Język fordata, także:fordat[2][3],larat,vai fordata,vai sera-larat-fordata,vai tnebar,vaidida[1] –język austronezyjski używany w prowincjiMoluki wIndonezji, przez grupę ludności w północnej częściwysp Tanimbar[4]. Według danych z 2000 roku posługuje się nim 50 tys. osób[1].
Jego użytkownicy zamieszkują wyspy: Fordata, Larat, Lutur, Nuswotar, Labobar, Teneman, Molo, Maru,Yamdena (północno-zachodni fragment) oraz Sera (południowa część wysp Tanimbar)[4]. Dzieli się na cztery dialekty: fordata-larat I, fordata-larat II, molo (molo-maru), sera (seira); przy czym dialekt sera jest najbardziej odrębny[1]. Według innej propozycji (2000) można wyodrębnić następujące cztery dialekty: romean, sofyanin, molo, sera. Różnice między tymi odmianami dotyczą cech leksyki, fonologii i intonacji[5].
Jest blisko spokrewniony zjęzykiem kei, z archipelaguKei (160 km na północny wschód od Tanimbar)[4]. Tradycyjnie służy jakojęzyk rytualny wysp Tanimbar, a dawniej funkcjonował również jako regionalnalingua franca[6][7]. Pozostaje w powszechnym użyciu w kontaktach domowych i na poziomie lokalnym, jest przyswajany przez dzieci[8].
W użyciu są również językiindonezyjski imalajski amboński (m.in. w edukacji i sferze religijnej)[9]; prawie wszyscy znają lokalny malajski, ale indonezyjski stanowi dopiero trzeci język[8]. Odnotowano wzrastający wpływ malajskiego, który jest przyswajany równolegle z fordata[9].
Wielu użytkowników tego języka zamieszkujeSaumlaki(inne języki),Ambon[4], a takżeDżakartę i inne miasta Indonezji[1].
Najwcześniejsze informacje nt. tego języka pochodzą z I poł. XX w.[4]P. Drabbe(inne języki) sporządził skrótowy opis jego gramatyki (1926)[10] oraz słownik (1932)[11].
Jest zapisywanyalfabetem łacińskim[1].
- ↑abcdefM. PaulM.P. Lewis M. PaulM.P.,Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F.,Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.),Fordata, [w:]Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas:SIL International, 2015 [dostęp 2020-03-05] [zarchiwizowane zadresu 2016-12-01] (ang.).
- ↑Voegelin i Voegelin 1965 ↓, s. 33.
- ↑Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F.,Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 86,ISBN 83-01-08163-5,OCLC 749247655 [zarchiwizowane] (pol.).
- ↑abcdeMarshall 2000 ↓, s. 181.
- ↑Marshall 2000 ↓, s. 183.
- ↑Hughes 1987 ↓, s. 102.
- ↑Adelaar 1996 ↓, s. 707.
- ↑abBarbaraB. Grimes BarbaraB.,Southeast Maluku languages, [w:]WilliamW. Frawley (red.),International Encyclopedia of Linguistics: 4-Volume Set, wyd. 2, Oxford: Oxford University Press, USA, 2003, s. 4:130–131,DOI: 10.1093/acref/9780195139778.001.0001,ISBN 978-0-19-513977-8,OCLC 51478240 [dostęp 2023-01-24] (ang.).
- ↑abMarshall 2000 ↓, s. 182.
- ↑PeterP. Drabbe PeterP.,Spraakkunst der Fordaatsche taal, ’s Gravenhage: M. Nijhoff, 1926 (Verhandelingen van het Koninklijk Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen 67:1),OCLC 14050692 [dostęp 2023-11-14] (niderl.). Brak numerów stron w książce
- ↑PeterP. Drabbe PeterP.,Woordenboek der fordaatsche taal, Bandoeng: A.C. Nix, 1932 (Verhandelingen van het Koninklijk Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen 71:2),OCLC 245696918 [dostęp 2023-11-14] (niderl.). Brak numerów stron w książce
- K. AlexanderK.A. Adelaar K. AlexanderK.A.,Contact languages in Indonesia and Malaysia other than Malay, [w:]Stephen A.S.A. Wurm,PeterP. Mühlhäusler,Darrell T.D.T. Tryon (red.),Atlas of Languages of Intercultural Communication in the Pacific, Asia, and the Americas: Vol I: Maps. Vol II: Texts, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1996 (Trends in Linguistics. Documentation 13), s. 695–711,DOI: 10.1515/9783110819724.2.695,ISBN 978-3-11-081972-4,OCLC 1013949454 [dostęp 2022-08-30] (ang.).
- CraigC. Marshall CraigC.,A phonological description of Fordata, [w:]Charles E.Ch.E. Grimes (red.),Spices from the East: Papers in Languages of Eastern Indonesia, Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2000 (Pacific Linguistics 503), s. 181–235,DOI: 10.15144/PL-503.181,ISBN 978-0-85883-460-6,OCLC 46827844 (ang.).
- JockJ. Hughes JockJ.,The languages of Kei, Tanimbar and Aru: Lexicostatistic classification, [w:]SoenjonoS. Dardjowidjojo (red.),Miscellaneous studies of Indonesian and other languages in Indonesia, Part 9, Jakarta: Badan Penyelenggara Seri Nusa, Universitas Atma Jaya, 1987 (NUSA: Linguistic studies in Indonesian and languages in Indonesia 27), s. 71–111,OCLC 896429711 [dostęp 2022-07-23] (ang.).
- C.F.C.F. Voegelin C.F.C.F.,F.M.F.M. Voegelin F.M.F.M.,Languages of the World: Indo-Pacific Fascicle Four, „Anthropological Linguistics”, 7 (2), 1965, s. 1–297,ISSN0003-5483,OCLC 5547207734,JSTOR: 30022490 (ang.).