (skrót odDiegtiariowa-Szpagina Krupnokalibiernyj – Wielkokalibrowy Diegtiariowa i Szpagina)[1][2].
W 1946 została przyjęta do uzbrojenia odmiana broni oznaczona DSzK wz. 1938/46. Nazywana była ona także DSzKM. Podstawowa zmiana w stosunku do pierwowzoru polegała na zastosowaniudonośnika przesuwakowo-dźwigniowego[1]. Daje on możliwość donoszenia taśmy nabojowej z lewej lub prawej strony broni po odpowiednim przestawieniu elementów.
Wkm DSzK znajdował się w uzbrojeniu armii radzieckiej przez cały okres II wojny światowej. Służył głównie do obrony przeciwlotniczej. Występował w pododdziałach piechoty na podstawie kołowo-trójnożnej (kołowej, rozkładanej na trójnożną). Często był ustawiany na skrzyniach ciężarówek jako „samobieżny”. Montowany był na wieżach czołgów ciężkichIS-2 iIS-3, a także ciężkich dział samobieżnychISU-122 iISU-152. W 1943 znalazł się w uzbrojeniuLWP[2]. Wkm-y DSzK pozostały w uzbrojeniu również po zakończeniu wojny – jego licencyjną produkcję podjęto wZakładach Mechanicznych „Tarnów”[3]. Początkowo był podstawowym typem wielkokalibrowego karabinu maszynowego w armiachUkładu Warszawskiego. Stosowany był też w innych państwach zaopatrywanych w uzbrojenie przezZSRR. Stał się drugim co do popularności na świecie systemem wkm-u po amerykańskimBrowning M2.Od połowy lat 50., rozpoczął się proces ich wymiany na nowsze typy wkm-ów (głównieNSW iKPW). Obecnie karabiny maszynowe DSzK i DSzKM zostały wycofane z uzbrojenia przez większość armii. WEuropie jest używany przez armie krajów mające na uzbrojeniu starsze czołgi radzieckie (T-54 iT-55) np.Rumunię. WWojsku Polskim DSzK jest używany w armato-haubicachDANA. DSzK jest nadal popularną bronią w krajachtrzeciego świata.
W posiadaniu karabinu są również talibowie, walczący z wojskami koalicji w Afganistanie. Przykładem użycia DSzK przez afgańskich rebeliantów było zestrzelenie amerykańskiego śmigłowca obserwacyjnego typuKiowa, oraz ostrzelanie polskiego Mi-24 gdzie rannych zostało dwóch członków załogi[4].
Karabin działa na zasadzieodprowadzenia gazów prochowych przez boczny otwór w ściance lufy[2].Komora gazowa posiada regulator z trzema otworami o różnych średnicach. Zasilany jest z metalowej taśmy elastycznej o ogniwach otwartych i pojemności 50 nabojów[2]. Donośnik jest napędzany przez suwadło. Ryglowanie za pomocą rygli symetrycznych, rozchylanych w płaszczyźnie poziomej[2]. Mechanizm uderzeniowy bijnikowy. Bijnik połączony na stałe z suwadłem. Mechanizm spustowy tylko do ognia ciągłego.
