 John Pershing (frag. obrazu Richarda Leopolda Seyfferta z 1975) | |||
 General of the Armies | |||
| Data i miejsce urodzenia | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |||
| Przebieg służby | |||
| Lata służby | 1886–1924 | ||
| Siły zbrojne | |||
| Jednostki | |||
| Stanowiska | dowódcaAmerykańskiego Korpusu Ekspedycyjnego, | ||
| Główne wojny i bitwy | wojna amerykańsko-hiszpańska; | ||
 | |||
| Odznaczenia | |||
                      _-_ribbon_bar.gif)       Złoty Medal Kongresu | |||
| |||
| |||
John Joseph „Black Jack” Pershing (ur.13 września1860 wLaclede, zm.15 lipca1948 wWaszyngtonie) –amerykański generał, głównodowodzący sił USA wI wojnie światowej.
Jako jedyny żołnierz w historii ukończył karierę wojskową z najwyższym możliwym do osiągnięcia stopniem w armii amerykańskiej:General of the Armies (stopień ten otrzymał takżeGeorge Washington, lecz pośmiertnie).
Urodzony na wsi i pracujący w młodości jako nauczyciel[1]. Karierę wojskową rozpoczął w 1886 r. po ukończeniuWest Point. Służąc w 6 Pułku Kawalerii, Pershing uczestniczył w kilku wojnach indiańskich. Był instruktorem taktyki na Uniwersytecie wNebrasce w latach 1891–1895. W 1895 r. Pershing objął dowodzenie 10 Pułkiem Kawalerii, który składał się wyłącznie zczarnoskórych żołnierzy dowodzonych przez białych oficerów[1]. Pershing był zwolennikiem formowania „kolorowych” oddziałów w armii amerykańskiej.
W 1897 r. został instruktorem taktyki w West Point. Był bardzo wymagającym nauczycielem, żądającym od swoich uczniów wiele wysiłku. Nie przysporzyło mu to sympatii wśród studentów, którzy nadali mu pogardliwy przydomek „Nigger Jack” (Czarnuch Jack). W czasieI wojny światowej, kiedy Pershing został bardzo popularną postacią w Stanach Zjednoczonych, przydomek ten został „złagodzony” na „Black Jack” (czarny Jack), co już nie miało negatywnych kontekstów rasowych[2].
W czasiewojny amerykańsko-hiszpańskiej Pershing odznaczył się w bitwach pod Kettle i na wzgórzach San Juan naKubie. Wziął także udział w kilku wyprawach przeciwko powstańcom w czasiewojny filipińsko-amerykańskiej. W 1905 r. został wysłany doTokio jako wojskowyattaché, był obserwatorem po stroniejapońskiej w czasiewojny rosyjsko-japońskiej. Po powrocie z Japonii został gubernatorem prowincji Moro naFilipinach.
Pod dowództwem generałaFredericka Funstona Pershing poprowadził 8 Brygadę w czasie nieudanejekspedycji karnej doMeksyku w poszukiwaniuPancho Villi[1]. Jednym z adiutantów Pershinga był w tym czasieGeorge Patton. W czasie pobytu Pershinga w Meksyku, jego żona i trzy młode córki zginęły w pożarze koszar „Presidio” wSan Francisco, ocalał jedynie jego sześcioletni syn. Pershing do końca życia obwiniał siebie za ich śmierć i osoby blisko go znające twierdziły, że nigdy sobie tego nie wybaczył.
Po wybuchu I wojny światowej prezydentWoodrow Wilson mianował Pershinga głównodowodzącymAmerykańskich Sił Ekspedycyjnych (AEF) w 1917 r.[1] Pershing był odpowiedzialny za organizację, wyszkolenie i zaopatrzenie młodej i niedoświadczonej armii amerykańskiej, która do końca wojny rozrosła się do ponad 2 mln żołnierzy. W czasie pobytu wEuropie Pershing był pod nieustannym naciskiem politycznym ze stronyFrancji iWielkiej Brytanii, aby AEF zostały rozbite na mniejsze oddziały służące przy armiach francuskiej i angielskiej. Pershing był przeciwny takiemu rozwiązaniu i tylko dzięki jego uporowi AEF był jednolitą organizacją wyłącznie pod dowództwem amerykańskim. W tym czasieGeorge Marshall był jednym z jego asystentów, a Patton został oddelegowany do stworzenia pierwszej amerykańskiej brygady czołgów.
Pershing był przeciwnikiem wojny pozycyjnej („okopowej”), która była toczona do tej pory, uważając że bitwy o małe kawałki „ziemi niczyjej”, leżącej między okopami były bezsensowne i kosztowały zbyt wiele ofiar. Był zwolennikiem nowoczesnej wojny mobilnej, polegającej na bezpośrednich atakach na pozycje nieprzyjaciela i szybkim wykorzystaniu przełamania frontu poprzez głębokie wypady na tyły wroga.
Zwycięstwa AEF w ofensywach podSaint-Mihiel i wMeuse-Argonne spowodowały szybsze zakończenie wojny i wymuszenie na Niemcachzawieszenia broni. Autorem tych zwycięstw był głównie Pershing, który stał się w Ameryce bardzo znaną i lubianą postacią.
Za zasługi w czasie wojny, Kongres awansował Pershinga do stopnia „General of the Armies” („pięcio/sześciogwiazdkowy generał” najwyższy stopień generalski). Pershing był w tym czasie pierwszą osobą, której nadano ten stopień (drugą byłGeorge Washington, który otrzymał go pośmiertnie w 1976 r.). Pomimo faktu, że Pershing był teoretycznie starszy rangą od wszystkich „pięciogwiazdkowych” generałów („General of the Army”) Marshalla,MacArthura,Eisenhowera,Arnolda i „pięciogwiazdkowych” admirałów (np.Chestera Nimitza) z okresuII wojny światowej, nigdy nie nosił więcej niż czterech gwiazdek generalskich na swoim mundurze.
Problem z nazewnictwem i rangą stopni generała Pershinga i admirałaGeorge'a Deweya wynikł z zaszłości historycznych. Na początku XX w. wprowadzono w wojskach lądowych cztery stopnie generalskie (i w marynarce cztery stopnie admiralskie) oznaczane odpowiednią liczbą srebrnych gwiazdek. Oprócz tego dopuszczono możliwość istnienia honorowych (za zasługi wojenne) stopni wojskowych, będących odpowiednikiem stopniamarszałka występującego w wielu armiach. Pierwszą osobą, która taki stopień honorowy (Admiral of the Navy) otrzymała był admirał Dewey, który dostał prawo do noszenia 4 złotych gwiazdek. Gdy chciano uhonorować generała Pershinga, przyznano mu także cztery złote gwiazdki, a nadany stopień nazwanoGeneral of the Armies (zrezygnowano z nazwyGeneral of the Army na wzórAdmiral of the Navy, ponieważ w skład AEF oprócz jednostek wojsk lądowych –Army zgodnie z oficjalnym nazewnictwem – wchodziły jednostkipiechoty morskiej).
W czasieII wojny światowej powstała potrzeba utworzenia dodatkowego stopnia generalskiego i admiralskiego, ponieważ w sojuszniczych armiach było coraz więcej marszałków. Utworzono więc w 1944 r. stopnie „pięciogwiazdkowego” admirała (Fleet Admiral) i generała (General of the Army) oznaczane pięcioma srebrnymi gwiazdkami – uznano nieoficjalnie, że będą one równoważne z honorowymi stopniami Pershinga i Deweya, ale inaczej oznaczane i nazywane. W przypadku admirała Deweya nie istniały problemy związane ze starszeństwem, bo zmarł w 1917 r., natomiast co do generała Pershinga i pięciogwiazdkowych generałów uznano, że obowiązuje tutaj zasada starszeństwa (w przypadku dwóch oficerów równym stopniem za ważniejszego uznaje się tego, który dłużej nosi dany stopień) stawiająca wyżej Pershinga. W 1945 pojawiły się propozycje, aby utworzyć przed inwazją naJaponię „sześciogwiazdkowe” (sześć srebrnych gwiazdek) stopnie generalskie i admiralskie (Flag Admiral iFlag General), które zamierzano nadać MacArthurowi i Nimitzowi – równocześnie zamierzano zrównać z nimi stopnie nadane Pershingowi i Deweyowi. Jednakże z powodukapitulacji Japonii do tego nie doszło – stało się to jednak źródłem problemów z określeniem rzeczywistej rangi stopni Pershinga i Deweya. Generał Pershing odmawiał konsekwentnie noszenia innych oznak stopnia niż przyznane mu cztery złote gwiazdki.
„Black Jack” Pershing został szefem sztabu wojsk amerykańskich w 1921 i służył na tym stanowisku do 1924 r.
Za swoje wspomnieniaMy Experience in the World War otrzymałnagrodę Pulitzera w 1932 r.[3]
W 1940 r., jeszcze przed przystąpieniem USA doII wojny światowej, był zwolennikiem udzielenia jak najdalej idącej pomocy dla Wielkiej Brytanii. Jego podobizna zdobi awers „Army of Occupation of Germany Medal”, ustanowionego w 1941 r.[4]
7 sierpnia 1946 r. – w uznaniu dla niezrównanego przywództwa, bohaterskich osiągnięć i wielkich zwycięstw militarnych, w czasie gdy był Naczelnym Dowódcą Amerykańskich Sił Ekspedycyjnych w Europie podczasI wojny światowej, a także za jego waleczne i bezinteresowne oddanie służbie krajowi podczas II wojny światowej – został uhonorowanyZłotym Medalem Kongresu (Congressional Gold Medal), jednym z najwyższych odznaczeń cywilnych w Stanach Zjednoczonych[5].
John Joseph Pershing zmarł 15 lipca 1948 r. i został pochowany naNarodowym Cmentarzu w Arlington w pobliżu miejsca spoczynku wielu żołnierzy, którzy służyli pod jego rozkazami w Europie[6]. Jego nazwiskiem nazwano pocisk rakietowyMGM-31 Pershing oraz czołgM26 Pershing.
