![]() Jan Boner na znaczku | |||
![]() Bonarowa | |||
Rodzina | |||
---|---|---|---|
Data urodzenia | |||
Data i miejsce śmierci | |||
Ojciec | Seweryn Boner | ||
Żona | Szczęsna Morsztynówna | ||
|
Jan Boner (Hans Boner, Johann Boner) herbuBonarowa zLandau in der Pfalz (ur. 1462, zm. 15 grudnia 1523 wKrakowie) –kupiec krakowski ibankier królewski, żupnik wielicki, wielki żupnik olkuski i dzierżawcaolbory olkuskiej w latach 1508–1523, żupnik chęciński, burgrabia i wielkorządca zamku krakowskiego[1], w 1522 roku, starosta oświęcimski, krzeczowski, ojcowski, rabsztyński[2].
Ożeniony ze Szczęsną Morsztynówną, zięćStanisława Morsztyna rajcy krakowskiego. Miał trzech braci,Fryderyka iJakuba Andrzeja (zm. 1517) kupców i bankierów orazAndrzeja Fabiana humanistę i poetę.
Jan Boner wywodził się zAlzacji. Wraz z braćmi Jakubem i Fryderykiem w drugiej połowie XV wieku osiedlił się weWrocławiu. 7 lutego 1483 roku Jan Boner wyemigrował doKrakowa, gdzie przed radą miejską złożył przysięgę stając się obywatelem miasta. Był założycielem polskiej gałęzi roduBonerów – rodziny mieszczańskiej w późnym średniowieczu osiedlonej naŚląsku i wMałopolsce, której przedstawiciele od XV wieku odgrywali ważną rolę na dworzeJagiellonów. W 1498 roku stał się członkiem rady miejskiej w Krakowie, a w 1522 wszedł w skład 6-osobowej komisji zarządzającej miejską kasą. W 1506 był posłem miasta Krakowa na elekcję królaZygmunta Starego. W 1508 na mocy umowy z rodziną Bełzów wszedł w posiadanie kaplicy św. Ducha wKościele Mariackim, przekształcając ją w kaplicę pw. św. Jana Chrzciciela jako mauzoleum rodzinne. Do tego kościoła ufundował również zachowane do dziśstalle przeznaczone dla członków rady miejskiej.
Mieszkając wKrólestwie Polskim dorobił się w czasach panowaniaAleksandra Jagiellończyka wielkiego majątku napapierniach wBalicach,Bonarce iKamieniu, będąc równocześnie na mocy królewskiego przywileju wraz z Kacprem Berem i Janem Turzo dostawcą srebra do mennicy królewskiej. Doprowadził do rozdziału majątku państwowego od finansów prywatnych króla. Wielokrotnie powiększył majątek za czasówZygmunta I Starego przejmując różne nieruchomości głównie za niespłacone pożyczki bankowe. Był właścicielem ogrodu za Bramą Mikołajską, kamienic w Krakowie, Lwowie i Poznaniu. W 1515 został zarządcą żup solnych wWieliczce, rok wcześniej w 1514 roku uzyskał dla siebie polskiindygenat i herb szlacheckiBonarowa. W 1522 został wielkorządcą krakowskim.
Będąc bezdzietnym, cały majątek wraz z piastowanymi urzędami przekazał bratankowiSewerynowi Bonerowi (1486–1549).