Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

James Earl Jones

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zobacz też:James Jones.
James Earl Jones
Ilustracja
James Earl Jones (2001)
Imię i nazwisko

James Earl Boggins Jones

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1931
Arkabutla

Data i miejsce śmierci

9 września 2024
Pawling

Zawód

aktor

Współmałżonek

Julienne Marie
(1968–1972; rozwód)
Cecilia Hart
(1982–2016; jej śmierć)

Lata aktywności

1953–2021

Multimedia w Wikimedia Commons

James Earl Boggins Jones (ur.17 stycznia1931 wArkabutla, zm.9 września2024 wPawling) –amerykańskiaktor filmowy, teatralny i telewizyjny o charakterystycznymbasowym głosie.

Odznaczony w 1992Narodowym Medalem Sztuki. LaureatOscaraza całokształt twórczości. Był jednym z najpopularniejszych czarnoskórych aktorów amerykańskich ostatnich dziesięcioleci[1].

Życiorys

[edytuj |edytuj kod]

Urodził się w Arkabutla w stanieMissisipi jako syn Ruth (z domu Connolly), nauczycielki i pokojówki, orazRoberta Earla Jonesa, boksera, kamerdynera i szofera[2]. Jego ojciec opuścił rodzinę wkrótce po urodzeniu Jamesa Earla i później został aktorem teatralnym i filmowym wNowym Jorku iHollywood. Jones i jego ojciec poznali się dopiero w latach pięćdziesiątych XX wieku, kiedy się pogodzili. W wywiadach powiedział, że jego rodzice mieli mieszane pochodzenie afroamerykańskie, irlandzkie i indiańskie[3].

W 1949 ukończył Norman Dickson High School[2] wBrethren wMichigan, gdzie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego swojej klasy. W 1953 zdobył stopieńbakałarza na wydziale teatralnym naUniwersytecie Michigan[2]. W latach 1953–1955 służył wUnited States Army[2]. W latach 1955–1957 studiował aktorstwo w American Theatre Wing w Nowym Jorku pod kierunkiemLee Strasberga iTada Danielewskiego[2].

W latach 1955–1959 stawiał pierwsze aktorskie w Manistee Summer Theat[2] wMichigan. W 1957 trafił naBroadway w roli Perry’ego Halla w przedstawieniuJajogłowy[4] zKarlem Maldenem. W 1964 zagrał tytułową rolę w sztuceoff-BroadwayowskiejOtello[5]. Znakomite teatralne kreacje stworzył wszekspirowskich dziełach, takich jak:Król Lear (rola tytułowa),Sen nocy letniej (jakoOberon),Miarka za miarkę (jako Abhorson),Hamlet (jako Klaudiusz)[5].

Na ekranie debiutował uStanleya Kubricka w filmieDoktor Strangelove, czyli jak przestałem się martwić i pokochałem bombę (1964)[6]. Swoje najbardziej znane role zagrał w latach 80., m.in. w filmachConan Barbarzyńca (1982) orazKsiążę w Nowym Jorku (1988). Uznanie zdobył podkładając głosy filmowych bohaterów, a w szczególnościDartha Vadera w kolejnych częściach sagiGwiezdne wojny[7].

Życie prywatne

[edytuj |edytuj kod]

2 stycznia 1968 zawarł związek małżeński z Julienne Marie, w lipcu 1972 doszło do rozwodu. 15 marca 1982 ożenił się z aktorką telewizyjną Cecilia Hart, która zmarła 16 października 2016 naraka jajnika. Mieli syna Flynna (ur. 1982).

Nagrody

[edytuj |edytuj kod]
Głos Jamesa Earla Jonesa. Nagranie z grudnia 2009 r. z programuFront Row radia BBC Radio 4.

W 1971 otrzymał swoją jedyną nominację doOscara za główną rolę w filmieWielka nadzieja białych (1970; reż.Martin Ritt). Był wówczas drugim w historii, poSidneyu Poitier czarnoskórym aktorem nominowanym do tej nagrody. Dwa razy, w 1969 i 1987 zdobyłNagrodę Tony za role teatralne. Był także czterokrotnie nominowany do nagrodyZłotego Globu.

W sierpniu 2011Amerykańska Akademia Filmowa ogłosiła przyznanie Jonesowihonorowego Oscara za całokształt pracy aktorskiej[8].

Filmografia

[edytuj |edytuj kod]

Źródła:[1]

Filmy

[edytuj |edytuj kod]

Role głosowe

[edytuj |edytuj kod]

Seriale telewizyjne

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abErikE. Pedersen ErikE.,James Earl Jones Dies: Revered ‘Field Of Dreams’ Star, Darth Vader & ‘Lion King’ Voice Was 93 [online], Deadline, 9 września 2024 [dostęp 2024-09-09] (ang.).
  2. abcdefJames Earl Jones Biography (1931−2024). Film Reference. [dostęp 2024-09-12]. (ang.).
  3. James Earl Jones RIP - Ethnicity of Celebs. EthniCelebs.com. [dostęp 2024-09-12]. (ang.).
  4. James Earl Jones. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-09-12]. (ang.).
  5. abJames Earl Jones. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-09-12]. (ang.).
  6. Adam B.A.B. Vary Adam B.A.B.,CarmelC. Dagan CarmelC.,James Earl Jones, Distinguished Actor and Voice of Darth Vader, Dies at 93, „Variety”, 9 września 2024 [dostęp 2024-09-12] (ang.).
  7. James Earl Jones. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-07-19]. (ang.).
  8. MichaelM. Coveney MichaelM.,James Earl Jones obituary, „The Guardian”, 10 września 2024 [dostęp 2024-09-12] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Drama League Award za wybitny występ
LaureaciEGOT (Emmy,Grammy,Oscara iTony)
Laureaci
Laureaci niekonkursowi
Honorowe i specjalne Nagrody Akademii Filmowej
1926–1950
1951–1975
1976–2000
2001–2025
Kennedy Center Honors
Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych za całokształt twórczości
Złoty Glob dla nowej gwiazdy roku w kategorii aktor

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=James_Earl_Jones&oldid=77906815
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp