Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

John Bardeen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
John Bardeen
Ilustracja
Państwo działania

Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

23 maja 1908
Madison

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 1991
Boston

Specjalność:fizyka
Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone)Narodowy Medal Nauki (USA)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki
(dwukrotnie – 1956 i 1972)

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

John Bardeen (ur.23 maja1908 wMadison w stanieWisconsin, zm.30 stycznia1991 wBostonie[1]) – amerykańskifizyk doświadczalny iteoretyczny, podwójnynoblista:

Teorię nadprzewodnictwa, uznawaną za jedną z najważniejszych wfizyce ciała stałego[4] (zob. teżfizyka materii skondensowanej), nazwano późniejteorią BCS od inicjałów nazwisk jej twórców. Podstawy teorii opublikowano w roku 1957 w czasopiśmiePhysical Review[5].

W 2023 roku Bardeen pozostaje jedyną osobą, która otrzymała dwieNagrody Nobla w dziedzinie fizyki.

Życiorys

[edytuj |edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość

[edytuj |edytuj kod]

Był synem Althei Harmer, projektantki wnętrz[6], i Charlesa R. Bardeena, profesora anatomii i dziekana w University of Wisconsin School of Medicine and Public Health. Matka zmarła, gdy miał ok. 12 lat (ojciec ożenił się powtórnie z Ruth Hames)[2].

Początkowo uczęszczał do University High School, a następnie do Madison Central High School, którą skończył w 1923, odbywając dodatkowy kursradiotechniki naUniwersytecie Wisconsin w Madison oraz podejmując dodatkowe prace w dziedzinie fizyki i matematyki. Po okresie pracy w dziale inżynierii Western Electric Company w Chicago uzyskał w roku 1928 stopieńBS w dziedzinieelektrotechniki. W tej dziedzinie wykonywał na Uniwersytecie Wisconsin pracęmagisterską jakoasystent naukowy, opracowując, pod naukową opieką Leo J. Petersa, metody matematyczne, stosowane w czasieposzukiwań geofizycznych i badańpromieniowania anten. Stopień magistra otrzymał w 1929. W tym czasie, dzięki kontaktowi zJ.H. Van Vleckiem (Nobel 1977), zainteresował się problemamimechaniki kwantowej (kwantowa teoria pola,teoria pola krystalicznego)[2].

Praca zawodowa

[edytuj |edytuj kod]

W latach 1930–1933 współpracował nadal z Leo J. Petersem jako pracownik Gulf Research Laboratories (Gulf Oil Corporation) wPittsburghu. Zajmował się budzącymi wówczas rosnące zainteresowanie nowymi możliwościami geofizycznych poszukiwań złóż ropy naftowej z wykorzystaniem pomiarówgeomagnetycznych igrawimetrycznych[2].

W 1933 zrezygnował ze stanowiska w Gulf Lab i wrócił dofizyki matematycznej – do badań teoretycznych naUniwersytecie w Princeton pod kierunkiemE. Wignera, rozpoczynającego prace w dziedzinie fizyki ciała stałego (w 1963laureata Nagrody Nobla „za wkład w teorięjądra atomowego icząstek elementarnych, a szczególnie za odkrycie i zastosowanie w tych teoriach podstawowychzasad symetrii”. Przed ukończeniempracy doktorskiej otrzymał stanowiskojunior fellow od Society of FellowsUniwersytetu Harvarda, co dało mu możliwość udziału w latach 1935–1938 w pracach innych przyszłych noblistów: Van Vlecka iP.W. Bridgmana[2].

Po powrocie z Harwardu w 1938 otrzymał stanowiskoassistant professor fizyki naUniwersytecie Minnesoty. Stopień doktora otrzymał na Uniwersytecie w Princeton w 1939. W czasie II wojny światowej, w latach 1941–1945, był cywilnym pracownikiemNaval Ordnance Laboratory (NOL) w Waszyngtonie, gdzie zajmował się problemamiradiolokacji iprzeciwradiolokacji. Po wojnie, do emerytury w 1951, kierował grupą badawczą działającą wBell Telephone Laboratories. W następnych latach byłprofesorem emerytowanym naUniwersytecie Illinois oraz członkiemCenter for Advanced Study (od 1959)[2][3].

Publikacje

[edytuj |edytuj kod]

Wybór publikacji[7]:

Nagrody, odznaczenia, tytuły i upamiętnienie

[edytuj |edytuj kod]

Wybór wedługBiographical or Historical Notes w archiwumUniwersytetu Illinois w Urbanie i Champaign[8].

Tablica pamiątkowa w kampusie Uniwersytetu Illinois w Urbanie i Champaign, upamiętniająca Johna Bardeena i innych twórcówtranzystorów orazteorii BCS, dotyczącejnadprzewodnictwa
  • 1954:

Od 1991 przyznawana jest co trzy lata nagrodaJohn Bardeen Prize, co zostało zainicjowane na międzynarodowej konferencjiMaterials and Mechanisms of Superconductivity wIllinois. Nagroda jest sponsorowana przez Wydział Fizyki Uniwersytetu Illinois i przyjaciół Johna Bardeena[12].

Były student Johna Bardeena i pierwszy z jego doktorantów,Nick Holonyak Jr. (John Bardeen Chair) popularyzuje osiągnięcia swojego promotora, prowadząc seminaria, tj.[13]:

  • The Transistor: From Germanium to Silicon to Integrated Circuit (1947-1960)
  • From the Transistor to the Laser & Light Emitting Diode

Życie prywatne

[edytuj |edytuj kod]

John Bardeen ożenił się w 1938 z Jane Maxwell, biologiem. Mieli córkę, Elizabeth Ann (1944–2000)[14] oraz dwóch synów:Jamesa(inne języki) (1939–2022)[15] iWilliama(inne języki) (1941–2025)[16] – obydwaj byli fizykami[6][2].

Zmarł z powoduniewydolności serca (zawału). Został pochowany naForest Hill Cemetery wMadison[6].

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]
  1. John Bardeen był też członkiem licznych innych stowarzyszeń naukowych i zawodowych, np. Academic and Professional SocietiesAmerican Physical Society (1968–1969 – przewodniczący);IEEE (członek honorowy); National Academy of Engineering; American Academy of Sciences; American Philosophical Society; członek zagranicznyRoyal Society; członek zagraniczny Indian Nat. Sci. Acad.; członek honorowy The Institute of Physics (London); członek zagraniczny Inst. of Electronics and Telecommunications (India); członek honorowy Japan Academy;doctor honoris causa Venezuelan Academy; członek zagranicznyRosyjskiej Akademii Nauk; Pakistan Academy of Sciences, członek korespondent Hungarian Acad. Sci. i Austrian Acad. Sci[3].

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Bardeen John, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-13] .
  2. abcdefghiJohn Bardeen – Facts, [w:] The Nobel Prize in Physics 1956 [online], Nobel Media AB [dostęp 2025-11-21] (ang.).,Award Ceremony Speech; Presentation Speech by Professor E.G. Rudberg, member of the Nobel Committee for Physics,Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1956,Semiconductor Research Leading to the Point Contact Transistor
  3. abcdJohn Bardeen – Facts, [w:] The Nobel Prize in Physics 1972 [online], Nobel Media AB [dostęp 2025-11-21] (ang.).,Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1972,Electron-Phonon Interactions and Superconductivity
  4. Landmarks: Superconductivity Explained, [w:] Phys. Rev. Focus 18, 8 [online], American Physical Society, 11 września 2006 [dostęp 2025-11-21] (ang.).
  5. J.J. Bardeen J.J.,L.N.L.N. Cooper L.N.L.N.,J.R.J.R. Schrieffer J.R.J.R.,Theory of Superconductivity, „Physical Review”, 108 (5),1957, s. 1175–1204,DOI10.1103/PhysRev.108.1175 [dostęp 2025-11-21] (ang.).
  6. abcJohn Bardeen [online], Notable Names Database (NNDB) [dostęp 2025-11-21] (ang.).
  7. John Bardeen 1908–1991], [w:] Biographical Memoirs,National Academy of Sciences [dostęp 2025-11-21] (ang.).
  8. John Bardeen. Biographical or Historical Notes, University of Illinois Archives [zarchiwizowane 2014-02-21] (ang.).
  9. Oliver E. Buckley Condensed Matter Prize, [w:] ACAP Array of Contemporary American Physicists [online], American Institute of Physics [dostęp 2016-04-25] [zarchiwizowane 2016-03-06] (ang.).
  10. Full List of Award Recipients 1951-2000 [online], John Scott Award [dostęp 2025-11-21] (ang.).
  11. Большая золотая медаль им. М.В.Ломоносова [Bolszaja zołotaja miedal im. M.W.Łomonosowa] [online],Rosyjska Akademia Nauk [dostęp 2025-11-21] (ros.).
  12. Bardeen Prize, University of Illinois Urbana-Champaign [zarchiwizowane 2016-04-16] (ang.).
  13. John Bardeen 1908–1991, University of Illinois Urbana-Champaign, Department of Physics [zarchiwizowane 2016-04-23] (ang.).
  14. Elizabeth Greytak, Systems Analyst,The Boston Globe [dostęp 2022-07-07] [zarchiwizowane 2016-03-01] (ang.).
  15. James Bardeen Obituary (2022) – New York, NY [online], New York Times, 26 czerwca 2022 [dostęp 2025-11-21] (ang.).
  16. William A. "Bill" Bardeen Obituary [online], Friedrich-Jones & Overman-Jones Funeral Homes [dostęp 2025-11-21] (ang.).
Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
XX wiek
XXI wiek

Nobel

LaureaciNational Medal of Science (lata 60. XX w.)
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969

Identyfikatory zewnętrzne:
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Bardeen&oldid=78104012
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp