.jpg) Judea Pearl (2013) | |||
| Data i miejsce urodzenia | 4 września 1936 | ||
|---|---|---|---|
| Zawód, zajęcie | Informatyk, filozof, statystyk i fizyk | ||
| Tytuł naukowy | profesor | ||
| Alma Mater | Technion,New Jersey Institute of Technology,Uniwersytet Rutgersa,New York University Tandon School of Engineering | ||
| Uczelnia | |||
| Wydział | Cognitive Systems Laboratory | ||
| Stanowisko | kierownik | ||
| Pracodawca | |||
| Odznaczenia | |||
| Nagroda Turinga | |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Judea Pearl (ur.4 września1936 wTel Awiwie[1]) –izraelsko-amerykańskiinformatyk ifilozof z polskimi korzeniami, znany dzięki wiodącej roli między innymi w naukowej formalizacjiwnioskowania przyczynowego, rozwojowi probabilistycznego rozumieniasztucznej inteligencji, i opracowaniusieci bayesowskich.
Jest laureatemNagrody Turinga z 2011 r. za „fundamentalny wkład w dziedzinę sztucznej inteligencji przez opracowanie formalnego rachunku wnioskowania probabilistycznego i przyczynowego”[2].
Jego syn,Daniel Pearl, był dziennikarzemThe Wall Street Journal, który został uprowadzony i zabity w 2002 r. wPakistanie przez bojowników powiązanych zAl-Ka’idą[3].
Judea urodził się w ówczesnym Tel Awiwie wBrytyjskim Mandacie Palestyny w 1936 w rodzinie żydowskich imigrantów zPolski[4]; jednym z jego przodków byłMenachem Mendel Morgenstern. Po służbie wSiłach Obronnych Izraela i okresie życia wkibucu, odbył studia naTechnionie uzyskując w 1960 licencjat zelektrotechniki, gdzie poznał także swoją przyszłą żonę Ruth. Emigrował następnie doUSA, gdzie w 1961 zdobył tytułmagistra elektrotechniki naNew Jersey Institute of Technology (wtedy Newark College of Engineering), magistra fizykiUniwersytetu Rutgersa, i doktora elektrotechnikiNYU Tandon (wtedy Polytechnic Institute of Brooklyn) dziękidysertacjiVortex Theory of Superconductive Memories[2].
Rozpoczął karierę w laboratoriachRCA, gdzie zajmował sięmateriałami nadprzewodzącymi; ponieważ dziedzina ta została – jak to określił w wywiadzie – „wymieciona” przez rozpowszechnienie się technologiipółprzewodników[5], podjął następnie pracę w 1970 naUniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Jego wczesna praca akademicka poświęcona była probabilistycznej sztucznej inteligencji. Był jednym z redaktorów-założycieliJournal of Causal Inference. Początkowo zasiadał w kadrze Wydziału Elektrotechniki, szybko przeniósł się jednak do nowo powstałego Wydziału Informatyki[2].
W 1976 otrzymał pełną profesurę. W 1978 założyłCognitive Systems Laboratory. Zajmował się wówczas głównie algorytmami heurystycznymi i kombinatorycznymi, i prowadził kursyteorii prawdopodobieństwa iteorii decyzji. Pracuje na UCLA do dziś, gdzie pozostał profesorem informatyki i statystyki, oraz dyrektoremCognitive Systems Laboratory[2].
Ma z żoną Ruth trójkę dzieci. Ich syn,Daniel Pearl, został jako reporter The Wall Street Journal zabity w 2002 r. w Pakistanie; rodzice założyli na jego cześćNGODaniel Pearl Foundation, której misją jest promocja międzykulturowego porozumienia poprzez współpracę dziennikarską i kulturalną. Judea wystąpił w filmie dokumentalnym z 2015 r. na temat rodzinnych tragedii[6], opublikował także w 2009 esej opisujący jego krytyczną wobec paradoksów polityki „Wojny z terroryzmem” perspektywę w The Wall Street Journal[7]. Miał powiedzieć w rozmowie: „Nienawiść zabiła mojego syna. Dlatego jestem zdeterminowany zwalczać nienawiśc[8].” Pearl określa się jako ateista, który czuje się jednak przywiązany do żydowskich modlitw, tradycji i etyki[9].
Judea Pearl był jednym z pionierów sieci bayesowskich, i pomysłodawcą wielu sposobów matematycznej formalizacji i modelowaniaprzyczynowości. Jego obszary zainteresowania obejmująfilozofię nauki, reprezentacje wiedzy i logiki nieklasyczne[2].
