Janowiec retam

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	bobowate właściwe
Rodzaj	Retama
Gatunek	janowiec retam
Nazwa systematyczna
Retama raetam (Forssk.) Webb[3]
Synonimy
Genista raetam Forssk.
Multimedia w Wikimedia Commons

Janowiec retam, retam (Retama raetam (Forssk.) Webb) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych (Fabaceae Lindl.). Występuje w Afryce Zachodniej Maroko, Tunezja, Algieria, Libia, Zachodnia Sahara), Europie (Anglia, Sycylia) i Azji Zachodniej (Izrael, Jordania, Liban, Syria, Arabia Saudyjska, półwysep Synaj)^[4].

Pokrój

Krzew zazwyczaj o wysokości do 3 m, ale może osiągnąć nawet 6 m.Pędy młodych roślin pokryte są długimi włosami, ale z wiekiem stają się miękkie bezwłose. Gałęzie zwisające^[5].

Liście

Bardzo drobne, o długości zaledwie 5 mm i szerokości zaledwie ok. 1 mm Pojawiają się tylko na krotki okres, przez większą część roku pędy są bezlistne^[5].

Kwiaty

Białekwiaty motylkowe, podobne do kwiatów groszku. Wyrastają w 5-15 kwiatowychkwiatostanach^[5].

Owoc

Jedno lub dwunasiennystrąk. Po dojrzeniu nie otwiera się, lecz opada na ziemię.

Sklerofit, rosnący w zaroślach, lasach, na stepach, pustyniach i półpustyniach, często w warunkach ekstremalnie pustynnych. Roślina przystosowana do życia w warunkach pustynnych. Brak liści zmniejszatranspiracę, roślina przeprowadza fotosyntezę głównie za pomocą zielonych pędów. Bardzo długie (do 20 m) i nie rozgałęzione korzenie umożliwiają poszukiwanie i pobieranie wody z dużego obszaru. Kwitnie od lutego do kwietnia^[6][5].

• Drewno janowca wykorzystywano do produkcjiwęgla drzewnego. Janowiec uważano za najlepszy do tego celu, gdyż wytworzony z niego węgiel dawał bardzo mało dymu. Było to istotne, bo palono nim wewnątrz pomieszczeń, gdzie dym był niepożądany^[6]. Pozostałości węgla drzewnego z retamu znaleziono w wykopaliskach datowanych na 12-9 wiek p.n.e. w krainieEdomu^[5].
• Pędy i owoce stanowią paszę dla bydła^[5].
• Drewna janowca używano do paleniakadzideł^[6].
• Beduini wywaru z liści retamu używają do przemywania ran i miejsc zapalnych na skórze^[5].
• Ludy pustynnenaparem z retamu poją zwierzęta chore nabrucelozę^[5].

Janowiec wymieniony jest w kilku miejscachBiblii, np. w1 Krl 19,3-4 jest tekst „ ... usiadł pod jednym z janowców”. Janowiec kryje się też w tych fragmentach Biblii, gdzie mowa o węglu drzewnym. Niektórzy znawcyroślin biblijnych uważają, że jałowiec retam jest wymieniony w cytacie zKsięgi Hioba (30,4). WBiblii Tysiąclecia przetłumaczono go tak: „Żywią się malwą i liśćmi krzewów. Chlebem ich – korzeń jałowca”. Tłumaczenie to jest błędne, użyte w oryginalehebrajskim słoworotem oznacza bowiem janowiec, a dokładniej janowiec retam, ten gatunek bowiem występuje w Izraelu i odpowiada opisom. Problem jednak jest: korzeń janowca jest niejadalny (podobnie zresztą jak korzeń jałowca, ten nawet jest trujący). Rozwiązaniem według N.H. Moldenke, A.L. Moldenke mogłaby być roślinaCynomorium coccineum, która pasożytuje na korzeniach janowca i jest jadalna. Według J. Maillata i S. Maillata rozwiązaniem jest inna roślinaCistanche tubulosa, która również pasożytuje na korzeniach janowca i również jest jadalna^[6].

• Bobowate właściwe
• Rośliny biblijne

• Szablon cytuj do sprawdzenia
• Szablon cytowania książki – brak numeru strony