Język minnański,minnan[2],min nan (min południowy)[3] lubtajwański – język lub grupa blisko spokrewnionych języków (dialektów) wywodzących się z południachińskiej prowincjiFujian. Język minnański należy do grupyminjęzyków chińskich. Ma największą liczbę użytkowników spośród języków min[3]; jest też najszerzej rozprzestrzenionym ich przedstawicielem[4].
OkreślenieMinnan oznacza południową część prowincji Fujian –Min (閩) to krótka nazwa prowincji, anan (南) oznacza „południe”.
Obecnie minnański używany jest przede wszystkim naTajwanie, gdzie jest językiem ojczystym dla 80% mieszkańców i gdzie używa się go obok oficjalnego językamandaryńskiego. Minnański jest używany także we wschodnimGuangdongu (regionChaoshan), na wyspieHajnan oraz w niektórych przybrzeżnych regionach prowincjiZhejiang i zachodniego Guangdongu, a także przez potomków emigrantów pochodzących z tych regionów (dominujący wśród Chińczyków wAzji Południowo-Wschodniej:Singapur,Malezja,Tajlandia,Filipiny).
Najważniejsze dialekty języka minnan obejmują:
Niektóre z tych dialektów cieszą się statusemstandardów (odmianprestiżowych): w Fujianie i na Tajwanie standardem jest dialekt miastaXiamen, we wschodnim Guangdongu dialektShantou (dawniej bardzo do niego zbliżony dialektChaozhou), na Hainanie – dialektHaikou. Niekiedy nazwy „język minnan” używa się wyłącznie do określania odmian fujiańsko-tajwańskich, a inne dialekty traktowane są jako odrębne języki.
W formie pisanej język minnan funkcjonuje niemal wyłącznie na Tajwanie, gdzie do jego zapisu używa siępisma chińskiego z użyciem dodatkowych znaków do zapisu słów niespotykanych wstandardowej chińszczyźnie lub alfabetu łacińskiego (transkrypcjape̍h-ōe-jī). Po 1949 r. minnański był na Tajwanie dyskryminowany; władzeRepubliki Chińskiej faworyzowały język mandaryński, nazywanyjęzykiem krajowym (国语). Uczniowie w szkołach byli karani za używanie minnańskiego na lekcjach.
Minnański cieszy się rosnącą autonomią, używa się go w programach radiowych i telewizyjnych. Po niemal 50 latach oddzielenia od Chin, w odmiennych realiach politycznych, ewolucja języka sprawiła, że język minnański na Tajwanie różni się od tego używanego w prowincji Fujian. W mniejszym stopniu podobny proces dotknął także tajwańskiego wariantu mandaryńskiego.
- ↑David M.D.M. Eberhard David M.D.M.,Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F.,Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.),Chinese, Min Nan, [w:]Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas:SIL International, 2019 [zarchiwizowane zadresu 2019-06-05] (ang.).
- ↑IliaI. Peiros IliaI.,Comparative Linguistics in Southeast Asia, Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, National University of Australia, 1998 (Pacific Linguistics C-142), s. 183,DOI: 10.15144/PL-C142,ISBN 0-85883-489-8,OCLC 38828781 [dostęp 2023-09-20] (ang.).
- ↑abPicus SizhiP.S. Ding Picus SizhiP.S.,China, [w:]PhilippP. Strazny (red.),Encyclopedia of Linguistics, t. 1: A–L, New York–Abingdon: Taylor & Francis, 2005, s. 191,DOI: 10.4324/9780203319208,ISBN 0-203-31920-6,ISBN 978-1-135-45522-4 [dostęp 2023-09-20] (ang.).
- ↑BarbaraB. Grimes BarbaraB.,Chinese: Language List, [w:]WilliamW. Frawley (red.),International Encyclopedia of Linguistics, wyd. 2, Oxford: Oxford University Press, USA, 2003, s. 317,DOI: 10.1093/acref/9780195139778.001.0001,ISBN 978-0-19-513977-8,OCLC 51478240 [dostęp 2023-12-01], Cytat: Min Nan is the most widely distributed and influential Min variety. (ang.).
- ↑Mĭn Nán (Southern Min). omniglot.com. [dostęp 2010-12-16]. (ang.).
