| KDS | |
 Odznaka KDS | |
| Państwo | |
|---|---|
| Historia | |
| Data sformowania | 1944 |
| Data rozformowania | 1990 |
| Pierwszy dowódca | |
| Dane podstawowe | |
| Podporządkowanie | Dyrekcja Milicji Ludowej |
Komitet Bezpieczeństwa Państwa (bułg. Комитет за държавна сигурност, KDS), określany potocznie jakoДържавна сигурност (Bezpieczeństwo państwowe) –bułgarska policja polityczna, działająca w okresie rządówTodora Żiwkowa.
Pierwsze struktury odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa utworzono w Bułgarii już w 1925. Na bazie tych struktur w 1944 utworzono specjalny wydział bezpieczeństwa w ramach Dyrekcji Milicji Ludowej (Дирекция на Народната Милиция). Określano go skrótem DS (Държавна сигурност, Bezpieczeństwo państwowe). Kierował nim Dimo Diczew. Zadaniem funkcjonariuszy DS było zdobywanie informacji o charakterze politycznym, ochrona władz partyjno-państwowych i eliminacja tzw. elementów kontrrewolucyjnych. W ramach DS utworzono w 1964 specjalny oddział, pod dowództwem płk Petko Kowaczewa, który miał się zająć eliminacją bułgarskichdysydentów idezinformacją, co do ich rzeczywistej działalności. Funkcjonariusze DS w latach 80. odegrali kluczową rolę w tzw. procesie odrodzeniowym (bułgaryzacji mniejszości tureckiej). Bułgarskiej policji politycznej przypisywano także zabójstwo pisarzaGeorgi Markowa niedaleko londyńskiegomostu Waterloo i udział wzamachu na papieża Jana Pawła II w 1981.
W 1990 DS została podzielona na trzy odrębne struktury, zajmujące sięwywiadem, ochroną bezpieczeństwa państwa i ochroną przedstawicieli władz Bułgarii. W 1990, zgodnie z rozkazem nr ІV-68 gen.Atanasa Semerdżiewa, ówczesnego ministra spraw wewnętrznych, zniszczono ok. 40% dokumentów, wytworzonych przez DS.
| Imię i nazwisko | Okres pełnienia funkcji | |
|---|---|---|
| 1 | Dimo Diczew(inne języki) | 1944–1947 |
| 2 | Rusi Christozow | 1947–1949 |
| 3 | Iwan Rajkow(inne języki) | 1949–1951 |
| 4 | Georgi Kumbilijew(inne języki) | 1952–1960 |
| 5 | Angeł Sołakow | 1960–1969 |
| 6 | Mirczo Spasow | 1969–1973 |
| 7 | Grigor Szopow | 1973–1990 |
Ocalałe dokumenty DS budzą do dziś poważne kontrowersje w Bułgarii. Stan zachowania dokumentów nie pozwala na przeprowadzenie pełnejprocedury lustracji. W 2002 gen. Atanas Semerdżiew został uznany winnym zniszczenia 144 235 teczek osobowych, zgromadzonych w archiwach DS. Następnie orzeczenie to uchylono, a w 2006 wycofano zarzuty[1].
| Lata 40. |
|
|---|---|
| Lata 50. |
|
| Lata 60. |
|
| Lata 70. |
|
| Lata 80. |
|
| Lata 90. | |
| Epilog | |
| Organizacje | |
| Wyścig zbrojeń | |
| Ideologie | |
| Propaganda | |
| Polityka międzynarodowa | |
| Zobacz też |
