| Biskup tytularny Eudocii | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 21 grudnia 1906 | |
| Data i miejsce śmierci | 3 lutego 1999 | |
| Miejsce pochówku | ||
| Biskup pomocniczy gnieźnieński | ||
| Okres sprawowania | 1959–1989 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Prezbiterat | 12 czerwca 1932 | |
| Nominacja biskupia | 18 listopada 1958 | |
| Sakra biskupia | 2 lutego 1959 | |
| Data konsekracji | 2 lutego 1959 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | Gniezno | ||||||||||||
| Miejsce | |||||||||||||
| Konsekrator | |||||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||||
| |||||||||||||
Jan Marian Czerniak[1] (ur.21 grudnia1906 wSokolnikach, zm.3 lutego1999 wGnieźnie) – polskiduchownyrzymskokatolicki,biskup pomocniczy gnieźnieński w latach 1959–1989.
Urodził się 21 grudnia 1906 wSokolnikach[1]. Był stypendystą fundacji właścicieli majątkuGorazdowoJózefa iZofii Żychlińskich[2]. Kształcił się w gimnazjum weWrześni, gdzie w 1926 złożył egzamin dojrzałości. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w latach 1927–1929 w Gnieźnie, następnie w latach 1929–1932 w Poznaniu.Święceńprezbiteratu udzielił mu 12 czerwca 1932 warchikatedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu kardynałAugust Hlond, prymas Polski. Studia teologiczne kontynuował zaocznie naWydziale TeologicznymUniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1949 uzyskałmagisterium[1].
W latach 1932–1938 pracował jakowikariusz wparafii Świętej Trójcy w Strzelnie. W 1938 został ustanowiony asystentem kościelnymKatolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej naarchidiecezję gnieźnieńską iarchidiecezję poznańską. W listopadzie 1939 został aresztowany przez Niemców. Do sierpnia 1940 był internowany w obozie dla kapłanów w Kazimierzu Biskupim, po czym został wysiedlony doGeneralnego Gubernatorstwa, gdzie objął funkcjęrezydenta wparafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego w Wysokim Kole. W listopadzie 1944 zmuszony do opuszczenia placówki, zamieszkał u rodziny w Inowłodziu. Do archidiecezji gnieźnieńskiej powrócił w marcu 1945. W latach 1945–1947 byłproboszczemparafii św. Katarzyny w Smogulcu, pełniąc jednocześnie obowiązki duszpasterskie w parafiachśw. Anny w Jaktorowie iśw. Małgorzaty w Chojnie. Następnie został zatrudniony w gnieźnieńskiej kurii metropolitalnej na stanowiskach: referenta w wydziale duszpasterskim (od 1947), egzaminatora prosynodalnego (od 1951), wizytatora księży dziekanów i parafii dziekańskich (od 1952), promotora sprawiedliwości (od 1956) i kierownika wydziału duszpasterskiego (od 1957)[1].
WPrymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie prowadził wykłady zteologii pastoralnej szczegółowej. Zasiadał w Komisji MaryjnejEpiskopatu Polski. W 1947 został mianowanykanonikiem gremialnymkapituły prymasowskiej w Gnieźnie[1].
18 listopada 1958 zostałprekonizowanybiskupem pomocniczymarchidiecezji gnieźnieńskiej zestolicą tytularną Eudocia.Święcenia biskupie otrzymał 2 lutego 1959 wbazylice prymasowskiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie. Udzielił mu ich kardynałStefan Wyszyński, prymas Polski, któremu asystowaliAntoni Baraniak, arcybiskup metropolita poznański, iLucjan Bernacki, biskup pomocniczy gnieźnieński[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowo „Maria” (Maryja)[3]. W diecezji został ustanowionywikariuszem generalnym. W kurii metropolitalnej kierował wydziałem administracji ogólnej, pełnił także funkcje delegata arcybiskupa metropolity wradzie duszpasterskiej i wradzie Kapłańskiej oraz administratora mensy arcybiskupiej. Po śmierci kardynała Wyszyńskiego, od 28 maja do 8 lipca 1981 zarządzał archidiecezją jakowikariusz kapitulny. W 1958 zostałdziekanem, a w 1975prepozytem gnieźnieńskiej kapituły prymasowskiej. 11 lutego 1989 papieżJan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego[1].
WKonferencji Episkopatu Polski był członkiem Komisji Maryjnej (przewodniczył Sekcji Sanktuariów Maryjnych) i Komisji ds. Duszpasterstwa. W latach 1961–1981 protokołował posiedzenia plenarne Konferencji. W 1963 i 1965 brał udział kolejno w II i IV sesjisoboru watykańskiego II[1]. Był współkonsekratorem podczassakr biskupa pomocniczego włocławskiegoJana Zaręby (1963), biskupaJana Cieńskiego (1967) oraz biskupów pomocniczych gnieźnieńskich:Jana Michalskiego (1975),Jana Wiktora Nowaka (1982) iBogdana Wojtusia (1988)[4].
Zmarł 3 lutego 1999 w Gnieźnie[5]. 6 lutego 1999[6] został pochowany nacmentarzu św. Piotra i Pawła w Gnieźnie[7]. W 2012 jego szczątki ekshumowano i przeniesiono do krypty biskupów pomocniczych gnieźnieńskichkościoła św. Piotra i Pawła w Gnieźnie, położonego na terenie tego cmentarza[7].