| miasto wgminie miejsko-wiejskiej | |||
Rynek z pomnikiem Tadeusza Kościuszki | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | |||
| Prawa miejskie | 1374–1870, 1993 | ||
| Burmistrz | Jarosław Bąkowicz | ||
| Powierzchnia | 11,99 km² | ||
| Populacja (31.12.2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Strefa numeracyjna | 44 | ||
| Kod pocztowy | 97-360 | ||
| Tablice rejestracyjne | ERA | ||
Położenie na mapie gminy Kamieńsk | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |||
Położenie na mapie powiatu radomszczańskiego | |||
| TERC (TERYT) | 1012054 | ||
| SIMC | 0541180 | ||
Urząd miejski ul. Wieluńska 5097-360 Kamieńsk | |||
| |||
| |||
| |||
| Strona internetowa | |||
| BIP | |||
Kamieńsk –miasto wPolsce, położone wwojewództwie łódzkim, wpowiecie radomszczańskim, wgminie miejsko-wiejskiej Kamieńsk, której jest siedzibą, nad rzeką Kamionką. Przez miasto przebiegają dwie spośród głównych arterii komunikacyjnych Polski:autostrada z Gorzyczek do Gdańska i Warszawy oraz linia kolejowa Górny Śląsk – Warszawa, czyli dawnaKolej Warszawsko-Wiedeńska.
Kamieńsk leży w historycznejziemi sieradzkiej[3].
Według danychGUS z 31 grudnia 2023 r. w Kamieńsku mieszkało 2599 osób[1].
W IX/X wieku okolice dzisiejszego Kamieńska zamieszkiwałosłowiańskie plemię Łęczyców. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1291 r. i dotyczy wzniesienia w Kamieńsku drewnianegokościoła. W I Rzeczypospolitej, Kamieńsk znajdował się w powiecie radomszczańskimwojewództwa sieradzkiego[4]. W XIV w. Kamieńsk był własnościąwojewody sieradzkiego Przybysława z Irządz[3], w 1374 r. uzyskałprawa miejskie. Był wówczas osadą targową, leżącą na szlaku wiodącym zPrzedborza doŁasku. Przywilej lokacyjny był później kilkakrotnie potwierdzany przez kolejnych królów Polski. PoII rozbiorze Polski Kamieńsk znalazł się wzaborze pruskim, następnie od 1807 r. wKsięstwie Warszawskim, a od 1815 r. wKrólestwie Polskim. W 1860 r. w Kamieńsku mieszkało 1098 osób, w tym 546 (ok. 49,7%)Żydów; w mieście znajdowało się 97 domów.

Wielu mieszkańców wzięło czynny udział wpowstaniu styczniowym. 23 i 24 czerwca 1863 r. miała miejsce w Kamieńsku bitwa po tym, jak powstańcy wykoleili pociąg z wojskiemrosyjskim i starli się z opuszczającymi skład żołnierzami. W 1870 r. Kamieńsk utracił prawa miejskie na mocy wydanego rok wcześniej ukazu carskiego. W 1904 r. część zabudowań strawił pożar. W latach 1905–1907 miejscowość była areną burzliwych manifestacji, w których ludność domagała się przywróceniajęzyka polskiego w szkołach i urzędach, a także niszczyła symbole rosyjskie i demolowała państwowe sklepy.
W latach 1919–1923 powstały w Kamieńsku Dom Ludowy, Kółko Rolnicze, Spółdzielnia Spożywców „Spójnia” oraz tworzyło się polskieharcerstwo. Wzniesiono też pomnikTadeusza Kościuszki. W 1929 r. Kamieńsk liczył 3200 mieszkańców, z czego Żydzi stanowili ⅓.
2 września 1939 r. Kamieńsk został zbombardowany przezLuftwaffe, w gruzach legło całe centrum miejscowości; ocalały jedynie 3 obiekty: szkoła podstawowa, kościół parafialny i pomnik Tadeusza Kościuszki. 3 września 1939 r. Kamieńsk zajęła niemiecka1 Dywizja Pancerna.

W nocy z 3 na 4 września polski2 pułk strzelców konnych (Wołyńska Brygada Kawalerii) dokonał wypadu na zgrupowane w miejscowości oddziały niemieckie, wdzierając się do Kamieńska w szyku pieszym, bez wystrzału. Obrzucono granatami ręcznymi pułk strzelców zmotoryzowanych, zadając mu tym znaczne straty, oraz podpalono cysterny z paliwem. Działaniami tymi wprowadzono na kilka godzin zamieszanie w niemieckim oddziale; polski oddział wycofał się bez większych strat (kilku rannych i jeden zaginiony – plut. Tomasz Suchodolski, przy stratach niemieckich: liczne straty osobowe, ponadto uszkodzono lub spalono 30 czołgów i 16 samochodów oraz cysterny z benzyną. Atak powstrzymał na cały dzień posuwanie się niemieckiej 1 Dywizji Pancernej[5]. W odwecie Niemcy rozstrzelali 4 września ok. 30 mieszkańców Kamieńska oraz pobliskich wsi. Każdego napotkanego mężczyznę Niemcy zabijali na miejscu albo prowadzili do miejscowej rzeźni, gdzie mordowali ich za pomocą pałki używanej do zabijania zwierząt[6]. Podczas wojny cała ludność żydowska została wymordowana przez okupanta.
17 stycznia 1945 r. do Kamieńska wkroczyły jednostki Armii Czerwonej:13 Armii i4 Armii Pancernej (1 Front Ukraiński)[7][8].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie dowojewództwa piotrkowskiego. 31 grudnia 1993 r. Kamieńsk odzyskał prawa miejskie.

Dane z 31 grudnia 2023[1]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| Populacja | 2599 | 100 | 1340 | 51,56 | 1259 | 48,44 |


Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[10]:

Wzdłuż wschodniej granicy miasta przebiega autostrada A1, natomiast w jego centrum krzyżują się:droga krajowa nr 91 idroga wojewódzka nr 484.
Kamieńsk posiada połączenie kolejowe, autobusowe PKS orazMPK Radomsko.
W mieście znajduje sięstacja kolejowa PKP. Miasto posiada bezpośrednie połączenie kolejowe zPiotrkowem Trybunalskim,Radomskiem,Częstochową,Koluszkami.Do Kamieńska dojeżdża miejska linia autobusowa nr 1 obsługiwana przez MPK Radomsko.
W pobliskiej wsiOzga znajduje się siedzibaOśrodka Sportu i Rekreacji Góra Kamieńsk administrującego północno-wschodnie zboczeGóry Kamieńskiej z zimowym ośrodkiem narciarskim i letnim parkiem rozrywki. W okolicy znajdują się trzy kilkunastokilometrowe trasy rowerowe[11].
W miejscowości funkcjonujeklub sportowy LZS Świt Kamieńsk, założony w 1937 roku[12].
| Przynależność wojewódzka |
|
|---|---|
| Miasta |
|
| Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–1975) |
|
| Gromady (1954–1972) |
|
Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.
|
Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).