Ivrea – miasto i gmina weWłoszech, w regioniePiemont, w prowincjiTuryn.
Ivrea położona jest nad rzekąDora Baltea, lewym dopływemPadu. Jest stolicą geograficzno-historycznej krainyCanavese. Przed Ivreę przechodzi historyczny, transalpejski szlak komunikacyjny w EuropieVia Francigena.
Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 23 507 osób, 783,6 os./km².
Patronem miasta jestśw. Sabin ze Spoleto. W mieście odbywa się corocznie słynna bitwa na pomarańcze.
Z Ivrea pochodziPaola Paggi, włoska siatkarka, mistrzyni świata.
Po raz pierwszy Ivrea pojawiła się na kartach historii jako stacja kawalerii przy strategicznym szlaku przezAlpy w100 p.n.e. W czasach antycznych nosiła nazwęEporedia.
Po upadkucesarstwa zachodniorzymskiego miasto stało się siedzibąLongobardów i stolicą jednego z ich księstw (VI-VIII w.).
Pod władząFranków (IX w.) Ivrea była stolicą hrabstwa (od888). Ostatnim hrabią byłArduin z Ivrei, a po jego śmierci zlikwidowano hrabstwo, a miasto dostało się pod rządy biskupa. W ciągu następnego wieku Ivrea była wolnym miastem.
W1238 miasto zdobyłcesarzFryderyk II. Później o władzę nad Ivreą spierali się: biskup, hrabiaMonferrato orazdynastia sabaudzka.
W1356 nabył IvreęAmadeusz VI hrabiaSabaudii. Z wyjątkiem krótkiego epizodu pod koniec XVI w., kiedy miasto zdobyliFrancuzi, Ivrea znajdowała się pod władzą hrabiów, później książąt, a w końcu królów zdynastii sabaudzkiej do1800.
26 maja 1800 miasto zostało zdobyte przezNapoleona, który nim władał do1814.
W latach 1814–1861 miasto wróciło pod władzę królówKrólestwa Sardynii, a później zostało włączone doKrólestwa Włoch.
Wieża Św. Stefana
Fasada katedry
Wnętrze katedry
Klasztor San Berardino
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)