Irlandczycy (ang. Irish people,irl. Muintir na hÉireann, na hÉireannaigh, na Gaeil) – naród pochodzeniaceltyckiego zamieszkującyIrlandię.
W przeszłości ichjęzykiem ojczystym byłjęzyk irlandzki, ale współcześnie jest to zazwyczajjęzyk angielski (tylko dla niespełna 1% Irlandczyków językiem ojczystym jest język irlandzki). Dominującym wyznaniem wśród Irlandczyków jestkatolicyzm,schrystianizowani w V wieku naszej ery. Zasadniczą rolę w etnogenezie odegraliCeltowie, którzy w IV-III wieku p.n.e. opanowali wyspęIrlandię. We wczesnym średniowieczu Irlandia określana była w łacińskich źródłach jako "Szkocja" lubHibernia, a jej mieszkańcy byli nazywani Szkotami (Scotti). Dzisiejsza Szkocja nazywana była wtedyKaledonią lub Albanią, a zamieszkiwali jąPiktowie. Szkoci z Irlandii stopniowo jednak zasiedlali obszar Kaledonii, dokonując tam także ekspansji politycznej i religijnej. W konsekwencji zaczęto ten region nazywaćScotia minor (Szkocja mniejsza), a w końcu po prostuSzkocja[1]. Z tego też powodu, wczesnośredniowieczni Irlandczycy są nazywani przez współczesnych historyków w niektórych krajach (np. w Polsce[2] czy w Niemczech[3])Iroszkotami[1]. Wytworzyli oni odrębną formęchrześcijaństwa określaną jakokościół iroszkocki.
Od XII wieku świadomość narodowa kształtowała się w walce zAnglikami. W XVII wieku utracili całkowicie niepodległość, co spowodowało liczną emigrację w XIX i na początku XX wieku do Ameryki.
Około 80 mln osób na całym świecie przyznaje się do pochodzenia irlandzkiego[4]. Istnieje bardzo duża diaspora Irlandczyków mieszkających poza Irlandią, najwięcej wStanach Zjednoczonych – 36,5 mln. Wielu zamieszkuje takżeKanadę – 4,3 mln iAustralię – 1,9 mln. Wśredniowieczu irlandzka kultura oddziaływała na Europę Zachodnią, ale stopniowo ulegała kulturze angielskiej i traciła celtycki charakter. Od XIX wieku notuje się odrodzenie irlandzkiej kultury i zachowanie celtyckiej tożsamości, zwłaszcza języka. W kulturze ludowej przetrwały do dziś elementy celtyckie, bogaty i żywy folklor muzyczny i słowny oraz kultŚwiętego Patryka, bohatera narodowego.
- JerzyJ. Strzelczyk JerzyJ.,Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987 .
