Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Jodoform

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jodoform
Ilustracja
Próbka krystalicznego jodoformu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
trijodometan
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. iodoformium,triiodomethanum

inne

trójjodometan, trójjodek formylu

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

CHI3

Masa molowa

393,73 g/mol

Wygląd

żółte, błyszczące kryształy lub jasnożółty, bardzo miałki proszek, tłustawy w dotyku, o swoistym przenikliwym zapachu, lotny z parą wodną[1]

Identyfikacja
Numer CAS

75-47-8

PubChem

6374

DrugBank

DB13813

InChI
InChI=1S/CHI3/c2-1(3)4/h1H
InChIKey
OKJPEAGHQZHRQV-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
4,008 g/cm³[2]; ciało stałe
Rozpuszczalnośćwodzie
100 mg/l[3]
w innych rozpuszczalnikach
benzen: łatwo[1]
disiarczek węgla: łatwo[1]
eter dietylowy: łatwo[1]
chloroform: rozpuszczalny[1]
eter naftowy: rozpuszczalny[1]
kolodium: rozpuszczalny[1]
etanol: słabo[1]
Temperatura topnienia

118–123 °C[3][2]

Temperatura wrzenia

218 °C[3]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki:dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H302,H312,H332,H315,H319,H335

Zwroty P

P261,P280,P305+P351+P338

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Szkodliwy
Szkodliwy
(Xn)
Zwroty R

R20/21/22,R36/37/38

Zwroty S

S26,S36/37

Numer RTECS

PB7000000

Dawka śmiertelna

LD50 355 mg/kg (szczur, doustnie)

Podobne związki
Podobne związki

chlorometan,dichlorometan,tetrachlorometan,fluoroform,chloroform,bromoform

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

D09AA13

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Jodoform (łac. iodoformium),CHI
3
organiczny związek chemiczny z grupyhalogenków alkilu,jodowa pochodnametanu.

Właściwości

[edytuj |edytuj kod]

W temperaturze pokojowej czysty jodoform formuje żółte kryształy lub proszek o charakterystycznym, intensywnym i silnie przenikającym zapachu. Temperatura topnienia 119 °C. Pod wpływem światła i powietrza ulega stopniowemu rozkładowi. Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie, jest rozpuszczalny w rozpuszczalnikach organicznych (np.alkohol etylowy,dwusiarczek węgla,chloroform,etery,kwas octowy).

Otrzymywanie

[edytuj |edytuj kod]

Otrzymywany jest zacetonu lub alkoholu etylowego działaniem roztworu jodu wwodorotlenkusodu (NaOH) lubpotasu (KOH), patrzreakcja jodoformowa.

Historia

[edytuj |edytuj kod]

Jodoform jest jednym z najstarszychantyseptyków. Wprowadził go do medycyny wiedeński chirurgAlbert von Mosetig-Moorhof w 1880 r.

Zastosowanie w medycynie

[edytuj |edytuj kod]

Jodoform wykazuje działanie przeciwbakteryjne, miejscowo znieczulające, odwaniające, osuszające oraz tamujące krwawienie. Pobudza także korzystne procesy ziarninowania[4]. Zaletą kliniczną jodoformu jest brak wytwarzania oporności przezbakterie – co jest wykorzystywane w przypadkachoporności bakterii na antybiotyki[5]. Wadą związku jest przenikliwa, nieprzyjemna woń oraztoksyczność po przypadkowym zażyciu doustnym. Obecne znaczenie w lecznictwie jodoformu jest znacznie mniejsze niż dawniej, jednak jest ujętyFarmakopei Polskiej (stan na 2022 r.)[6].

Zastosowanie obejmuje wiele obszarów medycyny. Używany jest wchirurgii idermatologii (zakażone rany, zwłaszcza z cuchnącymi wydzielinami ropnymi, antybiotykooporne choroby skóry);laryngologii,stomatologii, niekiedy wginekologii oraz rzadziej w innych gałęziach lecznictwa. Stosowany jest także w weterynarii (głównie w chorobach kopyt). Sporządza się postaci leków recepturowychwykonywanych w aptece w zakresach stężeń 2–30% (maści, pasty, emulsje,zawiesiny, przysypki, globulki dopochwowe, pręciki docewkowe). Może być zaaplikowany w formie nieprzetworzonej(per se)[4].

Przykłady złożonych składów leków recepturowych:


PASTA JODOFORMOWA złożona[7]

Rp.

Iodoformi                              20,0
Tetracaini hydrochlorici         3,0
Thymoli                                   0,4
Pastae Zinci                 ad 100,0
M.f.pasta


GLOBULKI JODOFORMOWO-METRONIDAZOLOWE[8]

Rp.

Iodoformi                0,2
Metronidazoli          0,4
Witepsoli H15          q.s
M.f.glob.vag.   d.t.d. No 12

Dostępność w Polsce

W zależności od obszaru zastosowania jodoform jest handlowo dostępny (2022) jako :

  • Iodoformium FP XII (Farmakopea Polska) -surowiec farmaceutyczny do receptury aptecznej (Fagron[9][10]; Chema-Elektromet[11][12])
  • Jodoform USP (Farmakopea Amerykańska) -wyrób medyczny stomatologiczny (Chema-Elektromet)[13]

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abcdefghFarmakopea Polska IV,Ministerstwo Zdrowia, t. 1, Warszawa:Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 1393,OCLC 603050816 .
  2. abJodoform (nr 109452) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  3. abcIodoform, [w:]PubChem [online],United States National Library of Medicine, CID: 6374 [dostęp 2025-07-09] (ang.).
  4. abTadeusz LesławT.L. Chruściel Tadeusz LesławT.L.,KornelK. Gibiński KornelK. (red.),Leksykon leków, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1991, s. 414,ISBN 83-200-1500-6,OCLC 29536613 .
  5. WojciechW. Wilkoński WojciechW.,LidiaL. Jamróz-Wilkońska LidiaL.,Eliminacja infekcji endodontycznych (3), [w:] Podyplomie.pl [online], Medical Tribune Polska [dostęp 2022-07-10] .
  6. Iodoformium, [w:]Farmakopea Polska, wyd. XII, t. 3, Warszawa: Dragon, 2020, s. 4434,ISBN 978-83-8172-543-9,OCLC 1228836455 .
  7. StefaniaS. Jabłońska StefaniaS.,TadeuszT. Chorzelski TadeuszT.,Choroby skóry. Dla studentów medycyny i lekarzy, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1994, s. 415,ISBN 978-83-200-1837-0,OCLC 37786047 .
  8. Preparaty Galenowe, wyd.I 2010 r, J.Pluta, D.Hanzar-Garbacz, B.Karolewicz, M.Fast - s. 117
  9. Rejestry Medyczne. Rejestr surowców farmaceutycznych >https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/ -Iodoformium (Fagron Polska) Pozwolenie na dopuszczenie do Obrotu bezterminowe nr 13906
  10. Przykładowy certyfikat analityczny (CoA) dla serii surowca farmaceutycznego do receptury aptecznej; wytwórcy Fagron Polska :https://akademiafagronu.pl/wp-content/uploads/2022/05/216301.pdf seria: 216301 Termin ważności: 31.03.2025
  11. Rejestry Medyczne. Rejestr surowców farmaceutycznych >https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/ -Iodoformium (Chema-Elektromet) Pozwolenie na dopuszczenie do Obrotu bezterminowe nr 13680
  12. Przykładowy certyfikat analityczny (CoA) nr 233/K/2022 dla serii surowca farmaceutycznego do receptury aptecznej :Iodoformium Chema-Elektromet 30g seria: 7.04.2022 Termin ważności: 30.04.2025
  13. JODOFORM - Chema-Elektromet [online], rzeszow.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
  • Jodoform. pharma-cosmetic.com.pl. [zarchiwizowane ztego adresu (2007-10-27)]., informacja na stronie wytwórcy surowca farmaceutycznego pharma-cosmetic.com.pl [strona archiwalna]
  • Leksykon Leków, Tadeusz Lesław Chruściel, Kornel Gibiński, PZWL 1991
  • Farmakologia, Podstawy farmakoterapii, Piotr Kubikowski, Wojciech Kostowski, PZWL 1979
  • Poradnik Terapeutyczny, red. Piotr Kubikowski, wyd. II – PZWL 1969 r., wyd. III – PZWL 1975 r.
  • Jodoform, Karta Charakterystyki Substancji Niebezpiecznej. pharma-cosmetic.com.pl. [zarchiwizowane ztego adresu (2007-10-28)]. pharma-cosmetic.com.pl [strona archiwalna]

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
Substancja lecznicza wklasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC)
Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jodoform&oldid=77706339
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp