Humerał (od łac.humerus – ramię), rzadziejamictus – w Kościołach tradycji zachodniej (rzymskokatolickim, anglikańskim, luterańskim, itp.) biała, prostokątna chusta z tkaninylnianej będąca elementemstroju liturgicznego, okrywająca szyję i ramiona noszącegoalbę, zawiązywana na piersiach[1].
Humerał pochodzi od chusty okrywającej szyję i ramiona, używanej wstarożytności przez członków ówczesnych elit[2]. Sama nazwa wiąże się z łacińskim słowemhumerale, które oznacza wojskowy płaszcz zarzucany na ramiona[3]. Od VIII w. pełnił lokalnie funkcję szaty liturgicznej, ale w całym Kościele zaczął być stosowany dopiero od X w[3].
Humerały przeważnie nie są zdobione lub są zdobione bardzo skromnie – niewielkim haftowanym lub naszywanym krzyżem. Na potrzeby wyjątkowo podniosłych ceremonii religijnych stosuje się bogatszą wersję humerału, zdobioną tzw.parurą, czyli dopasowanym wzorem do ornatu; haftowanym, usztywnionym pasem materiału, w przypadku humerału mocowanym doń tak, by wznosił się nad szyję przypominając kołnierz[3].
Humerał nazywany jest „przyłbicą zbawienia”, gdyż taki zwrot padał w krótkiej modlitwie odmawianej przez kapłana w czasie zakładania tego elementu stroju. Symbolizuje ochronę przed zakusami szatana[4]. Humerał nakładano najpierw na głowę, po czym przesuwano na ramiona i szyję[3].
Czysto praktycznym powodem noszenia humerału jest ochrona ornatu przed potem[3]. Niektórzyzakonnicy zakładają nieco większy humerał na swójkaptur, tak aby nie był on widoczny[potrzebny przypis].
Według współcześnie obowiązującegoOgólnego wprowadzenia do mszału rzymskiego humerał nie jest niezbędny w stroju liturgicznym, należy go jednak zakładać, gdyalba jest tak uszyta, że nie zasłania w pełni stroju świeckiego w rejonie szyi[5][6].
 | Zobacz multimedia związane z tematem:Humerał |
 | Zobacz hasłohumerał w Wikisłowniku |
| obrzędy liturgiczne |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| paramenty liturgiczne | |||||||
| księgi liturgiczne | |||||||
| bielizna kielichowa | |||||||
| szaty liturgiczne | |||||||
| strój chórowy | |||||||
| szaty papieskie | |||||||
| powiązane pojęcia |
