| Herman Aav | |||
| Arcybiskup karelski i całej Finlandii | |||
 | |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 2 września 1878 | ||
| Data i miejsce śmierci | 14 stycznia 1961 | ||
| Miejsce pochówku | |||
| Arcybiskup karelski i całej Finlandii | |||
| Okres sprawowania | 1925–1960 | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Diakonat | 1904 | ||
| Prezbiterat | 1904 | ||
| Nominacja biskupia | 1922 | ||
| Chirotonia biskupia | 8 czerwca 1923 | ||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
| Data konsekracji | 8 czerwca 1923 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Miejsce | |||||||||
| Konsekrator | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Herman, imię świeckieHerman Aav (ur.2 września1878 wHellamaa, zm.14 stycznia1961 wKuopio) –fiński biskupprawosławny pochodzeniaestońskiego, zwierzchnikFińskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1925–1960.
Był synem psalmisty cerkiewnego i nauczyciela. W 1900 ukończył prawosławneseminarium duchowne w Rydze, po czym został zatrudniony jako psalmista wcerkwi św. Marii Magdaleny w Haapsalu; w tej samej miejscowości pracował jako nauczyciel. W 1904, po zawarciu związku małżeńskiego, przyjął święceniadiakońskie, a następniekapłańskie, z rąk arcybiskuparyskiego i mitawskiegoAgatangela[1]. Do 1923 służył w różnych parafiach na ziemiach estońskich; od 1911 do 1923 był ponadto dziekanem dekanatuSaremy. W latachI wojny światowej był zmuszony przerwać działalność duszpasterską i utrzymywać się z pracy w instytucjach cywilnych. W 1920 wszedł w skład organów zarządzających powstałego po uzyskaniu niepodległości przezEstonię autonomicznegoEstońskiego Kościoła Prawosławnego[1]. W 1921 zmarła jego żona. Duchowny sam opiekował się sześciorgiem dzieci[1].
W 1922 otrzymał nominację na biskupa narewskiego, wikariuszaeparchii tallińskiej. Jednak w tym samym roku kolegium zarządzające Fińskim Kościołem Prawosławnym zwróciło się do patriarchy konstantynopolitańskiegoMelecjusza IV z prośbą o wyświęcenie ks. Aava na biskupa, ale w ramach tej właśnie struktury, nie zaś Kościoła Estońskiego, z tytułem biskupa sortawalskiego, wikariusza eparchii helsińskiej.Chirotonia nowego hierarchy miała być środkiem na drodze do uzyskania niezbędnej do uzyskaniaautokefalii liczby biskupów. Patriarcha zaaprobował takie rozwiązanie mimo protestów arcybiskupa fińskiego i wyborskiegoSerafina, który twierdził, że bez jego zgody nie może zostać wyświęcony biskup pomocniczy kierowanej przez niego eparchii[1].
W maju 1923 Herman Aav przyjął obywatelstwo Finlandii i na stałe przeprowadził się do tego państwa. 8 czerwca tego samego roku został wyświęcony na biskupa, nie składając uprzednio (zgodnie z tradycją) ślubów mniszych, lub też (według innych autorów) składając jedynie niższe ślubyw riasofor, nie zmieniając imienia[1].
W listopadzie 1923 objął godność biskupa karelskiego. W tym samym miesiącupatriarcha moskiewski i całej RusiTichon wraz z SynodemRosyjskiego Kościoła Prawosławnego zaapelował do Synodu Fińskiego Kościoła Prawosławnego o powrót w dotychczasową (tj. rosyjską) jurysdykcję, uznając, że sytuacja wewnętrzna Patriarchatu Moskiewskiego została na tyle ustabilizowana, że nie jest już potrzebna czasowa kontrola Patriarchatu Konstantynopolitańskiego nad strukturami prawosławnymi w Finlandii. Fiński Kościół Prawosławny odpowiedział negatywnie na apel, informując, iż podporządkowanie się Konstantynopolowi jest nieodwołalne. W tym samym roku arcybiskup fiński Serafin został zmuszony do rezygnacji z urzędu, z powodu niechęci do uznaniajęzyka fińskiego za oficjalny język liturgiczny Kościoła. W 1925 Sobór Fińskiego Kościoła Prawosławnego wybrał biskupa Hermana na jego następcę, nadając mu tytuł arcybiskupa karelskiego i całej Finlandii[1].
Pod naciskiem władz fińskich arcybiskup Herman zgodził się zmienić obowiązujący w Kościele kalendarz liturgiczny zjuliańskiego nanowojuliański, zakładający wyliczanie dat świąt ruchomych według kalendarza gregoriańskiego. Decyzja ta spotkała się ze sprzeciwem części wiernych, w tym większości mnichów największej wspólnoty monastycznej Kościoła –Wałaamu[1]. Mimo tego arcybiskup kontynuował politykęfennicyzacji Kościoła, nakazując umieszczanie naikonach napisów w języku fińskim w miejscecerkiewnosłowiańskiego, wznoszenie nowych cerkwi w stylu podobnym do świątyńluterańskich lub w stylu bizantyjskim (nie zaśbizantyjsko-rosyjskim), zezwalając na nienoszenie przez duchownych rias i krzyży prawosławnych poza świątyniami, obcinanie włosów i golenie bród[1]. Podjęto również prace nad przekładami literatury religijnej na język fiński. Arcybiskup Herman podjął równocześnie działania misyjne wśród fińskojęzycznej ludnościKarelii, zaś w 1930 powołał do życia kursy dyrygentów chórów cerkiewnych[1].
Uczestniczył w spotkaniach hierarchów Kościołów prawosławnych w Rydze w 1924 oraz w Pradze w 1928, utrzymywał bliskie kontakty ze zwierzchnikami Estońskiego iŁotewskiego Kościoła Prawosławnego. W 1935 został nagrodzony prawem noszenia białegokłobuka przez patriarchę konstantynopolitańskiegoFocjusza II[1].
W 1940 założyłMonaster Nowy Wałaam, w którym zamieszkali mnisi monasterów Wałaamskiego iKoniewskiego zbiegli ze swoich wspólnot po zajęciu terenów, na których się znajdowały, przez ZSRR[1].
Przed końcemII wojny światowej część duchowieństwa i wiernych Kościoła Fińskiego zadeklarowała chęć przejścia w jurysdykcję Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Z tego powodu arcybiskup Herman wiosną 1945 zwrócił się do patriarchy moskiewskiego i całej RusiAleksego I z gratulacjami z okazji wyboru na patriarchę. W dalszej korespondencji z patriarchą sugerował, by kwestia statusu kanonicznego Fińskiego Kościoła Prawosławnego i jego podległości Patriarchatowi Konstantynopola została rozstrzygnięta dopiero po normalizacji stosunków radziecko-fińskich[1]. Jesienią 1945, po spotkaniu zmetropolitą leninigradzkimGrzegorzem hierarcha przystał na zwołanie soboru Fińskiego Kościoła Prawosławnego w celu rozważenia ewentualnego powrotu w jurysdykcję rosyjską. Arcybiskup w kolejnych listach do patriarchy wyraził jednak obawę, że Kościół prawosławny w Finlandii zostaniezrusyfikowany, prosił także o prawo zachowania w Finlandii kalendarza nowojuliańskiego („nowego stylu”). Patriarcha Aleksy twierdził, że niebezpieczeństwo rusyfikacji nie istnieje, natomiast nowy styl może obowiązywać w odniesieniu do wszystkich świąt pozaPaschą. Arcybiskup ostatecznie odmówił przyjazdu do Moskwy w celu dalszych rozmów o statusie kierowanego przez siebie Kościoła, zaś w 1947 zadeklarował, że powrót w jurysdykcję Patriarchatu Moskiewskiego nie wchodzi w grę[1]. W 1950 sobór Fińskiego Kościoła Prawosławnego kierowany przez Hermana nie rozstrzygnął tej kwestii, odkładając ją do kolejnego soboru, jaki miał odbyć się w 1955. W wymienionym roku podjęto decyzję o zachowaniu dotychczasowej jurysdykcji[1]. Patriarchat Moskiewski ostatecznie zaakceptował takie rozwiązanie w 1957. W roku tym metropolita kruticki i kołomieńskiMikołaj i arcybiskup Herman podpisali stosowne porozumienie[1].
W 1960 odszedł w stan spoczynku w związku z pogorszeniem się stanu zdrowia. Zmarł w roku następnym i został pochowany na cmentarzu miejskim wKuopio[1].
