Ten artykuł dotyczy boga. Zobacz też:Inti (waluta).
| bóg słońca | |||
| Inne imiona | Tayta Inti,Apu Punchau | ||
|---|---|---|---|
| Występowanie | |||
| Teren kultu | |||
| Szczególne miejsce kultu | |||
| Rodzina | |||
| Ojciec | |||
| Matka | |||
| Żona | |||
| Rodzeństwo | |||
| |||
Inti, zwany równieżTayta Inti (kecz.Ojciec Słońce) orazApu Punchau (kecz.Przewodzący za Dnia) –inkaski bóg słońca, najwyższy w panteonie, syn boga stwórcyWirakoczy i bogini morzaMamy Cochy, mąż i brat bogini księżycaMamy Qulli (w innej wersjimitu małżonką Intiego miała być bogini ziemiPachamama), czczony pod postacią złotego dysku słonecznego ozdobionego męską twarzą.Kult Inti był najważniejszym, cieszącym się szczególnym poparciem królewskiej rodziny i arystokracji, państwowym kultem wImperium Inków. Bóg ten uznawany był za protoplastędynastii królewskiej oraz stwórcę i opiekunaludu inkaskiego.
Zgodnie zmitem Inti był ojcem pierwszego władcyInków i założyciela dynastii królewskiej,Manco Capaca oraz jego żony-siostry,Mamy Ocllo (legenda głosi, iż mieli oni wyłonić się wraz ze swym rodzeństwem z jaskini Pacari – Tampu nad jezioremTiticaca).Władcy Inków, uważający się z tego powodu za Synów Słońca, byli otaczani boską czcią i wierzyli w swoje szczególne posłannictwo do szerzenia kultu Intiego wśród sąsiednich ludów, co stanowiło religijny argument na rzecz stosowanej przez nich polityki ekspansji. Nakaz ten miał przekazaćManco Capacowi w dniu stworzenia sam bóg Inti.
Zgodnie z najstarszymi, rdzennie inkaskimi mitami, Inti był uznawany za twórcę cywilizacji, praw i społecznej hierarchii. Z czasem jednakże rola Intiego wpanteonie została przyćmiona rosnącym znaczeniemajmarskiego bogaWirakoczy, stwórcy kosmicznego porządku i nauczyciela ludzkości. Intelektualna i filozoficzna głębia kultuWirakoczy stanowiła atrakcyjną alternatywę wobec kultu plemiennego bóstwa solarnego, jakim był Inti. OstatecznieWirakocza uznany został za ojca Intiego i jego małżonki, zdobywając rolę porównywalną z bogiem Słońca. Pojawiła się nawet wersja mitu stworzenia głosząca, iż ojcemManco Capaca nie był Inti, lecz samWirakocza.
Inkowie wznosili świątynie poświęcone kultowi boga Słońca w każdym większym mieście królestwa. Najważniejszym ośrodkiemkultu Intiego i jednocześnie najświętszym, oboksanktuarium nad jezioremTiticaca, miejsceminkaskiegoimperium byłaCoricancha, wielka świątynia Słońca wCuzco. W centralnym części kompleksu, pośród kaplic poświęconych m.in. boguWirakoczy iMamy Qulli znajdowała się świątynia boga Intiego, będąca scenerią najdonioślejszych uroczystości państwowych i religijnych, stanowiąca miejsce koronacji i pochówku władcówimperium. Przechowywano tu będący przedmiotem kultu ogromny, szczerozłoty dysk ozdobiony dekoracyjnymi promieniami i wizerunkiem męskiej twarzy. Wsanktuarium tym złożono również osadzone na złotychtronach, otoczone czciązmumifikowane ciała zmarłychkrólów inkaskich. ŚwiątyniaCoricancha została splądrowana przez hiszpańskichkonkwistadorów w1534 roku, natomiast złoty dysk dostał się w ich ręce dopiero w1571 roku, w momencie upadku Królestwa Vilcabamba. Dysk ten został następnie wywieziony doHiszpanii i przekazany w darzepapieżowi. Jego dalsze losy nie są znane.
