Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Kabul

Na mapach:Ziemia34°32′N 69°10′E/34,533333 69,166667
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy stolicy Afganistanu. Zobacz też:inne znaczenia tego słowa.
Kabul
‏کابل‎
Ilustracja
Kabul, panorama miasta (2007)
Flaga
Flaga
Państwo

 Afganistan

Wilajet

Kabul

Burmistrz

Hamdullah Nomani

Powierzchnia

1028,24 km²

Wysokość

1807 m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności


4 601 789[1]

Podział miasta

22 dzielnice

Położenie na mapie Afganistanu
Mapa konturowa Afganistanu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kabul”
Ziemia34°32′N 69°10′E/34,533333 69,166667
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach

Kabul (dari,paszto کابل) –stolica i największe miastoAfganistanu, liczące ponad 4,6 mln mieszkańców (2021), położone wprowincji (wilajecie)Kabul; główny ośrodek gospodarczy, naukowy i kulturalny kraju; w starożytności znane jakoOrtospana,Kabura (Κάβουρα),Kophes lubKophene.

Położenie

[edytuj |edytuj kod]

Kabul leży na wysokości 1807 mn.p.m., w wąskiej kotlinie górskiej, ograniczonej góramiHindukusz na północy iSpin Ghar na południu, nad rzekąKabul. Miasto jest połączone okrężną autostradą tzw. Ring Road zGhazni,Kandaharem,Heratem orazMazar-e Szarifem.

Historia

[edytuj |edytuj kod]
Kabul, cytadelaBala Hissar (1879)
Kabul, al. Maiwand w czasie wojny domowej (1993)

Kabul ma ponad 3000 lat, wieleimperiów walczyło o to miasto z powodu jego strategicznego położenia wzdłuższlaków handlowychpołudniowej icentralnej Azji. Stanowił jeden z najbardziej wysuniętych na wschód rejonówImperium Achemenidów. W 331 p.n.e.Aleksander Wielki pokonał Achemenidów i obszar Kabulu stał się częściąImperium Seleucydów, a następnie państwaMaurjów. Pod koniec I wieku n.e. stał się stolicąKrólestwa Kuszanów. W 1504 r.Timurydzki książęBabur zdobył Kabul. W 1776 r. stał się stolicą Afganistanu zaTimura Szaha Durrani[2]. W XIX wieku było kilkakrotnie najeżdżane przez sąsiadujące Brytyjsko-Indyjskie wojska podczas wojen brytyjsko-afgańskich. W 1919 roku, podczasIII wojny brytyjsko-afgańskiej, miasto było bombardowane przez lotnictwoRAF Indii Brytyjskich[3].

Odrewolucji kwietniowej (1978), poprzezradziecką interwencję w Afganistanie w latach 80., rządytalibów oraz interwencję amerykańską w XXI wieku miasto często było niszczone przez rebeliantów. Aktualnie[kiedy?] jest ono w fazie rekonstrukcji[4].

W czasiewojny w Afganistanie Kabul zostałzajęty przez talibów 15 sierpnia 2021[5]; tego samego dnia prezydent AfganistanuAszraf Ghani opuścił miasto[6]; pod kontrolą wojska amerykańskiego pozostawał przez kolejne dwa tygodnie jedynie międzynarodowyport lotniczy Kabul, z którego do 30 sierpnia prowadzono pospieszną i chaotyczną ewakuację[7][8][9].

Gospodarka

[edytuj |edytuj kod]
Kabul (1982)

W mieście produkuje się głównieamunicję,tkaniny,meble i uprawiaburaki cukrowe, ale od 1978 r. rozwój ekonomiczny miasta był ograniczony, co było spowodowane prawie nieustającą wojną. Stan gospodarczy miasta uległ poprawie od czasuinterwencji NATO w Afganistanie w 2001 roku[10].

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]

Ludzie związani z Kabulem

[edytuj |edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria:‎‎Ludzie związani z Kabulem.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Estimated Population of Afghanistan 2021
  2. Encyclopedia Britannica
  3. The Road to Kabul: British armies in Afghanistan, 1839-1919,National Army Museum, UK. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane ztego adresu (2010-11-26)].
  4. Archnet [online], archnet.org [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane zadresu 2011-06-04] .
  5. Jerzy Haszczyński: Talibowie w Kabulu. W stolicy Afganistanu przerażenie i panika. rp.pl, 15 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-16].
  6. (kgr): Prezydent Aszraf Ghani: opuściłem kraj, by uniknąć rozlewu krwi. 15 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-16].
  7. (mmi): Loty pasażerskie z Kabulu odwołane. Przestrzeń powietrzna została udostępniona wojsku. pap.pl, 16 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-16].
  8. (liv): Chaos w Kabulu. Samoloty nie startują. Talibowie uniemożliwiają opuszczenie lotniska. pap.pl, 16 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-16].
  9. Simon Scarr, Marco Hernandez, Wen Foo, Manas Sharma, Anand Katakam: Chaos in Kabul. reuters.com, 18 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-21].
  10. Kabul: Encyclopedia II – Kabul – Reconstruction. experiencefestival.com. [zarchiwizowane ztego adresu (2012-03-07)].
Stolice państw Azji
Państwa nieuznawane
na arenie międzynarodowej
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kabul&oldid=75343919
Kategorie:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp