„Jason”, ok. 1890 | |||
| Bandera | |||
|---|---|---|---|
| Właściciel | A/S Oceana | ||
| Dane podstawowe | |||
| Typ | |||
| Historia | |||
| Stocznia | Rødsverven, Sandefjord | ||
| Data budowy | 1881 | ||
| Dane techniczne | |||
| Długość całkowita (L) | 40 m | ||
| Szerokość (B) | 9 m | ||
| Masa całkowita | 570 | ||
| Napęd mechaniczny | |||
| Silnik | pomocniczy silnik parowy | ||
| Moc silnika | 60 KM | ||
| Prędkość maks. | 7w. | ||
| |||
Jason późniejStella Polare – norweski statek wielorybniczy, służył w dwóch wyprawach naOcean PołudniowyCarla Antona Larsena w latach 1892–1894, a później jakostatek badawczyStella Polare w wyprawie arktycznejLuigiego Amadeo di Savoi (1873–1933) nabiegun północny.
„Jason” był trzymasztowymbarkiem wyposażonym wnapęd parowy o mocy 60koni mechanicznych[1]. Miał prawie 40 m długości i 9 m szerokości, ważył 570 ton[1]. Mógł osiągać prędkość 7węzłów[1].
Został zbudowany w 1881 roku[1] w norweskiej stoczni „Framnæs Mekaniske Værksted”Christena Christensena wSandefjordzie[2]. Właścicielem statku była firma Christensena A/S Oceana[2].
W latach 1888–1889 „Jason” był statkiem wyprawyFridtjofa Nansena (1861–1930) naGrenlandię, podczas której uczestnicy ekspedycji przeprawili się na nartach przez wyspę ze wschodu na zachód[2].
W latach 1892–1894 „Jason” dwukrotnie służył jako statek wypraw zwiadowczych w poszukiwaniu wielorybów na wodyOceanu Południowego[3]. Ekspedycje były organizowane przezChristena Christensena (1845–1923)[4]. Kapitanem statku był norweski wielorybnikCarl Anton Larsen (1860–1924)[4].
Celem pierwszej wyprawy w latach 1892–1893 było sprawdzenie raportówJamesa Clarka Rossa (1800–1862) o mnogościwaleni naMorzu Weddella[5]. Według Millsa, podczas wyprawy nie zaobserwowano żadnych waleni[5], natomiast według Basberga walenie widziano, lecz ich nie upolowano[4].
W drugiej wyprawie w latach 1893–1894 obok statku Larsena uczestniczyły dwie inne jednostki „Castor” i „Hertha”[5]. Według Millsa, podczas wyprawy znowu nie zaobserwowano żadnych waleni[6]. Larsen widział jednak wielefałdowców, na które można było polować przy zastosowaniu systemu połowuSvenda Foyna[6]. Miało to zainspirować go do rozwinięcia nowoczesnegowielorybnictwa na wodach południowch[6].
Dla upamiętnienia statku „Jason” nazwano półwysep naZiemi Grahama –Jason Peninsula[7].
„Stella Polare”, Arktyka, 1899 | |||
| Bandera | |||
|---|---|---|---|
| Właściciel | Luigi Amadeo di Savoia (1873–1933) | ||
| |||
Pod koniec XIX w.Luigi Amadeo di Savoia (1873–1933) planował włoską wyprawę nabiegun północny i w 1899 roku[8] na jej potrzeby zakupił statek „Jason”, który został przebudowany i doposażony tak, by mógł służyć jako kwatera dla uczestników ekspedycji w okresie zimowym[1]. Na jego pokładzie umieszczono zakład stolarski iciemnię fotograficzną[1].
Jednostka została przemianowana na „Stella Polare”, ponieważ statek miał dopłynąć do miejsca, w którymGwiazda Polarna znajduje się wzenicie[1]. Kapitanem statku zostałCarl Julius Evensen (1851–1937), który wcześniej towarzyszył Larsenowi w wyprawie antarktycznej[9].
Wyprawa dopłynęła doZiemi Franciszka Józefa i później osiągnęła szerokość 86°34'N – było to wówczas najbardziej na północ wysunięte miejsce, do którego dotarł człowiek[5].