 | |||
| Data i miejsce urodzenia | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |||
| Zawód | |||
| Lata aktywności | 1964-2021 | ||
| |||
| |||
Jean-Claude Carrière (ur.19 września1931 wColombières-sur-Orb, zm.8 lutego2021 wParyżu) –francuski scenarzysta filmowy, pisarz, dramaturg i okazjonalnie aktor. Znany ze ścisłej współpracy zLuisem Buñuelem.
Urodził się na południu Francji w rodzinie średniozamożnych rolników uprawiających winorośl. W młodości uczęszczał do szkoły katolickiej, był nawet ministrantem. Po wojnie wraz z rodzicami przeniósł się z prowincji na przedmieścia Paryża, w którym mieszkał przez niemal całe swoje życie. Po ukończeniu studiów historycznych w wieku 27 lat został zmobilizowany i brał udział wwojnie algierskiej.
Swoją pierwszą powieść napisał w 1957. W latach 50. asystował przy krótkometrażówkachJacques'a Tatiego.
Swoją współpracę z Buñuelem, trwającą kilkanaście lat, rozpoczął odDziennika panny służącej (1964) – adaptacji powieściOctave'a Mirbeau. Później Carrière współtworzył również scenariusze do takich jego filmów jak:Piękność dnia (1967),Droga mleczna (1969),Dyskretny urok burżuazji (1972),Widmo wolności (1974) orazMroczny przedmiot pożądania (1977).
Carrière współpracował ponadto z takimi reżyserami, jakPierre Étaix,Louis Malle,Jean-Luc Godard,Volker Schlöndorff,Miloš Forman,Philip Kaufman,Jacques Deray,Michael Haneke,Nagisa Ōshima,Philippe Garrel czyJulian Schnabel. Napisał również scenariusze do dwóch filmówAndrzeja Wajdy:Danton (1983) iBiesy (1988).
Poza scenariopisarstwem pojawiał się też okazjonalnie w filmach jako aktor. Mimo tego, że był ateistą – podobnie jak Buñuel – zagrał u niego księdza wDzienniku panny służącej oraz heretyckiego biskupa z IV wieku wDrodze mlecznej.
Był trzykrotnie nominowany do Oscara za najlepszy scenariusz: zaDyskretny urok burżuazji (1972),Mroczny przedmiot pożądania (1977) iNieznośną lekkość bytu (1988). Ostatecznie otrzymałOscara za całokształt twórczości w 2014 jako jeden z nielicznych scenarzystów uhonorowanych tą nagrodą.
Zasiadał w jury konkursu głównego na34. MFF w Cannes (1981).
Jest autorem książki-rozmowy zDalajlamą pt.Siła buddyzmu. Napisał także adaptację indyjskiejMahabharaty dlaPetera Brooka,Rozmowy o wielości świata, w których rozprawiał z fizykami molekularnymi i kosmologami, orazSłownik głupstw.W Polsce ukazały się jego książki „Alfabet zakochanego w Indiach” (Drzewo Babel, 2009), „Alfabet zakochanego w Meksyku” (Drzewo Babel, 2011), "Krąg łgarzy. Powiastki filozoficzne z całego świata" (tom 1 i 2, Drzewo Babel, 2013 i 2014), "Szorstkie wino" (Drzewo Babel, 2017).Zapis jego rozmowy zUmbertem Eco (moderowanej przez J-F. de Tonnaca) ukazał się w książce pt.Nie myśl, że książki znikną (WAB, 2010).
Tadeusz Sobolewski,Szejk Gomelezów, w: „Duży Format”, dodatek do „Gazety Wyborczej”, 06.04.2010.
 | Zobacz kolekcję cytatówscenarzysty w Wikicytatach |
