.png) | |||
| Data i miejsce urodzenia | 26 października 1829 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 9 stycznia 1909 | ||
| Miejsce spoczynku | |||
| Zawód, zajęcie | przemysłowiec | ||
| Wyznanie | |||
| Rodzice | Chajim Pinkus, Blümele Proskauer | ||
| Małżeństwo | Augusta Fränkel | ||
| Dzieci | Max, Ernest Leopold, Olga, Hedwig | ||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
Josef Pinkus (ur.26 października1829 wNysie, zm.9 stycznia1909 wPrudniku[1]) –niemieckiprzemysłowiec pochodzeniażydowskiego, filantrop.
.jpg)
Josef Pinkus pochodził z rodziny żydowskiej. Jego ojcem był Chajim (Chaim, Heiman) Pinkus, a matką Blümele (Dorothea) Proskauer[2].
W 1843 wyjechał z Nysy doPrudnika, gdzie zatrudnił się jako uczeń w fabryce włókienniczejSamuela Fränkla (późniejszeZPB „Frotex”). Panował wtedy zwyczaj, że chłopcy którzy po wstąpieniu do firmy jako praktykanci wykazali się solidnością i pilnością, a także wydawali się być odpowiednimi kandydatami na zięcia, jeżeli tylko wykazali chęć wzięcia za żonę którejś z córek właściciela, przyjmowani byli do rodziny. Zgodnie z tą tradycją, 18 sierpnia 1856 Josef Pinkus poślubił córkę Samuela Fränkla – Augustę[3]. 3 grudnia 1857 urodził się ich pierwszy potomek –Max. 14 września 1858 urodził się ich drugi syn – Ernest Leopold, jednak zmarł w wieku pięciu lat z powodu wodogłowia. Kolejnym dzieckiem była Olga, urodzona w 1861, lecz także ona nie przeżyła wieku dziecięcego (zmarła w 1865). Ostatnim dzieckiem urodzonym w małżeństwie była Hedwig, która w 1883 poślubiła późniejszego noblistęPaula Ehrlicha[3].
W 1864 firmę przekształcono w otwartą spółkę handlowąDie Offene Handelsgesellschaft S. Fränkel. Współudziałowcy firmyS. Fränkel tworzyli 3 grupy robocze. Do pierwszej należeli Josef Pinkus iAlbert Fränkel, do drugiejAbraham Fränkel, a do trzeciejEmanuel iHermann Fränkel. W przypadku przejścia któregoś z nich na emeryturę lub śmierci, jego miejsce zajmował inny członek rodziny, którego część udziałów wzrastała proporcjonalnie do stażu pracy[4].
Pinkusowie zajmowali małe mieszkanie. Następnie przeprowadzili się na Victoriaplatz (ob. plac Szarych Szeregów)[3], a w 1873 rodzina zamieszkała w willi przy ul. Piastowskiej 26[5], w której obecnie mieści sięZespół Szkół Medycznych, wzniesioną przez Josefa Pinkusa iEmanuela Fränkla[6]. Pokoje wypełnione były japońskimi brązami, fajansami, chińskimi naczyniami, dziełami starej sztuki tkactwa i hafciarstwa. Josef Pinkus kolekcjonował również śląskie cyny i szkła oraz przedmioty kultu religijnego, przede wszystkim wyroby złotnicze. W domu Pinkusów przyjmowano ważnych gości, związanych najczęściej z interesami prowadzonymi przez Josefa. Wizyty złożyli m.in.: kardynałGeorg von Kopp, minister von Hammerstein oraz późniejszy feldmarszałek Haeseler[5].
Oprócz pracy w zakładachS. Fränkel, Josef poświęcał się działalności w sferze publicznej. Pełnił funkcję radnego powiatowego oraz zasiadał w radzie miasta. Był współzałożycielem Opolskiej Izby Handlowej, członkiem Okręgowej Rady Kolejowej weWrocławiu, Centralnego Stowarzyszenia Niemieckich Przemysłowców Przemysłu Płócienniczego, Śląskiego Tekstylnego Związku Zawodowego oraz Zrzeszenia Śląskich Przemysłowców Tekstylnych. W 1895 otrzymał tytuł tajnego radcy handlowego[7].
28 lutego 1899 został odznaczonyorderem Orła Czerwonego III klasy, a w 1906 otrzymał tytuł honorowego obywatela Prudnika[7]. W 1896 Albert i Abraham Fränklowie oraz Josef Pinkus ufundowali naturalnej wielkości obrazy olejne cesarzyWilhelma I,Fryderyka III iWilhelma II, które zostały umieszczone na ścianach sali posiedzeń w budynku prudnickiego magistratu[8]. Wraz z Emanuelem Fränklem ufundował witraże zdobiące oknasynagogi w Prudniku[9]. W 1906 wraz z Emanuelem i Albertem Fränklem podarował 200 000 marek na budowęŁaźni Miejskiej[10].
Brał udział w pracach Komitetu Założycielskiego Kuchni Ludowych, który rozpoczął działanie podczas ostrej zimy, 13 grudnia 1879. Kuchnia miała sprzedawać potrzebującym pożywną zupę z kawałkiem mięsa po 10 fenigów za całą porcję, a jej połowę za 50 fenigów. Jej działalność przyczyniła się do zmniejszenia zachorowalności mieszkańców[11]. W 1899 przekazał pieniądze na nowe łóżka dla szpitala przyklasztorze bonifratrów w Prudniku. W 1906 wsparł częściowo renowacjękościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła, jak również przekazał datek pieniężny na chorych[12]. Utworzył dwa fundusze stypendialne dlagimnazjum w Prudniku, jeden o wartości 5500 marek, drugi 5175,95 marek. Aktem jego ostatniej woli było przeznaczenie jeszcze 5000 marek dla gimnazjum[13]. Ofiarował gminie Prudnik 10 000 marek na fundusz, którego odsetki miały być rozdawane biednym w każdą rocznicę jego śmierci. Przeznaczył również 3000 marek na pomoc potrzebującym, która miała być im przekazana po jego zgonie[14]. Został pochowany nacmentarzu żydowskim w Prudniku[15].
