 Hortensja de Beauharnais, królowa Holandii portret autorstwaAnne-Louis Girodet de Roussy-Trioson, (1808) | |||
 | |||
| królowa Holandii | |||
| Okres | od 1806 | ||
|---|---|---|---|
| Jako żona | |||
| Dane biograficzne | |||
| Data i miejsce urodzenia | 10 kwietnia 1783 | ||
| Data śmierci | 5 października 1837 | ||
| Ojciec | |||
| Matka | |||
| Mąż | |||
| Dzieci | Napoleon Ludwik Karol, | ||
| |||
Hortensja (Hortense) de Beauharnais (ur.10 kwietnia1783 wParyżu, zm.5 października1837 wzamku Arenenberg wkantonieTurgowia wSzwajcarii) – córka cesarzowej francuskiejJózefiny z jej pierwszego małżeństwa z wicehrabiąAleksandrem de Beauharnais (1760–1794), królowaHolandii jako żonaLudwika Bonapartego i matka króla HolandiiNapoleona Ludwika oraz cesarzaNapoleona III.
Jako dwunastoletnie dziecko Hortensja została przyjęta do ekskluzywnej pensji dla dziewcząt w Paryżu, prowadzonej przez paniąCampan, gdzie uczęszczały panny z najwyższych sfer. 8 marca 1796 roku jej matka zawarła powtórne małżeństwo z mało jeszcze znanym generałemNapoleonem Buonaparte, który przy tej okazji zmienił nazwisko rodowe na "Bonaparte", brzmiące z francuska.
Wiedząc, że nie może mieć więcej dzieci, cesarzowa Józefina pragnęła scementować unię rodzin Bonaparte i Beauharnais w nadziei, że jej syn lub wnuki staną się następcami Napoleona. W tym celu wydała Hortensję za mąż za Ludwika, młodszego brata ówczesnegoPierwszego Konsula Bonapartego (4 stycznia1801). Hortensja stała się w ten sposób szwagierką swej własnej matki. Małżeństwo było nieudane: Ludwik cierpiał na chorobliwą zazdrość iurojenia paranoidalne, a Hortensja nahipochondrię. Ze związku pochodziło trzech synów:
W 1806 roku Napoleon I stworzył Królestwo Holandii i dał tron swemu bratu Ludwikowi. Hortensja została królową. W roku 1810 Ludwik, skłócony z bratem, został przez niego zmuszony doabdykacji i małżonkowie rozstali się: Hortensja z synami powróciła do Francji, a Ludwik osiedlił się w Niemczech.
Piękna, inteligentna i uwodzicielska Hortensja miała w tych latach wielu kochanków. Najtrwalszym okazał się związek z hrabią Karolem de Flahaut, synemTalleyranda. Miała z nim urodzonego w 1811 roku syna Karola Augusta de Flahaut, który potem jako książęKarol August de Morny odegrał ważną rolę za panowania swego brata przyrodniego, Napoleona III.
Po restauracjiBurbonów w roku 1814 Hortensja miała romans z caremAleksandrem I, który udzielił jej swej protekcji i skłoniłLudwika XVIII do przyznania jejapanażu i nadania tytułu księżnej de Saint-Leu. W okresie"stu dni Napoleona" Hortensja opowiedziała się za cesarzem, co doprowadziło do jejbanicji z Francji w roku 1816. Prowadziła z synami wędrowne życie po Niemczech, Szwajcarii i Włoszech, aż w końcu postanowiła się osiedlić w Szwajcarii i zakupiła w roku 1817 pałacyk Arenenberg w miejscowościSalenstein, w kantonieTurgowia, gdzie mieszkała do końca życia (w 1906 roku cesarzowa-wdowaEugenia podarowała zamek kantonowi).
Ostatnie lata miała trudne: w 1831 roku syn Napoleon Ludwik Karol zmarł nagle jako powstaniec włoski, w 1837 ostatni syn, Ludwik Napoleon, został zmuszony do ucieczki doUSA po nieudanej próbie zamachu stanu we Francji. Hortensji udało się zawiadomić go o swej ciężkiej chorobie; powrócił w pośpiechu do Europy i był obecny przy jej ostatnich chwilach. Do końca życia Napoleon III nosił przy sobie jej ostatni list. Pochowano ją obok matki w kościele parafialnym wRueil-Malmaison pod Paryżem.
